مازند شورا: سیزده آبان و روز دانش آموز از یک سو و آغاز به کار اولین وزیر آموزش و پرورش دولت تدبیر و امید از سویی دیگر سبب شد جایگاه این نهاد موثر در تربیت آینده سازان کشور و نیز شرایط کمی و کیفی مدارس به عنوان خانه دوم دانش آموزان را در کنار خواستههای صنفی معلمان استان را با یکی از کارشناسان در میان گذاریم. تا ظرفیتها و نارساییهای آموزش و پرورش استان با بیش از 500 هزار دانش آموز در 24 هزار کلاس درس و 42 هزار فرهنگی و معلم در 32 شهرستان استان بیشتر نمایان گردد و در آهنگ تغییر مدیران و تعیین چهاردهمین مدیرکل آموزش و پرورش استان و اولین آن در دولت تدبیر و امید، لحاظ گردد.
جایگاه و اهمیت آموزش و پرورش در مقیاس کلان و روند حرکت و نشیب و فراز این نهاد آموزشی و پرورشی در استان مازندران از جمله مواردی بود که «سید علی قاسمی» پیرامون آن اظهار داشت:
آموزش و پرورش کانون پرورش مدیران و معلمان مهندسان اندیشهساز
آموزش و پرورش نقش اصلی در تربیت نیروی انسانی متخصص و فرهیخته در كشور دارد. لذا مهمترین وزارتخانه در دولت همین وزارتخانه میباشد که فارغ از دامنه گسترده کارکنان آن، با جمع کثیری از جامعه نیز ارتباط کامل دارد. شاید تنها وزارتخانهای است که تقریبا تمام خانوادهها از طریق فرزندان خود با آن ارتباط دارند، لذا جایگاه مسئولیتی این وزارتخانه و معلمان، بالاتر از سایر مدیران و دستاندركاران است، این وزارتخانه کانون پرورش مدیران و معلمان، مهندسان اندیشهساز هستند.
آموزش و پرورش یکی از اصلیترین و مهمترین نهادهای اجتماعی و کارخانه انسان سازی است که غفلت از وظایف ذاتی و کارکردهای نهادی آن، خیانت به امانتهای بزرگ محوله ایست که نه تنها سازمان مربوطه، بلکه یقیناً جامعه در تمامی سطوح آن متضرر شده و جبران آن میسور نیست.
لذا مسئولیت آموزش و پرورش پیش و بیش از آنکه یک سمت سیاسی باشد، سمتی تخصصی و مشخصاً تربیتی است و سهم توجه به تربیت نسلی که در اختیار اوست به مراتب بیشتر از جلب رضایت مدیران همتراز و یا حتی مافوق استانی است و ورود به مناسبات داد و ستد سیاسی در اصل خروج از محاسبات ظریف تربیتی است.
آموزش و پروش توسعه یافته پیش نیاز توسعه همه جانبه
این مدرس دانشگاه اظهار داشت: بررسی عوامل مؤثر بر پیشرفت و ترقّی و توسعه در جوامع پیشرفته نشان میدهد که همهی این کشورها از آموزش و پرورش توانمند و کارآمد برخوردار هستند. تبلور آموزش و پرورش در تربیت نیروهای انسانی متعهد، دانشمند، متخصص و ماهر است. "آگوست کنت" پدر علم جامعه شناسی میگوید: «پیشرفت و ترقی بشر به آموزش و پرورش صحیح بستگی تمام و کمال دارد زیرا تعلیم و تربیتی صحیح است که حس تفاهم را بین افراد پرورش میدهد.»
برادر دو شهید و جانباز هشت سال دفاع مقدس افزود: آموزش و پرورش نه تنها میتواند در رشد اخلاقی، رفتاری افراد مؤثر باشد، بلکه وسیلهای در جهت رفع نیازهای حقیقی و مصالح اجتماعی به شمار میآید یعنی نقش آموزش و پرورش نه تنها در عینیت بخشیدن به زندگی مادی و معنوی فرد متوقف و محدود میشود بلکه تمام شؤن اجتماعی او را در بر میگیرد و عامل رشد و تحول اساسی جامعه میگردد. چراکه هیچ کشوری نخواهد توانست به خود کفایی واقعی برسد، مگر آنکه نیروی انسانی متعهد و متخصص لازم را نیز برای فعالیتهای خود تربیت نموده و در دسترس داشته باشد. همچونان که در هشت سال دفاع مقدس نیز شاهد نیروهای جوان با کمالات معنوی و متعهد بودهایم.
قاسمی ادامه داد: امروزه آموزش و پرورش منشأ تغییرات و نوآوریهای اجتماعی در جامعه محسوب میشود. دستیابی به توسعه، آرزوی هر جامعه انسانی است. نیروی انسانی هر جامعه برای رسیدن به توسعه با ارزشترین سرمایه است. توسعه نیازمند نیروی انسانی است که از تواناییهای قابل تطبیق با شرایط کار و تکنولوژی برخوردار باشد. کشوری که قادر به توسعه مهارت و دانش و بهرهگیری از آن در رشد اقتصاد ملی نباشد در حل مشکلات توسعه نیافتگی نیز ناتوان خواهد بود. لذا توسعه کشور بدون توسعهی منابع انسانی میسر نمیگردد. توسعه منابع انسانی در معنای عام با افزایش و بهبود کمی و کیفی تواناییها و مهارتهای فرد فرد جامعه عملی میگردد که این پرورش نیروهای ماهر وظیفه و هنر آموزش و پرورش است. لذا کلید توسع استان در دستان معلمان میباشد.
ضرورت توجه به خواستههای صنفی معلمان
رئیس اسبق آموزش و پرورش شهرستان بهشهر بیان داشت: علم زمانی توسعه مییابد که به فرهنگ تبدیل شود آموزش و پرورش نهاد اجتماعی عظیمی است که میتواند در اعتلای برابری و حکومت مردمی مؤثر باشد از طریق آموزش و پرورش فرهنگ انتقال و تغییر شکل مییابد، اگر آموزش و پرورش به عنوان یک حق انسانی مورد عنایت قرار گرفته، به دلیل این است که در نتیجه آن خلاقیت فردی و مشارکت مؤثر در وظایف اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی جامعه تقویت شده و بدین ترتیب به اعتلای رشد و پرورش انسانی کمک میشود.
وی ادامه داد: بین توسعه منابع انسانی و رشد اقتصادی رابطه نزدیکی وجود دارد. بدون تردید آموزش ابتدایی تأثیر تعیین کنندهای بر بهرهوری اقتصادی میگذارد. بررسیهای تطبیقی نیز نشان داده است که چهار سال تحصیلات ابتدایی سبب 7/8 درصد افزایش بهرهوری در بین کشورها شده است. موفقترین کشورهای تازه صنعتی شده مثل: کره، سنگاپور، هنگ کنگ و آنهایی که در دوره های 1960-1970 سریع ترین رشد محصول ناخالص ملی را داشتهاند یعنی تایلند، یونان و ... عموماً به آموزش ابتدایی همگانی یا به محو تقریبی بیسوادی دست یافته بودند که سیر صعودی اقتصاد آنان آغاز شد. لذا رفع کمبودها، نیازها، توجه به سطح معیشت معلمان و خواستههای صنفی آنان در کنار رفع کمبود نیروی انسانی در مقطع ابتدایی در استان بسیار ضروری میباشد.
آموزش و پرورش عامل توسعه جامعه مدنی
رئیس اسبق گروه منطقه 3 مدیران آموزش و پرورش مازندران بیان داشت: طراحی نظام واگذاری اختیارات اداری و اجرایی در راستای کاهش تمرکز با تاکید بر تقویت نقش شورای آموزش و پرورش استانها، مناطق و مدارس متناسب با مقتضیات آموزشی و افزایش کارآمدی شوراهای درون مدرسه (شورای معلمان، شورای دانشآموزی) و گروههای آموزشی با تفویض برخی از اختیارات اداره و مدرسه به آنان و فراهم آوردن زمینه مشارکت بیشتر ایشان در فرآیند تعلیم و تربیت. از جمله مواردی است که در بعد کلان باید مورد توجه قرار گیرد تا شاهد دخالت و حضور معلمان و دانش آموزان در سرنوشت وزارتخانه مطبوع خویش باشیم چه این که یکی از بازوان اصلی در اجرای انتخاباتهای مختلف در کشور همین معلمان هستند لذا ضروری است در وزارتخانه مجریان دمکراسی در ایران نیز، به اجرای دمکراسی و جامعه مدنی اهتمام ورزیم.
لذا استفاده مطلوب از ظرفیتهای قانونی سازمان دانشآموزی در جهت توسعه مشارکت فعال دانشآموزان برای انجام فعالیتهای پرورشی و به کارگیری ظرفیت و امکانات سایر سازمانهای دولتی و غیر دولتی، سمنها و نهادهای فرهنگی در این زمینه و همچنین توسعه و فعالیتهای تشکلهای دانشآموزی (بسیج دانشآموزی، اتحادیه انجمنهای اسلامی دانشآموزان، پیشتازان و فرزانگان، شوراها و مجلس دانشآموزی، شهردار و پلیس مدرسه و ...) در جهت رشد هویت دینی، ملی و اجتماعی دانشآموزان و کسب شایستگیهای شهروندی از ضروریات است.
همچنین گسترش ارتباط و تعامل با تشکلهای صنفی فرهنگیان و نهادهای مدنی و انجمنهای علمی فرهنگیان و تقویت نقش و جایگاه آنها در فرایند تصمیمسازی و انتقال مطالبات، انتظارات و ایدههای فرهنگیان به مدیریت آموزش و پرورش میتواند خواستههای به حق و قانونی معلمان در این بخش را عملی سازد.
قاسمی ادامه داد: تبدیل مدرسه به اصلیترین کانون تعلیم و تربیت و همچنین ارتقاء جایگاه و نقش آن در توسعه جامعه محلی با افزایش تدریجی دامنه اختیارات آن میتواند ما را به سوی جامعه توسعه یافته رهنمون سازد ریشه کنی بیسوادی تنها با توزیع متوازن و اجرای عدالت در بهرهمندی از امکانات میسر است. لذا در این راستا کمک به دانش اموزان نیازمند بسیار ضروری است.
ضرورت ترویج گویش محلی
رئیس اسبق گروه منطقه 3 مدیران آموزش و پرورش مازندران پیرامون تدریس زبان بومی در مدارس اظهار داشت: گامهای اولیه این حركت صحیح فرهنگی در زمان دولت حجت الاسلام سید محمد خاتمی برداشته شد. در آن زمان به تقاضای اهل فرهنگ كه توماری با امضاء نمایندگان مجلس و استادان فرهنگ و ادب و بزرگان اقوام تحت عنوان «اصل 15 قانون اساسی را اجرا كنید» بود پاسخ مثبتی داده شد. وزیر وقت آموزش و پرورش نیز اعلام داشت، دو واحد زبان و ادبیات اقوام به صورت اختیاری در مقطع دبیرستان برای دانشآموزان تدریس خواهد شد كه متاسفانه در شورای عالی انقلاب فرهنگی متوقف و به اجرا در نیامد.
در حالی که تدریس زبان قومیتها و آموزش زبان مادری اقوام در مدارس روحیهی اقوام را تقویت میكند. لذا تدوین کتابهای درسی به زبان مادری هر استان موجب میشود به درستی فرهنگ و زبان اصیل هر استان در سطح کشور احیا و به نسل جدید جامعه منتقل شود. همچنین راه اندازی اوردوهای مازندران شناسی، اهتمام به کاربرد گویش محلی در کنار برگزاری نمایشگاههای مازندرانشناسی در سطح مدارس موجب میشود تا فرزندان ما به درستی جغرافیای طبیعی و تاریخی استان را بشناسند و فرهنگ اصیل و سنتهای منطقه برای همیشه در فرایند زندگی مازنیها ماندگار باشد. آداب، رسوم و سنتهای مازندران دارای محتوایی عمیق فرهنگی است، لذا ساعاتی که مربیان مدارس در هر مقطع تحصیلی به امر پرورش میپردازند میتوانند گویش مازندرانی را آموزش دهند.