مازند شورا: عباس آخوندی پیش از ظهر دیروز در نشست پیشنهادات شورای هماهنگی تشکل‌ها در خصوص برنامه‌های وزارت راه و شهرسازی، افزود: کنشگران اقتصادی خارج از حوزه فعالیت و اینکه چه تخصصی دارند ابتدا به عنوان یک شهروند از حق برخوردارند و حق دارند نسبت به فعالیت و حق انتخاب خود اظهارنظر کنند. کنشگران اقتصادی که در توسعه ایران مشارکت دارند باید در برابر مسئولان کشور پرسشگر باشند، بنده این حق را برای آنها قائلم، اینکه از مدیران سوال کنند چرا فلان تصمیم را گرفتی و نتیجه آن چه شد، این رویه به نفع اجماع ملی است.
وی با بیان اینکه براساس این اندیشه بخش خصوصی از جمله جامعه مدنی،مهندسی، انجمن‌های حرفه‌ای و... را جزئی از جامعه می‌دانم، تصریح کرد: اساس توسعه به سرمایه‌های اجتماعی برمی‌گردد و بنیان این کار این است که به هم اعتماد کنیم، اعتماد باید به گونه‌ای باشد که از مشکلات عبور کنیم و همدلی و هم‌صحبتی باید منجر به همکاری شود. به‌طور کلی ارتباط در این سطح باید منجر به اقدامی مشترک برای حمایت از بخش خصوصی شود.
به فعالیت‌های شهرداری تهران تردید دارم
وی با تاکید بر اینکه بدون ژرفا بخشیدن به اعتماد کاری از دست ما برنمی‌آید، خاطرنشان کرد: در نهایت باید کاری انجام دهیم که محصول این کار منجر به رفاه شهروندان شود. در رابطه با این بحث خیلی دغدغه ذهنی دارم اینکه کاری که انجام می‌دهیم تاثیر مستقیمی در رفاه زندگی مردم دارد یا خیر؟ نمی‌خواهم نقد کنم، ولی حجم فعالیت‌هایی که در تهران انجام شده به ظاهر فوق‌العاده است اما مجموعه این اقدامات منجر به آلودگی تهران شده به‌طوری که ۲۸۰ روز سال هوا آلوده است بنابراین باید به این فعالیت‌ها تردید داشته باشیم.
وزیر راه و شهرسازی در ادامه با طرح این مسئله که مجموعه اقدامات باید به بهبود کیفیت و آسایش مردم شود، اما آیا اینگونه شده است؟ افزود: اقدامی که منجر به رفاه مردم نشود چه سودی دارد. همیشه در چک‌لیست ذهنم اقدامات رفاه پایدار شهروندان را مورد بررسی قرار می‌دهم و این موضوع را در ذهنم برجسته می‌کنم و امیدوارم هیچگاه تسلیم محافظه‌کاری نشوم.
آخوندی تصریح کرد: توسعه باید پایدار و بنیان‌های محکمی داشته باشد، توسعه نباید لرزان باشد و باید به‌گونه‌ای عمل کنیم که بتوانیم در محیط جهانی ماندگار شویم. اینکه دیواری بکشیم به دور کشور بدون ارتباط با سطح بین‌المللی توسعه پایدار نیست، باید سیستم باز در محیط جهانی تعریف شود، اگر بپذیریم در چارچوب جهانی فعالیت کنیم، مهندسی پایدار و توسعه پایدار محقق می‌شود.
تنزل مهندسی به یک امر فنی
وی با بیان اینکه نظام حرفه‌ای ایران باید بتواند با سطح فناوری، فرآیندها و روش‌های جهانی رقابت کند، بیان کرد: در نهایت مهندس حرفه‌ای ایرانی باید توانایی رقابت و فعالیت در سطح بین‌المللی داشته باشد اما در اینجا این سوال مطرح است که راهکار مهندسان برای رقابت با سطح جهانی چیست، معتقدم باید در این زمینه با بخش خصوصی گفت‌وگو شود.
وی با اشاره به اینکه در سند ۲۰۲۳ توسعه ترکیه یکی از اهداف عمده افزایش استانداردهای فعالیت‌های حرفه‌ای در حوزه‌های مالی بانکداری، خدمات پزشکی و مهندسی و... است، گفت: این هدف براساس یک نظام یک‌پارچه مهندسی محقق می‌شود. مفهوم صلاحیت و مسئولیت از منظر عرضه‌کنندگان خدمات و بهره‌برداران باید به گونه‌ای باشد که حق انتخاب مطرح شود. گرفتاری‌های خیلی جدی در امر مهندسی در ایران داریم، متاسفانه مهندسی در حال حاضر به یک امر فنی و تکنیکی تنزل یافته است و حق انتخاب شهروندان در این حوزه بسیار ناچیز است.
وزیر اره و شهرسازی با یادآوری اینکه در بقیه حوزه‌ها نیز سیستم‌ها چندپاره است و هر کدام رویکردهای متفاوتی دارند، اظهار کرد: به عنوان مثال در نفت، نیرو و راه و شهرسازی سیستم‌های متفاوتی وجود دارد و مفهوم نگاه به نظام مهندسی صلاحیت و مسئولیت‌ها در کشور بسیار بسیار متنوع است.
برای اعتبار پروژه‌های عمرانی باید ۴۰ سال بدویم
آخوندی در بخش دیگری از سخنانش با اشاره به اینکه باید مشخص شود چقدر از پروژه‌های وزارت راه و شهرسازی براساس ارزش‌های اقتصادی تعریف شده است، گفت: خصوصی هنوز فکر می‌کنیم «از خرس دولت باید مویی بکنیم» یا اینکه کل توسعه راه و شهرسازی براساس منطق اقتصادی دولتی پایدار باشد. این در حالی است که به‌عنوان نمونه متاسفانه از ابتدای امسال تاکنون ۱۰ درصد از اعتبارات عمرانی یعنی ۵۰۰ میلیون تومان به پروژه‌ها تخصیص یافته در صورتی که برای اجرای همه پروژه‌های این بخش به ۱۰۰ هزار میلیارد تومان نیاز داریم یعنی اینکه باید حداقل ۴۰ سال دنبال این داستان بدویم.
وی همچنین با بیان اینکه نهایتا باید به سمت آزادسازی قیمت در حوزه حمل و نقل حرکت کنیم گفت: بدون آزادسازی و بر مبنای مداخلات دولت همان می‌شود که سرمایه‌گذاران بخش خصوصی از حضور در پروژه‌ها پشیمان می‌شوند. بنابراین در این حوزه نیازمند بازتعریف رابطه دولت و بخش خصوصی هستیم.
فقط مالکیت شبکه را می‌خواهیم
آخوندی با بیان اینکه جز مالکیت شبکه هیچ سهمی در عملیات نباید داشته باشیم افزود: یکی از این داستان‌ها حق دسترسی به شبکه است. این حوزه نباید دچار نوسان باشد و باید از طریق یکسری نهادهای نظارتی اقدامات لازم در این زمینه انجام شود. با یک استراتژی بنیادین تا دو سال آینده این برنامه را عملیاتی خواهم کرد. وی با اشاره به اینکه عهد کرده‌ام هیچ پروژه‌ای را خارج از رقابت واگذار نمی‌کنم گفت: هر لحظه از رقابت عبور کنیم، بذری از فساد می‌کاریم، به عنوان یک مهندس متاسفم که بگویم هزاران میلیارد تومان پروژه عمرانی خارج از حوزه رقابت عرضه شده است.
وزیر راه و شهرسازی با تاکید بر اینکه به صدور خدمات فنی و مهندسی اعتقاد دارم، تصریح کرد: معتقدم آخر کار این مهندسان هستند که برای رقابت در بازار جهانی آماده شوند و این کار نیازمند آموزش تکمیلی، حرفه‌ای حقوقی و بازاریابی در سطح بین‌المللی است. آخوندی با بیان اینکه حجم سرمایه‌گذاری ملی در ایران کم نیست، گفت: ۱۸۰ هزار کیلومتر انواع راه، ۵۶ فرودگاه و ظرفیت تخلیه و بارگیری ۱۸۶ میلیون تن بار در بنادر رقم کمی در سرمایه‌گذاری ملی نیست. همچنین میزان سرمایه‌گذاری در راه‌آهن نیز بالاست، اما موضوع مهم این است که میزان بهره‌وری از زیرساخت‌ها و ناوگان حمل و نقل ریلی، دریایی، هوایی و زمینی نیازمند ارزیابی مجدد است. متاسفانه با وجود همه ظرفیت‌ها به فکر ساخت زیرساختهای جدید هستیم، حتما به مفهوم افزایش بهره‌وری در قالب نوسازی ناوگان و ایجاد بنگاه‌های بزرگ‌مقیاس (حمل و نقل ترکیبی) اقدامات لازم صورت می‌گیرد.
وزیر راه با اشاره به اینکه بارها گفته شده باید با کریدور جنوب- شمال و یا شرق - غرب به کشورهای دیگر متصل شویم، گفت: این در حالی است که مشخص نمی‌کنند چه سهمی از بار جهانی از این کریدورها می‌شود. با وجود زیرساختهای بسیار زیاد در بندرعباس اما سهم این بندر در تخلیه بار کمتر از ۲۰ درصد است.
حمل‌ونقل هوایی شایسته هیچ مهندسی نیست
آخوندی با تاکید بر اینکه حمل و نقل هوایی که شایسته هیچ مهندسی نیست، پرسش‌هایی دراین زمینه مطرح کرد و افزود: آیا این حمل و نقل مدرن، ایمن و به موقع است و رفاه شهروندان را می‌تواند تامین کند، اخیرا در سفری خارجی یکی از وزرابه بنده گفت، همین الان می‌توانم پروازهای‌مان به ایران را دوبرابر کنیم، اما من نتوانستم چیزی بگویم چون در این حوزه مشکل داریم.
وی در خصوص مطالبات پیمانکاران نیز گفت: مطالبات حق پیمانکاران است و مطمئن هستم با کمک بخش خصوصی راه‌حل‌هایی برای این مشکل پیدا خواهیم کرد. وزیر راه و شهرسازی در رابطه مسائل مربوط به ادغام وزارتخانه‌های راه و ترابری و مسکن و شهرسازی گفت: نمی‌خواهم در مقام مدافع یا مخالف این اقدام سخن بگویم، اما این ادغام یک نکته مثبت داشت و آن این بود که توسعه سکونت حاشیه شهری به مفهوم سکونت‌های حاشیه‌های کلانشهرها سازماندهی شد، از اول اعلام کرده‌ایم مترو تهران و حومه را می‌سازیم اما واقعیت این است که حومه خط خورده است، چگونه می‌شود کسی که مهندسی ترافیک است «حومه» را حذف کند. باید زیرساختهای حمل و نقل به شهرهای حاشیه‌ای کلانشهرها مانند هشتگرد، اندیشه، قرچک، ورامین، پردیس و پرند مهیا کنیم.
آخوندی ادامه داد: ادغام این حسن را دارد که توسعه شهری را با توسعه حمل و نقل در یک راستا انجام دهیم، در اصفهان، شیراز، مشهد و اهواز این مساله نیز مطرح است. اگر این مساله را حل نکنیم حاشیه‌نشینی باری است که بر دوش مرکز شهرها می‌افتد و چون مادرشهرها ظرفیت ندارند سطح زندگی مردم دچار مخاطرات خیلی‌خیلی می‌شود.
نباید به جای ۷۵ میلیون نفر تصمیم گرفت
وزیر راه و شهرسازی با بیان اینکه معتقدم دولت نمی‌تواند برای ۷۵ میلیون نفر تصمیم‌گیری کند، گفت: بخش مسکن هزاران سال است که در اختیار مردم و بخش خصوصی بوده است، من با واگذاری شهرهای جدید، شهرکها و مسکن‌سازی به بخش خصوصی موافقم البته این واگذاری یک شرط دارد و آن این است که سرمایه‌گذاری و تجهیز منابع توسط بخش خصوصی صورت گیرد. آخوندی با تاکید بر اینکه وفای به عهد از هر مصحلتی مهم‌تر است، در بودجه سال ۹۲ تمام اعتبارات مسکن مهر متوقف شده است و بانک مرکزی حق اعطای خط اعتباری مسکن مهر به هیچ بانکی را ندارد، معتدم توسعه‌ای که با یک تصمیم بالا و پایین برود پایدار نیست.