مازند شورا: تکلیف بخش عمدهای از کابینه حسن روحانی مشخص شده است. با این حال هنوز از گزینه رییسجمهور برای ریاست سازمان حفاظت از محیطزیست خبر دقیقی منتشر نشده است. اگرچه از همان روزهای اول پیروزی روحانی در انتخابات، گمانهزنیها درباره نامزدهای این سمت آغاز شده بود اما حالا که تنفیذ و تحلیف و جلسه رای اعتماد به وزیران برگزار شد و اولین تصمیم هیات وزیران دولت یازدهم هم تصمیمی مهم و زیستمحیطی بود اما سازمان محیطزیست همچنان بدون رییس است.
اولین گزینهای که بسیاری انتخاب او برای این سمت را قطعی میدانستند معصومه ابتکار بود، اما در ادامه مشخص شد بنا بر دلایل و مصلحتهایی خارج از دولت، ابتکار هیچگاه در میان گزینههای اصلی روحانی برای محیطزیست قرار نگرفت.
یکی از نزدیکان معصومه ابتکار این موضوع را در گفتوگو با «شرق» تایید میکند و میگوید: «آقای روحانی هیچگاه با خانم ابتکار درباره ریاست این سازمان صحبتی نکرد و پیشنهادی به او داده نشد.» با این حال دغدغه اینکه چه کسی رییس این سازمان میشود هنوز هم برای بسیاری از دوستداران و فعالان زیستمحیطی و همچنین کارشناسان این حوزه مسالهای اساسی است. بهویژه آنکه ایران بهلحاظ مشکلاتی که در این حوزه دارد به تعبیر گروهی از همین کارشناسان در مرحله بحرانی قرار گرفته و برای رفع آن به انجام اقداماتی ضربتی و ویژه نیاز است. از همین روست که ویژگیهای مدیریتی و تخصصی گزینه انتخابی روحانی برای ریاست این سازمان بسیار مهم و حیاتی برشمرده میشود.
در چنین شرایطی اینکه رییسجمهور، معاون خود و رییس سازمانی با این میزان اهمیت را هنوز انتخاب نکرده موجی از نگرانیها را در میان دوستداران محیطزیست ایران ایجاد کرده است. بهویژه اینکه این موضوع به سه نگرانی جدی پیوند خورده است؛ اول اینکه برخی از گزینههایی که تاکنون برای این سمت از سوی برخی رسانهها عنوان شدهاند از اساس در حد و اندازه معاونت رییسجمهور و رییس سازمان محیطزیست نیستند.
نکته دوم نیز جدیبودن بحرانهای زیستمحیطی کشور و نیاز اساسی برای آغاز به کار قدرتمندانه این سازمان و انتخاب رییسی با دانش یا توان مدیریتی بالاست و تاخیر در معرفی گزینه این سازمان مساوی است با عقبافتادن از برنامهها. همین موضوع نیز نیاز اساسی محیطزیست و افکار عمومی را برای انتخاب رییس این سازمان موجب شده است.
نگرانی سوم و مهمتر در این میان هم جولاندادن رییس و مسوولان بازمانده از دولت دهم در سازمان محیطزیست است که مشغول بهره بردن از فرصت به وجودآمده شدهاند. یک نمونه از کاری که این تیم در این مدت انجام داده و ضربه سهمگینی به یکی از ذخایر استراتژیک زیستمحیطی کشور وارد کرده، ماجرای واگذاری جزیره آشوراده در دریای خزر است. این واگذاری از سوی مسوولان کنونی سازمان انجام شده و هر کس در مقابل این اقدام سر راهشان قرار گرفت او را از سمت خود عزل کردهاند. بهعنوان آخرین نمونه از این دست میتوان به برکناری ناصر مقدسی، مدیر کل دفتر امور مناطق و زیستگاههای سازمان حفاظت محیطزیست به دستور محمدجواد محمدی زاده، اشاره کرد. آنگونه که پایگاه خبری «سبزپرس» نوشته است علت برکناری مقدسی، مخالفت وی با واگذاریهای اخیر در چند منطقه حفاظتشده بهویژه جزیره آشوراده در پناهگاه حیات وحش میانکاله عنوان شده است. این شرایط، تاخیر روحانی در معرفی گزینه ریاست سازمان حفاظت از محیطزیست را پرسشبرانگیز کرده است.
در همین حال اما بر اساس شنیدههای «شرق»، نام محمدباقر قالیباف شهردار کنونی تهران بهعنوان یکی از گزینههای مطرح برای این سمت به میان آمده است. شنیدهها حکایت از آن دارد که قالیباف دو روز پیش به دیدار روحانی در پاستور رفت که خبر آن را هم برخی رسانهها منتشر کردهاند. اگر چه در آن خبرها، از احتمال رفتن شهردار تهران به سازمان بنیاد شهید، سخن به میان آمده بود اما یک منبع به «شرق» میگوید مذاکره طولانیمدت روحانی و قالیباف روی سازمان حفاظت از محیطزیست بوده است.
البته هنوز به صورت قطعی نمیتوان درباره رفتن قالیباف به محیطزیست سخن گفت اما بهنظر میرسد با توجه به اینکه او شانس خود را برای نشستن دوباره بر صندلی شهرداری تهران هم بهدلیل ممنوعیت قانونی و هم بهدلیل نداشتن رای کافی در شورای شهر از دست داده بیمیل نیست در شرایط جدید در قامت معاون رییسجمهور و رییس سازمان محیطزیست و یک مدیر ملی ظاهر شود.
اگرچه قالیباف در مدتی که شهردار تهران بود خود را فردی دوستدار و حامی محیطزیست معرفی میکرد اما بخش زیادی از اقدامات او با اعتراض و مخالفت کارشناسان محیطزیست همراه میشد.
علاوه بر این او و تیم محیطزیستیاش در شهرداری در هشت سال گذشته اختلافات شدیدی با روسای سازمان محیطزیست داشتهاند و اغلب به بیتوجهی به محیطزیست متهم میشد.
از سویی اما برخی نیز معتقدند رفتن قالیباف به محیطزیست با توجه به توان مدیریتی او در نهایت بهنفع سازمان محیطزیست و طبیعت ایران تمام خواهد شد. باید دید اگر او که نشان داده هر جا برود تعدادی از یاران اصلی خود را هم با خود به آنجا میبرد، عزم رفتن به محیطزیست بکند چه کسانی را برای معاونان و مدیران کل استانی خود انتخاب خواهد کرد.
همچنین شیوه پاسداری او از عرصههای طبیعی بسیار مهم کشور- که در سالهای اخیر بسیار هم آسیب دیده یا واگذار شدهاند- چگونه خواهد بود؟/ شرق