اختصاصی مازند شورا: مازندران یکی از استانهایی است که از تنوع و گستردگی بیماری ها و در عین حال کمبود امکانات بهداشت و درمان رنج میبرد برای تشریح بیشتر این مسئله با دکتر ایوب برزگرنژاد پزشک متخصص به گفتگو نشستیم.
این پزشک متخصص معتقد است: یکی از نیازهای اساسی جوامع انسانی نیاز به دسترسی مناسب و به هنگام به خدمات بهداشتی و درمانی است که جز در سایه وجود و توزیع مناسب این امکانات و خدمات محقق نمیگردد. لذا ایجاد و توزیع خدمات سلامت در مرحله پیشگیری و خدمات بهداشتی در مرحله درمان از وظایف ذاتی مدیران شهری میباشد.
برزگرنژاد افزود: در استان مازندران به دلیل همجواری با دریا، حدود 3 هزار بیمار مبتلا به تالاسمی شناسایی شدهاند كه براساس آمار اعلام شده، رتبه اول این بیماری در كشور، متعلق به مردم مازندران است. حال که 12 درصد مردم استان ناقل ژن تالاسمی هستند اقدامات پیشگیرانه به منظور جلوگیری از تولد نوزادان بیمار، مهمترین راهکار مقابله با این بیماری است.
صعود معکوس ایدز در مازندران
وی همچنین ادامه داد: به طور میانگین هرساله 25 نفر بر تعداد بیماران +HIV مازندران افزوده میشود که شیب این صعود معکوس درحال تندتر شدن است. از 94 هزار بیماری ایدزی در کشور هزار ایدزی در مازندران زندگی میکنند که 273 مورد آن +HIV میباشند.
آفتی به نام سموم دفع آفت کشاورزی و شیوع سرطان
عضو هیئت امنای بیمارستان امام خمینی ساری اظهار داشت: در شش ماهه اول سال 91 حدود یك هزار بیمار سرطانی فقط به بیماران امام خمینی (ره) ساری مراجعه كردند كه این رقم بسیار نگران كننده است. که به احتمال زیاد، بخش عمدهای از این بیماران را كشاورزان و یا وابستگان آنان تشكیل میدهند كه در تماس نزدیك با سموم شیمایی میباشند چراکه مازندران فقط قطب كشاورزی كشور محسوب نمیشود، بلکه با وجود اینکه سرانه سموم مصرفی در جهان با جمعیت چند میلیاردی 400 گرم است، این میزان در ایران 350 گرم و در مازندران یك كیلو و 250 گرم است که با این میزان مصرف سموم کشاورزی، استان مازندران قطب مصرف این سموم در کشور و شاید هم در دنیاست! که یکی از عوارض آن شیوع بیماری سرطان میباشد. به نحوی که مازندران نیز به لحاظ درگیری و تعداد مبتلایان و میزان مرگ و میر بیماران سرطانی در رتبه دوم کشوری جای دارد.
مازندان و سکتههای پیاپی
قائم مقام اسبق معاونت درمان دانشگاه علوم پزشکی مازندران از واقعیتی دیگر در حوزه بهداشت و درمان مازندران پرده برمی دارد و میافزاید: با توجه به اینکه مازندران جزء مناطق مسافرخیز و گردشگرپذیر است انتظار میرود مرگ و میر ناشی از تصادفات شایع باشد ولی، بیماری قلبی عروقی عامل اصلی مرگ و میر در مازندران است.
وی ادامه داد: درحالی كه میانگین سن ابتلا به این بیماری در جهان 50 تا 60 سال است، در مازندران به 40 تا 50 سال رسیده است. همچنین شیوع این بیماری در زنان كمتر از 50 سال در حال افزایش است.
نرخ رو به کاهش جمعیت مازندران
نویسنده مقاله علمی «اثرات احتمالی سیگار بر اسپرم مردان عقیم» پیرامون یکی از معضلات بهداشتی دیگر مازندران که بر نرخ جمعیت این استان نیز اثر گذار است میافزاید: متوسط ناباروری در همه جای دنیا از 10 تا 15 درصد میباشد در مازندران نزدیک به 25 درصد است. از طرف دیگر دوره ناباروری در استان از 5 تا 7 سال است که این دوره با کشورهای در حال توسعه تطابق دارد، در حالی که در کشورهای توسعه یافته دوره ناباروری 3 سال است. همین مسئله در کنار سایر مسائل اثرگذار سبب شده است نرخ رشد جمعیت استان طی چند سال اخیر کاهش یابد.
کمبود شدید امکانات و کادر پزشکی
دکتر ایوب برزگرنژاد ادامه داد: معضلات حوزه بهداشت و درمان مازندران به بسیاری از بیماری های شایع در این استان خلاصه نمی شود بلکه شیوع این بیماری ها از یک سو کمبود امکانات از سویی دیگر شرایط را برای مردم این استان دشوار تر نموده است به نحوی که مراکز درمانی استان اکنون با کمبود 1757 پرستار مواجه است هم اکنون نیاز عمده پرستاری استان در مراکز درمانی مربوط به نیروهای مرد است. به طوری که کمبود پرستار در همه نقاط کشور و مازندران محسوس است.
دکتری تخصصی ارولوژی اظهار داشت: مازندران رتبه نخست چاقی را در كشور دارد، به طوری که 42 درصد جمعیت مازندران در روز كمتر از 10 دقیقه ورزش میكنند. چاقی علت بسیاری از بیماریهای غیرواگیر مثلاً فشار خون و دیابت در استان است.
همچنین به ازای هر 50 تختخواب در مراکز درمانی مازندران، یک پزشک تغذیه داریم، که این سرانه نسبت به سرانه کشوری بسیار پایین است. لذا افزایش سرانه پزشکان تغذیه نیز میتواند عاملی دیگر در کاهش مرگ و میر ناشی از سکتههای قلب و عروقی باشد.
مدیریت بیمارگونه نیازمند درمان فوری!
قائم مقام اسبق معاونت درمان دانشگاه علوم پزشکی مازندران معتقد است: در کنار همه مسائلی که امید به زندگی شهروندان را کاهش میدهد و در کنار همه بیماریها، معضلات اجتماعی و کمبود خدمات رفاهی، معضل مدیریت بیمارگونه مهمترین مسئلهای است که خود نیازمند درمان است.
مدیریتی که تنها با شایسته سالاری، بهرهمندی از دانش تخصصی، استفاده از نظر نخبگان و کارشناسان، تفکیک شدن از جریانان سیاسی و سیاست زدگی و ... میتوان امیدی به درمان آن داشت.
مدیریت درمان شده، برای درمان بیماریها و سایر مسائلی که سلامت شهروندان را تهدید میکند بی تفاوت نخواهد بود. همچنین مدیریت درمان شده ابتدا برای بیماری شهروندان برنامه ریزی نخواهد کرد بلکه برای سلامت و طول عمر آنان برنامه خواهد داشت.
لذا تلاش در جهت احیا و ارتقا همکاری خیرین و NGO ها با دانشگاه، نگاه ویژه به شهرهای گلوگاهی با توجه به اهمیت توریستی بودن استان، توزیع عادلانه امکانات با توجه به نیازهای خاص هر منطقه با تعامل مسئولین هر منطقه، تلاش در جهت ارتقا کمی و کیفی خدمات درمانی در سطوح مختلف از ضرورتهای حوزه بهداشت و درمان مازندران است.
فلوشیپ پیوند کلیه ادامه داد: تکیه بر مدیریت علمی و فرایندی و پرهیز از مداخله تشکل های غیر رسمی غیر مرتبط با حوزه سلامت و بهداشت، ایجاد بانک اطلاعاتی از تمامی افراد تحت پوشش در جهت شناسائی و برنامه ریزی صحیح و واقعی، مشارکت دادن هرچه بیشتر جامعه پزشکی بویژه پزشکان عمومی به عنوان مدیران فنی سطح اول در برنامه ریزی و اجر، تلاش در جهت کاهش دغدغه بیماران با تهیه و ذخیره مناسب داروها بخصوص بیماران خاص، برنامه ریزی به منظور آموزش مستمر عمومی در جهت بالا بردن سطح آگاهی مردم در خصوص الگوی صحیح تغذیه ای و فرهنگ صحیح مصرف دارو میتواند آیندهای سالم تر برای شهروندان در حوزه بهداشت ودرمان را رقم زند.