مازندشورا: مریم پروین؛ بانویی که علاوه بر کارهای علمی و سیاسی، دستی در امور اجتماعی هم دارد. وی دانشآموخته رشته حقوق و کارشناس ارشد مدیریت دانشگاه گیلان است و تاکنون سمتهایی چون مدرس دانشگاه، مشاور امور بانوان پارک علم و فناوری مازندران، عضو کارگروه گفتمان سازی و فرهنگ سازی ستاد فرماندهی اقتصاد مقاومتی استان مازندران، عضو شورای شهر آمل در دوره دوم، موسس و مدیرعامل سازمان مردم نهاد حفظ و توسعهی حقوق شهروندی مازندران را تجربه کرده و در دهه اخیر بهعنوان یکی از موفقترین بانوان مازندران در عرصههای مختلف در حال فعالیت است. گفتوگوی ما با ایشان پیرامون «مسائل و معضلات مدیریت شهری در استان مازندران و راهکارهای بهبود وضع موجود» از نظرتان میگذرد:
به عنوان سوال نخست بفرمایید تحلیلتان از جایگاه کنونی شوراهای اسلامی در استان چیست؟
با توجه به اینکه از زمان تشکیل شوراها انتظار این بود که قانون شوراها میتواند تغییراتی برای فعالیت مطلوب شوراها ایجاد کند و انتظار میرفت شوراهای کشور نقش بسزایی در جهت تغییرات قوانین مربوط به شورا داشته باشند اما متاسفانه با گذشت چهار دوره از سوی شوراهای استان مازندران پیشنهادات مطالعه شدهی متناسب با آنچه که باید باشد، مشاهده نشده است.
مهمترین معضلات شهرهای استان مازندران چیست؟
یکی از مهمترین مشکلات شهرهای استان مازندران ساخت و سازهای نامناسب با اصول شهرسازی هست که از سالیان قبل تا کنون متاسفانه ادامه دارد و مشکلات زیرساختی دیگری مثل ترافیک، شبکهی آب و فاضلاب نامناسب و مشکلات زیست محیطی و بهداشت محیط و روان را ایجاد نموده که البته در شهرهای مختلف نسبتهایش متفاوت هست. فقدان برنامه جامع و مدون توسعهی شهری و مدیریت ضعیف شهری و ناهماهنگیهای موجود در میان متولیان امور شهری از دیگر معضلات مهم شهری در استان است.
مهمترین چالش شوراها را چگونه ارزیابی می کنید؟
اگرچه شوراها هنوز جوان هستند و تنها چهار دوره از زمان روی کار آمدن شوراها میگذرد و نباید انتظارات آرمانی از آنها داشت. ولی متاسفانه بهطور کلی شوراها با توجه به مسئولیتهای مهمشان که در قانون مشخص هست حتی موفقیت نسبی چندانی هم نداشتند. این امر دلایل مختلفی دارد که نداشتن تفکر جمعی و شورایی و عدم شناخت کافی بسیاری از اعضا از وظایف قانونی آنها و نیز عدم وجود هماهنگی و همگرایی در میان اعضای شورا و فقدان برنامه جامع و مدون و کارآمد مدیریت توسعه شهری، بعضی از مهم ترین این عوامل هستند.
تحلیتان از انتخابات پنجمین دوره شوراها در استان مازندران چیست ؟
با توجه به حساسیت مردم نسبت به سرنوشت خودشان و اهمیت شوراها و گستردگی و تنوع و تکثر نامزدهای انتخابات شورا و همزمانی آن با انتخابات ریاست جمهوری از نظر کمی انتخابات پرشوری را در استان مازندران خواهیم داشت. اما انتظار این است که با رشد آگاهیها و فرهنگ عمومی در انتخابات و روی کار آمدن افراد شایسته و توانمند، شاهد افزایش کیفی انتخابات نیز باشیم.
مهمترین ظرفیتهای مغفول استان چیست ؟
از مهمترین ظرفیتهای مغفول شهر منابع انسانی هستند که در ادارات، شهرداریها و در شهرها از توانمندیهایشان به درستی استفاده نمیشود .
بهعنوان مثال بیشتر شهرداریهای استان نیروی انسانی مازاد دارند ولی متاسفانه برای توانمند سازی این منابع انسانی آموزش لازم متناسب با استعداد این منابع انسانی صورت نمیگیرد. و گاه برای انتصاب مدیران سازمانهای وابسته به شهرداری فردی خارج از شهرداری انتخاب میشود که باعث سر خوردگی کارکنان میشود . ضمن اینکه مشارکت افراد توانمند جامعه در تصمیم سازی وتصمیم گیریها و برنامهریزیهای شوراها در حوزههای مختلف بسیار کمرنگ هست.
نظرتان در باره کاهش و افزایش تعداد اعضای شوراها چیست؟
کاهش تعداد اعضای شورا با توجه به ضعف روحیه و فرهنگ کار گروهی و جمعی و با توجه به تجربه چند دوره پیشین، بیشتر به نفع شهر و شهروندان خواهد بود.
پیشیینی شما از تعداد ثبت نامی در انتخابات دوره جدید شوراها نسبت به دورهی قبل چیست ؟
احتمالا تعداد داوطلبان حضور در انتخابات پنجمین دوره شوراها بیشتر از دور قبل هست ولی به نظر میرسد مجریان انتخابات، اجازه ندهند تعداد داوطلبان و نامزدها را با توجه به کم ترشدن تعداد اعضای شوراها از حد متناسبی فراتر رود. ضمن اینکه افزایش نامتناسب کمی نامزدها انتخاب اصلح را نیز سخت میکند.
آیا احتمال نامزدی شما برای حضور در رقابتهای انتخابات پنجمین دوره شوراها وجود دارد ؟
برای گرفتن تصمیم نهایی و قطعی هنوز زود است. هیچ چیزی ناممکن نیست، اما به رغم پیشنهاد و درخواست و پیگیریهای طیفهای مختلف اجتماعی برای حضور من در انتخابات شوراها، هنوز تصمیمی در این باره نگرفتم.
نظرتان را در باره حضور بانوان در شوراهای شهر و دیگر نهادهای جامعه بیان کنید. چه پیامی برای بانوان استان دارید ؟
بانوان نیمی از جامعه هستند که قطعا افراد شایسته و لایق زیادی از میان آنها میتوانند بعنوان کاندیدا و اعضا در شوراها و نهادهای انتخابی و انتصابی حضور داشته باشند. متاسفانه به دلیل اینکه خانمها کمتر در این عرصه فعالیت داشتند و نیز تحت تاثیر منفی بقایای فرهنگ غلط مردسالاری، کمتر دیده شدند، مجال چندانی برای ایفای نقش نداشتهاند. به رغم وجود بعضی موانع پیش روی فعالیتهای اجتماعی و مدیریتی بانوان، معتقدم که بسیاری از مردم جامعه از حضور خانمها در عرصهی انتخاباتی و مسوولیتهای مدیریتی استقبال میکنند. خوشبختانه در بعضی از شهرها ریاست شوراها را خانمها بر عهده گرفتند و اتفاقا خوب نیز کار کردند که نشان دهنده توانمندیهای زنان و نتیجه اعتماد به زنان است.
خانمها کارشان را با ظرافت و دقت بیشتری انجام میدهند ولی متاسفانه خانمهایی هم هستند که همانند بعضی از آقایان عضو شورای شهر ، با عملکرد ناسالم خود در جذب نامتعارف و غیرقانونی وابستگان خود در شهرداریها و سازمانهای وابسته و دقت نکردن در تقسیم منابع ماده ۱۶ و۱۷ قانون شهرداریها از سلامت وعدالت دور افتادند. من با باور به توانمندیهای بانوان در جامعه، معتقدم با افزایش آگاهیهای عمومی میتوان و باید زمینههای حضور بانوان توانمند را در عرصههای انتخابات مجلس و شوراها و نیز حوزههای مختلف مدیریتهای اجرایی، بیش از پیش تسهیل و تسریع کرد.
برای اینکه شوراهای کارآمدی در استان مازندران داشته باشیم چه پیشنهادی دارید ؟
وزارت کشور باید برای توانمندسازی شورا برنامه ریزی بهتری داشته باشد. میتوان و باید دورههای آموزشی براساس مطالعه و نیازسنجی آموزشی برای کلیه اعضاء شوراها و کاندیداهای احتمالی با توجه با موقعیت جغرافیایی، فرهنگی، اقتصادی شهرهای استان مازندران را برگزار کرد. باید بستری را فراهم کرد تا انتخاب شوندگان افراد متخصص و با تجربهای در حوزههای مختلف باشند که منافع شهر و مردم را بر منافع شخصی و باندی خودشان ترجیح میدهند. همچنین در بعضی موارد درباره وظایف و اختیارات قانونی شوراها خلاهای قانونی وجود دارد که نیازمند بازنگری و اصلاح است.
صدا وسیما باید با برنامههای مختلف و متنوع وظایف شوراها و نقش شورا در توسعهی شهری را به زبان عموم با برنامههای جذاب و پر بیننده بیش از پیش تبیین نماید تا مردم با شناخت بیشتری انتخاب نمایند. همچنین ضرورت دارد تا نهادهای نظارتی با دقت بیشتری به نظارت و ارزیابی عملکرد شوراها و اعضای آن و برخورد قاطع قانونی با افراد متخلف در شوراها، زمینه کاهش تخلفات و سواستفاده های احتمالی بعضی از اعضای شوراها را تسهیل کند. کاهش تخلفات در شوراها قطعا نقش مهمی در افزایش کارآمدی شوراها در خدمت به شهروندان خواهد داشت. آقایان و خانمهایی که عضو شورای شهر هستند باید خودشان خودشان را ارزیابی کنند و از جامعه بازخورد بگیرند، اگر تفکر جمعی ندارند حتی اگر شانس رای آوردن دارند دوباره شرکت نکنند.
اگر از بستگان و دوستان خودشان را با توصیه به شهرداری و سازمانهای وابسته و دیگر ادارات به شیوه غیر قانونی به کار گرفتند چنانچه قادر به اصلاح این رویه ناسالم در خود نیستند، حداقل اینقدر شجاعت و با مردم صداقت داشته باشند که خود را دوباره نامزد نکنند.
متاسفانه بسیاری از شوراهای ما در بسیاری از موارد فقط شورای شهرداری هستند و نتوانستد چندتا راهکار مناسب در حوزه های اقتصادی، فرهنگی، رفاهی برای توسعهی شهرشان ارائه دهند. این امر به شدت به اثربخشی و کارآمدی شوراها ضربه زده است.
معتقدم اگر نامزدهایی که افراد خوبی هستند ولی توانمند نیستند نه در مقام نامزدی یا تجدید عضویت در شورا شرکت نکنند. کسانیکه نزدیک به انتخابات وقتشان را صرف دیدو بازدیدهای بینتیجه برای مردم و بیشتر برای رای گرفتن میکنند از آفات انتخابات هستند.
افرادی که قصد شرکت کردن دارند قانون شورا را خوب مطالعه کنند، شهر را خوب بشناسند و با احساس مسوولیت نسبت به شهروندان و حفظ منافع نظام و منافع ملی، قدم در انتخابات بگذارند.
گفتوگو: مجید ساجدیفر