مازند شورا: «حال آزادراه راه تهران-شمال خوب است» آخرین اظهارنظر وزیر راه و شهرسازی در خصوص پیرترین پروژه راهسازی کشور بوده است. اوایل تیرماه علی نیکزاد در حاشیه بهرهبرداری از 5154 واحد مسکن مهر شرق استان تهران در پاسخ به تسنیم مبنی بر جدیدترین وضعیت آزادراه مذکور، گفت: «آزادراه زنده پایدار و برقرار است و قرارگاه خاتمالانبیاء در این آزادراه مشغول به کار شده است.»
اما این چیزی نبود که وزیر راه و شهرسازی وعده آنرا داده بود. نیکزاد اردیبهشت سال 90 در مقام سرپرستی وزارت راه و ترابری در بازدیدی از پروژه مذکور وعده افتتاح آزاد راه تهران-شمال را تا پایان دولت دهم داد.
نیکزاد این وعده ها را پس از اخذ رای اعتماد از مجلس بهعنوان وزیر راه و شهرسازی ادامه داد و تیرماه 90 یکی از اولویتهای کاری خود را اتمام چهار قطعه آزادراه تهران-شمال تا مرداد سال 92 اعلام و بیان کرد: «قطعه چهار آزادراه تهران-شمال تا پایان سال 90 و قطعه یک نیز سال 91 به بهرهبرداری میرسد، ضمن آنکه کل پروژه تا پایان کار دولت افتتاح خواهد شد.»
اما به مرور زمان که وزیر سابق مسکن و شهرسازی با جزئیات پروژههای راهی آشنا و اطلاعاتش در این بخش در حال تکمیل شدن بود، وعدههای قبلی را به نوعی نقض کرد. حدود یکسال بعد یعنی در خرداد 91 نیکزاد تاریخ دیگری را برای افتتاح قطعه 4 آزادراه اعلام کرد:« این قطعه شهریور امسال به اتمام می رسد و مردم می توانند عید سعید فطر از این مسیر استفاده کنند.» وی در همین ماه به انتقادات رسانهها در خصوص وعده افتتاح آزادراه تا پایان دولت دهم واکنش نشان داد و گفت: «از ابتدا قول افتتاح قطعات یک و چهار را در دولت دهم داده بودیم.»
متاسفانه «وعده» جزئی جدا نشدنی از آزادراه تهران شمال بوده و احتمالا در آینده نیز خواهد بود. چه آنکه حمید بهبهانی بهعنوان آخرین وزیر راه و ترابری ایران سال 87 پس از اخذ رای اعتماد از مجلس شورای اسلامی تحرک بخشیدن به روند ساخت آزاد راه تهران-شمال را یکی از دو اولویت کاری خود اعلام کرد. امضای قرارداد متمم با چینیها و بازدیدهای سرزده تمام کاری بود که پدر راه ایران برای آزادراه تهران-شمال کرد. اقداماتی که نتوانست طلسم این آزادراه را بشکند.
یک افتتاح نمایشی دیگر
اسفند سال گذشته پس از وعدههای فراوان درخصوص افتتاح آزادراه تهران-شمال، احمد صادقی، مدیرعامل شرکت ساخت و توسعه زیربناهای حملونقل از افتتاح قطعه 4 تا پایان سال 91 خبر داد.
این در حالی بود که مدیران بنیاد مستضعفان بهعنوان مجری پروژه با قاطعیت اعلام میکردند این قطعه آماده بهرهبرداری نیست و نباید زیربار ترافیک برود. اما مرغ وزارت راه و شهرسازی یک پا داشت و سرانجام چند روز مانده به آغاز سال جدید قطعه مذکور بدون افتتاح رسمی زیربار ترافیک رفت.
این در حالی است که در ماههای سپری شده از سال 92 باند رفت و برگشت قطعه 4 به طول 21 کیلومتر برای تکمیل بسته بوده است. بنیاد مستضعفان برای اجرای لایه سوم آسفالت (توپکا) و همچنین روشنایی مسیر رفت و برگشت را در بازههای زمانی مشخص مسدود کرده است که اواخر هفته گذشته با فشار بر بنیاد مستضعفان لاین جنوبی قطعه 4 باز گشایی شده است.
افتتاح سرآسیمه و نمایشی قطعه 4 آزادراه تهران-شمال تداعیکننده افتتاح راهآهن اصفهان-شیراز است.
اصرار بر ناتوانی بنیاد مستضعفان از سوی مسئولان وزارت راه و شهرسازی سرانجام باعث شد تا عالیترین مقام این وزارتخانه اواخر اردیبهشت امسال از واگذاری ساخت قطعات 2 و 3 آزادراه تهران-شمال به قرارگاه سازندگی خاتمالانبیاء خبر دهد. این اقدام وزارت راه با واکنش شدید بنیادیها روبرو شد و آنها از پیگیری این اقدام دولت در مراجع قضایی خبر دادند.
این در حالی بود که قرارگاه خاتمالانبیاء با تجهیز کارگاه فعالیت خود را در قطعه 2 آزادراه و به موازات بنیاد آغاز کرد. هماکنون یکی از شرکتهای زیرمجموعه بنیاد در حال ساخت تونل البرز این قطعه است و خاتمالانبیاء نیز در حال ساخت این تونل از جهت مقابل است.
شنیدهها حاکی از آن است که مسئولان قرارگاه خاتمالانبیاء تمایلی چندانی به حضور در این پروژه به شکل کنونی نداشتهاند و تنها با اصرار احمدینژاد حاضر به قبول این کار شدهاند. این قرارگاه دو پیشنهاد به مدیران بنیاد داده است؛ یکی آنکه پس از پایان کار دولت از این پروژه کنار بروند و دیگری آنکه پس از رفتن دولت دهم در ساخت قطعات 2 و 3 به بنیاد کمک کنند.
از عمر دولت دهم چند روز باقیمانده است و نخستین وزیر راه و شهرسازی ایران نتوانست وعده افتتاح حتی یک قطعه از آزادراه تهران-شمال را عملی کند. حال این پروژه پیر بر خلاف سخنان علی نیکزاد خوب نیست و پس از گذشت 36 سال پیشرفت فیزیکی آزادراه تهران-شمال کمتر از 15 درصد است.
بیشک دولت یازدهم باید اقدام اساسی برای ساخت و بهرهبرداری از این آزادراه را در دستور کار قرار دهد. کارشناسان میگویند ساخت قطعات 2 و 3 چهار سال زمان میبرد، این بدان معناست که دولت دوازدهم روبان افتتاح آزادراه پیر را قیچی خواهد کرد.