اختصاصی مازندشورا: سمانه فتحی*- شاید شنیده باشید که دوران کودکی دوران بسیار مهمی در زندگی انسان هاست. آیا به این موضوع فکر کرده اید چرا میزان اهمیت این دوران تا این اندازه زیاد است؟ چه چیزی سبب می شود تا این دوران در کل زندگی تاثیر گذار باشد؟

علت اهمیت این دوران در دوربین هایی است که در وجود انسان هاست. دوربین های سه گانه ای که مسئول ضبط رویدادهای زندگیمان می باشند. حتما واژه ی کودک درون برایتان بسیار آشناست. به اولین دوربین، کودک درون گفته می شود که از نیمه ی دوم بارداری شروع به ضبط می کند. کودک درون یعنی عواطف، احساسات و هیجانات. کودک درون من چیزی جدا از من نیست؛ جملاتی مانند کودک درون من حالش خوب نیست، کودک درونم تفریح دلش می خواهد در واقع اشتباه است.آن چیز که اینجا باید دانست این است که من حالم خوب نیست، من دلم تفریح می خواهد. کودک درون تا 8 سالگی شکل می گیرد. بنابراین در راستای اهمیت دوربین اول می توان گفت هرگونه محرکی که با یک هیجان مثبت یا منفی همراه شود باعث شکل گیری خاطره ای در ضمیر ناخودآگاه می شود. به عنوان مثال، مادری را در نظر بگیرید که 2 فرزند شیرخواره دارد که همزمان کودکان گرسنه هستند؛ اگر مادر به یکی از دو نوزاد خود جلوی نوزاد دیگر زودتر شیر بدهد دوربین اول این واقعه را اینطور ضبط می کند که مادرم به برادرم بیشتر اهمیت می دهد.

 نام دوربین دوم بالغ درون است. شروع به کار دوربین دوم به محض دنیا آمدن فرزند انسان است. دوربین دوم سر و کارش با اطلاعات، استدلال و منطق است. دوربین دوم بر پایه ی عقلانیت کار می کند. ورودی های دوربین دوم از طریق حواس پنجگانه ماست؛ اطلاعاتی که توسط دوربین دوم ضبط می شود در اینکه قبل از هر واکنشی منطقی رفتار کنیم و به بازخورد رفتارمان فکر کنیم تاثیر گذار است. در واقع دوربین دوم مسئول این است که ما بلافاصله و آنی عکس العمل نشان ندهیم بلکه ابتدا فکر کنیم و بعد تصمیم بگیریم.مهم ترین اطلاعاتی که توسط دوربین ها ضبط می شوند مربوط به همین دوربین دوم است.

دوربین سوم را والد درون می نامند و برخلاف دو دوربین اول که زمان شروع به ضبط دارد، دوربین سوم معلوم نیست از چه زمانی شروع به ضبط می کند و بستگی به IQ(هوش آموزشی) و EQ(هوش هیجانی) کودک دارد. کار دوربین سوم ضبط چارچوب ها، محدوده ها، قوانین و مقررات، باید و نباید ها، درست ها و نادرست ها، ارزش ها و ناارزش هاست. دوربین سوم با هر کسی اینطور صحبت میکند: لازم نکرده، اشتباه کردی، هر چیزی یه آداب و رسومی داره، این چه وضعیه؟، هیچ وقت، هیچکس و ........در واقع، والد درون سرزنشگر، تحکم گر و ایرادگیر است.

هر آدم سه من دارد. من و کودک درونم، من و بالغ درونم، من و والد درونم.

* کارشناس ارشد روانشناس بالینی