مازند شورا: بیش از پنج سال از فراخوانی صاحب نظران و نخبگان استان برای تعیین روز ملی
مازندران می‌گذرد از آن زمان تاکنون سالروز تاسیس اولین حکومت علویان در مازندران به عنوان روز ملی مازندران برگزیده شده است به همین منظور با «غلامرضا رمضانی پور» مازندران پژوه و عضو هیئت علمی دانشگاه به گفتگو نشستیم؛
روح استقلال طلبی؛ جوهره عنصر ماهوی مازندران
غلامرضا رمضانی پور پیرامون هویت مازندران اظهار داشت: کوهستان‌های صعب العبور، جنگل انبوه، رطوبت و بارندگی شدید، تولید تمام مصنوعات صنعتی و محصولات غذایی مورد نیاز یک جامعه در داخل استان، وابستگی سایر نقاط کشور به محصولات تولیدی مازندران، شجاعت و عدالت طلبی مردم این سامان موجب شد که مازندران از دوره هخامنشیان به عنوان یک ایالت مستقل و مورد احترام حکومت های مرکزی بود. حتی هنگامیکه اعراب از مرزهای چین تا ایران، کل خاورمیانه، تمام قاره آفریقا و بخشی از اروپا را تصرف نمودند، اما قادر به تصرف دائمی مازندران نشدند. این ویژگیها سبب ظهور هویت استقلال طلبی در مردم مازندران و عامل اصلی پذیرش آگاهانه و آزادانه اسلام اهل بیت(ع) و مقاومت در برابر اسلامِ سقیفه شد. و لذا مردم مازندران برخلاف تمام بلاد اسلامی فقط به مذهب تشیّع ایمان آوردند. و هنگامی در مساجد جهان اسلام به طعن و لعن علی(ع) اقدام و نوادگان فاطمه(س) را به قتل می‌رساندند مردم مازندران با دعوت از بنی فاطمه(س) نخستین کانون تمدن سازی شیعی را بنیان نهادند.
به تعبیر ابن خلدون وقتی در تمام شهرهای اسلامی نوادگان پیامبر(ص) قتل عام می‌شدند این مازندران بود که به اندازه تمام شهرهای اسلامی سادات بنی فاطمه(س) را در خود جای داد. حتی خاندان‌های بزرگ شیعی چون فرزندان مختار ثقفی به منطقه محمودآباد و نور مازندران هجرت نمودند و مولف تفسیر «روان جاوید» حضرت آیت الله ثقفی طهرانی نوری (پدرخانم امام خمینی) از نسل جناب مختار ثقفی و از ثقفی‌های مازندران می‌باشند.
مازندران مرکز ظهور نخستین‌های تمدن سازی شیعی
عضو هیئت علمی دانشگاه پیام نور بیان داشت: در تاریخ اسلام نخستین حکومت شیعی و نخستین حکومت اولاد فاطمه(س) بنام «علویان طبرستان» در مازندران تاسیس شد. نخستین کسانی که توانستند سپاه عمربن خطاب و معاویه را در هم بکوبند دیلمی‌های مازندران بودند.
مازندران تنها نقطه‌ای از جهان اسلام که سه تیره از سادات حسنی، حسینی و مرعشی در آن حکومت نمودند. تنها سرزمین جهان اسلام که از آن نه خاندان حکومت شیعی: علویان، آل بویه، مرعشیان، قاجار، قارنیان، باوندیان، دابوهیان، پادوسپانیان و پهلوی درآن ظهور نمودند. نخستین بارگاه و حرم برای ائمه(ع) توسط حاکم علوی مازندران تاسیس شد. نخستین توجه بین المللی به «دکترین غدیر» و جشن علنی عید غدیر در شهرها و نخستین توجه استراتژیک فرهنگی به قدرت نرمِ اقامه عزای عمومی در محرم و عاشورا بصورت علنی در جهان اسلام توسط آل بویه مازندرانی انجام شد. نخستین شهادت به ولایت علی(ع) در اذان به صورت علنی در ماذنه های مساجد جهان اسلام توسط آل بویه مازندرانی صورت گرفت. نخستین بنا کننده شهر و حوزه علمیه نجف، بعنوان کانون تمدن سازی تشیع، توسط عضدالدوله مازندرانی انجام شد. حاکمان علوی مازندران نخستین موسسین تشکیلات نقابت، که مدیریت امور سادات در سراسر جهان اسلام را برعهده داشت، بودند. نخستین مساجدی که در آن آشکارا به ذکر فضائل ائمه(ع) و برائت و لعن دشمنان اهل بیت(ع) پرداخته و هیچگاه به لعن بر علی(ع) آلوده نشده، مساجد مازندران بودند. نخستین بنیانگذار مبانی عرفان شیعی علامه سید حیدر آملی می‌باشد. نخستین مورخ سالنگاری تاریخ عمومی محمد بن جریر طبری می باشد. نخستین سراینده شعر نو فارسی و پدر شعر معاصر ایران نیما یوشیج از مازندران است. شهید شیخ فضل الله نوری نخستین نو اندیش دینی و تئوری پردازیست که امکان تلفیق اسلامیت و جمهوریت و سامانه شورای نگهبان را با تاکید بر اینکه مشروطه باید مشروعه باشد، مطرح نمود.
چهار قرن مرکزیت تولید علم و تمدن سازی
مدیر پژوهشکده احیای مواریث اهل بیت (ع) ادامه داد: با تشکیل حکومت علویان مازندران از250(ه ق) و در ادامه تا چهار قرن مازندران مرکز تولید علم و نو اندیشی دینی شد. چنانچه دانشمندان مازندرانی حتی در سایر نقاط جهان اسلام نیز اقدام به تاسیس «تمدن شهرهای» دانش بنیان نمودند. سیل ظهور دانشمندان در مازندران به حدی بود که فقط در عصر حکومت آل بویه مازندرانی 379 دانشمند بین المللی از جمله در نجوم 8 نفر، شیمی 1 نفر، جغرافی 2 نفر، پزشکی(طب) 21 نفر، فلسفه و منطق 4 نفر، ریاضیات 7 نفر، کلام 18 نفر، حدیث 64 نفر، علوم قرآنی و تفسیر 8 نفر، فقه 70 نفر، قرائت 9 نفر، تصوف و عرفان 16 نفر، خوشنویسی 3 نفر، شعر 31 نفر، موسیقی 1 نفر، لغت 11 نفر، ادب 37 نفر که با احتساب 5 نفر از زنان دانشمند و ادیب 42 نفر بالغ می گردد، تاریخ 7 نفر، رجال و نسب شناسی 8 نفر و سیاست 14 نفر در جهان علم عرضه شدند در طول چهار قرن مدیریت تمام مراکز علمی و موسسات فرهنگی حکومت های جهان اسلام در دست دانشمندان مازندران بوده است. چنانچه در حیدر آباد دکن هند کتابی به نام «آملیّون» چاپ شده که نشان می‌دهد صدها دانشمند آملی قرن‌ها حاکم مطلق مراکز علمی در شبه قاره هند بوده‌اند. چنانچه محمدبن جریر طبری مورخ، مفسر، فقیه، ادیب و فیلسوف بزرگ قرن سوم با تاسیس دانشگاهی در بغداد و تربیت رجال سیاسی، قضات و مدیران مراکز علمی شهرهای جهان اسلام مکتبی علمی را بنام «مکتب جریریّه» بنا نهاد که صدها سال بعد او نیز پابرجا بود. علامه ابن شهرآشوب ساروی با هجرت به حلب و تاسیس مرکز علمی نقش شگرفی در نفوذ تشیع در سوریه داشت.
عماد الدین طبری عالم شیعی قرن هفتم با اقامت در اصفهان که تا آن زمان مخالف سرسخت تشیع بوده‌اند تحول عظیمی در گرایش مردم آنجا به تشیع ایفاء نمود. علامه شیخ حسن کاشی آملی در عصر ایلخانان در کنار علامه حلی و محقق کرکی یکی از سه عالمی است که تشیع را در جهان گسترش دادند. تشیع در خراسان، خوارزم، و آسیای میانه مرهون تلاش ابوبکر خوارزمی آملی (خواهرزاده طبری مورخ) می‌باشد. سید رضی (مولف نهج البلاغه) و برادرش سیدمرتضی (از پنج ستون علم در تشیع و مولف الشافی) از نوادگان ناصر کبیر، حاکم علوی مازندران، بوده اند.
عدم شناخت ظرفیت‌های استان
رمضانی پور اظهار داشت: شاید برخی گمان کنند که این روح ترقی خواهی و علم محوری تنها در گذشته مازندران بوده است. اما با بررسی دقیق نخبگان علمی و فرهنگی پنجاه سال اخیر ایران می‌بینیم که در اکثر مراکز علمی و فرهنگی داخل و خارج کشور نخبگان مازندرانی درخشیده، ولی سوء مدیریت سال‌های اخیر در مازندران موجب مهجوریت نخبگان با سابقه و فرار اندیشمندان و مغزها از استان، گسست فرهنگی نسل‌های نواندیش نوظهور و رانده شدن اهل فرهنگ و فرهیختگان به حاشیه شده است. چنانچه بزرگان فرمودند: «زوال الدوله بارتفاع السفله»: (با راس کار آمدن سفله گان و اشخاص نانجیب موجبات سقوط دولت‌ها و جامعه فراهم خواهد شد) مازندران در عصر معاصر دارای شخصیتی است که به اعتراف پرفسور مایور(دببرکل سازمان فرهنگی یونسکو): «این دانشمند مازندرانی در پژشکی، ریاضی، تاریخ، جغرافیا، نجوم، فیزیک، شیمی، فلسفه، عرفان، ادبیات و زبان شناسی و تمام شعبات علوم اسلامی دارای تالیفات بسیاری است که تمامی آثار ایشان کتاب‌های برتر در جهان علم می‌باشند و این دانشمند مازندرانی، تنها دانشمند برتر در تمام رشته‌های علمی دنیا می‌باشد این شخص آقای حسن حسن زاده آملی می‌باشد که خورشید علم مشرق زمین محسوب شده و دنیای علم در برابر عظمت علمی ایشان سر تعظیم فرود آورده‌اند.» مجموعه مدیریت فرهنگی، آموزشی، دانشگاهی و رسانه‌ای مازندران تا چه حد توانسته است در معرفی بیش از پیش و بهرمندی از این سرمایه عظیم معنوی و میراث فرهنگی بشری بهره برداری لازم را ببرد؟ جایگاه این عالم ذوالفنون در هندسه فرهنگی، علمی و توسعه مازندران در کجاست؟ تا چه حد مدیران مازندران در بهره‌مندی از ظرفیت عظیمی چون آیت الله جوادی در توسعه فرهنگی مازندران بهره‌مند شده‌اند؟
ضرورت آمایش علمی از گذشته و پیشینه مازندران
این مازندران پژوه افزود: متاسفانه در رسانه‌های استانی و ادارات فرهنگی اعم از دانشگاه ها، آموزش و پرورش، صدا و سیما، فرهنگ و ارشاد و مطبوعات هیچ اقدام دانش بنیانِ مستمری در جهت ارائه تصویری صحیح و واقعی از نقش مازندران در اعتلای تمدن اسلامی صورت نگرفته است. ما تا آمایش علمی صحیحی از گذشته و پیشینه خویش و ظرفیت‌های فرهنگی و علمی دیروز و امروزخویش نداشته باشیم امکان تبیین استراتژی فرهنگی و ترسیم چشم انداز افق آینده‌ای صحیح را نخواهیم داشت. بزرگترین علت عدم توسعه فرهنگی و علمی شایسته در مازندران در سه دهه اخیر انتخاب مدیران غیر متخصص در بخش‌های مدیریت فرهنگی و رسانه‌ای بوده است. استاندار مازندران برای برون رفت از این اوضاع وخامت بار بایست ظرفیتی ایجاد کند که اتاق فکری با حضور تمام نخبگان مازندران، فارغ از نگاه‌های حزبی، ایجاد شود. ما نباید از کار کردن در کنار انسان‌های مقتدر، مدبّر و نخبه بهراسیم. این تنها راه نجات استان می‌باشد. با کوتوله پروری کار استان به سامان نمی‌رسد.