مازندشورا: مرکز انباشت زباله در منطقه پرده سر دهستان دوهزار از توابع بخش خرم آباد در زمینی به مساحت 80 هزار متر مربع تقریبا از سال 1370 با وجود جانمایی بسیار نامناسب شروع به فعالیت کرد.
در اواسط دهه 70 و در راستای سفر رهبر معظم انقلاب به استان سرسبز مازندران و با ارائه مشکلات و نقطه نظرهای کارشناسان در این زمینه ، اعتباراتی بالغ بر 2 میلیارد تومان از سوی دفتر معظم له به شهرستان تنکابن که یکی از 9 شهر مرکزی برای بحث مدیریت پسماند بود، تخصیص داده شد و مراحل اداری آن با نظارت مستقیم استانداری مازندران صورت گرفت.
شرکت پالاتک صنعت آسیا در همان سال با برنده شدن در مناقصه ، پیمانکاری پروژه را بر عهده گرفت و قرار شد با استقرار دستگاه سورتینگ و احداث سالن تخمیر زباله ها به کمپوست تبدیل شود.
متاسفانه چند سالی از آغاز به کار این پروژه نگذشته بود که بخش سالن تخمیر با 3 هزار متر وسعت به دلیل بارش اندکی برف فرو ریخت و تبدیل به آوار شد.
پس از این واقعه، پروژه کاملا تعطیل و پیمانکار مشمول ماده 48 شد و هیچ نهادی پیگیر رفع مشکلات ان نشد و بار دیگر انباشت زباله به شیوه سنتی در این مکان آغاز گردید.
با آغاز رقابت های انتخاباتی دوره چهارم شورا، بار دیگر رفع معضل پسماند در تنکابن به روی زبان ها افتاد و هر یک از کاندیداها رفع این معضل را در برنامه های خود گنجانده بودند.
با آغاز سال 93 مصوبه ای از سوی اعضای شورا جهت ورود به این پروژه صادر و اولین همایش پیاده روی خانوادگی به منظور بازدید از مرکز انباشت زباله پرده سر برگزار شد.
در آن روز شرکت کنندگان در همایش پیاده روی پس از طی مسافتی به کوهی از زباله در وسط جنگل بکر با چشم اندازی بی نظیر مواجه شدند که در میان آن یک سالن سه هزار متری ویران شده خودنمایی می کرد.
به گفته برخی از مسئولان شرکت کننده در این همایش ، بسیاری از قطعات خط یک و دو سورتینگ شامل کابل ها و فیوزهای برق به سرقت رفته بود و بخشی از دستگاه نیز دچار حریق شده بود که دیدن چنین مناظری دل هر بیننده ای را به درد می آورد.
سرانجام شورا شهر تنکابن تصمیم گرفت تا با اجرای طرح تفکیک زباله از مبدا و فروش زباله خشک آن به منظور تامین هزینه های تعمیر و بازسازی خط یک سورتینگ ، اقدامات مقدماتی برای رفع این مشکل را آغاز نماید.
در تاریخ دهم آذر ماه 93 منطقه سبزه میدان به عنوان نخستین محله جهت اجرای طرح تفکیکی زباله از مبدا انتخاب شد و در کنار آن کار آموزش شهروندان در مدارس ، مساجد ، مهد ها و محله ها آغاز گردید و مقرر شد تا در کمتر از 120 روز کاری خط یک سورتینگ زباله راه اندازی شود.
با راه اندازی خط یک و دو سورتینگ که منابع مالی آن از طریق تفکیک و فروش زباله صورت گرفت اجرای این طرح سرعت بیشتری به خود گرفت و تلاش شد تا درصد اسید موجود در شیرابه های ناشی از انباشت زباله در این منطقه به حداقل برسد.
ولی مشکل زباله های بازیافت نشدنی مثل نایلون های خاص جهت بسته بندی مواد غذایی همچون چیپس ، پفک و بستنی همچنان به قدرت خودش باقی بود.
در کنار این اقدامات، آموزش های تفکیک زباله و تولید کمپوست خانگی در 206 مدرسه شهرستان با جمعیتی بالغ بر 24 هزار دانش آموز و 200 روستا همچنان ادامه داشت که مورد استقبال همگان نیز واقع شد.
این رویه ادامه داشت تا اینکه در تاریخ 22 دی ماه سال گذشته پیش نویس همکاری میان نماینده یک شرکت آلمانی در ایران با شهرداری به منظور ساخت نیروگاه زباله سوز با استفاده از تکنیک کی . در . وی در فرمانداری ویژه شهرستان تنکابن به امضا رسید و قرار بود پس از مدت یک ماه قرارداد اصلی به امضاء برسد.
در سال جاری نیز جلسات مکرری در این زمینه هم در فرمانداری ویژه و هم در شورای اسلامی شهر تنکابن پیرامون پیگیری این موضوع برگزار شد و در آخرین جلسه شورا مصوب شد تا در کمتر از 10 روز پاسخ بررسی های حقوقی قرارداد نهایی اعلام گردد اما تاکنون این اتفاق رخ نداده است.
با طولانی شدن روند بررسی ها در واحد حقوقی شهرداری تنکابن ، گمانه زنی ها برای کشاندن امضاء نهایی قرارداد به شورای پنجم و احتمالا شهردار جدید قوت گرفته است و این در شرایطی است که اجرای این تکنولوژی با همین قرارداد در شهرستان قزوین به مرحله کلنگ زنی رسیده است.
یک عضو شورای اسلامی شهر تنکابن نیز شرایط انباشت زباله در منطقه پرده سر را بسیار بحرانی توصیف کرد و گفت : در این منطقه روزانه 160 تن زباله به مدت 20 سال انباشته شده و حدود 30 هزار لیتر شیرابه حاصل از آن روزانه وارد رودخانه ها و سفره های زیر زمینی منطقه می شود.
علیرضا فلاحتکار به طرح احداث نیروگاه زباله سوز اشاره کرد و افزود : این طرح که جزء 10 تکنولوژی برتر دنیا است و برای اولین بار در خاورمیانه و ایران اجرا می شود تنها گزینه نجات بخش این شهر از معضل پسماند است و باید از آن حمایت کرد.
وی اظهار داشت : بسیاری از بیماری های دستگاه گوارش در منطقه ناشی از زباله و شیرابه های ناشی از آن است که به مزارع برنج و باغ ها نفوذ کرده و اثرات زیان بار آن را در شهروندان و روستاییان شاهد هستیم.
فلاحتکار به برخی کارشکنی ها در اجرای طرح تفکیک زباله از مبدا اشاره کرد و بیان داشت : اجرای این طرح با کارشکنی های زیادی از سوی برخی از افراد سود جو که در سال های اخیر به ثروت هنگفتی از بابت فروش زباله نصیبشان شده بود ، مواجه شد اما با قدرت در برابر آنها ایستادیم و آنها را محکوم به شکست کردیم.
وی تصریح کرد : اقدامات بسیار بزرگ و ارزشمندی در سال های اخیر در زمینه مدیریت پسماند صورت گرفت اما به دلیل عدم گزارش این عملکردها به استان ، همکاران مرکز نشین از این اتفاقات ابراز بی اطلاعی می کردند.
این عضو شورای شهر تنکابن با انتقاد از روند کند بررسی قرارداد نیروگاه زباله سوز ، افزود : بر اساس مصوبه شورا قرار بود ظرف مدت 10 روز پاسخ ایراد ها و ابهامات حقوقی این قرارداد اعلام شود اما با گذشت 30 روز همچنان منتظر پاسخ واحد حقوقی شهرداری هستیم.
به گفته فلاحتکار ، متاسفانه مدیریت شهری با کم کاری این پروژه را دنبال می کنند و شایسته بود تا به این پروژه بزرگ به صورت ویژه دیده می شد.
شهردار تنکابن پیش از این از بررسی قرارداد نهایی این طرح در مدت 10 روز خبر داده بود و افزود : در بررسی اولیه قرارداد احداث نیروگاه زباله سوز به چند مورد ایراد و ابهام حقوقی برخورد کردیم و پس از نشست با اعضای شورا و سرمایه گذار به این نتیجه رسیدیم که این قرارداد به طور جامع توسط واحد حقوقی مورد بررسی قرار گیرد.
محسن قنبری اظهار داشت : واگذاری یک قطعه زمین به مساحت 10 هزار متر مربع و به مدت 20 سال در محل دفن بهداشتی زباله واقع در روستای پرده سر ، تامین روزانه 300 تن زباله و نحوه انتقال آن به نیروگاه زباله سوز از جمله مسائلی است که باید مورد بررسی قرار گیرد.
وی با بیان اینکه این نیروگاه بر اساس تعهد سرمایه گذار در مدت 15 ماه احداث خواهد شد ، خاطرنشان کرد : این طرح از آنجا که منابع مالی آن جهت طراحی ، تهیه و ساخت تجهیزات ، تاسیسات و منصوبات توسط سرمایه گذار تامین می شود و شهرداری از این بابت هیچ هزینه ای نمی پردازد و آلایندگی زیست محیطی نیز ندارد ، مورد استقبال واقع شده که امیدواریم بزودی به مرحله اجرا درآید.
به گفته قنبری ، انتقال روزانه 300 تن زباله با ماشین آلات سنگین حتما مشکلاتی را برای ساکنان روستای پرده سر ایجاد خواهد کرد و باید با برنامه ریزی اصولی تلاش شود تا آسایش و آرامش آنها خدشه دار نشود.
وی با اشاره به اینکه بر اساس قانون ، عقد هرگونه قرارداد در زمینه مدیریت پسماند بدون هماهنگی با استانداری و سازمان شهرداری ها ممنوع است ، یادآور شد : این قرارداد پس رفع ایرادها و ابهام های حقوقی و تایید 2 نهاد مذکور به امضای طرفین خواهد رسید.
فرماندار ویژه شهرستان تنکابن نیز بر ضرورت رفع موانع اداری و مشکلات احداث نیروگاه زباله سوز این شهرستان تاکیدکرد .
سید امیر حسینی جو افزود : از آنجایی که شرکت مذکور به منظور طراحی ، تهیه و ساخت تجهیزات ، تاسیسات و منصوبات نیروگاه تا سقف یازده میلیون یورو تامین سرمایه کرده و هیچ مشکل مالی در این زمینه وجود ندارد بنابراین احداث این نیروگاه بهترین گزینه برای پایان دادن به مشکل پسماند در منطقه است.
وی تصریح کرد : این طرح که کاملا کارشناسی است به دلیل برخی ایراد ها در متن قرارداد و پیچیدگی سیستم اداری با مشکل مواجه شده و باید هرچه سریعتر برطرف گردد تا تکلیف شهرهای همجوار هم که منتظر نتیجه آن هستند ، مشخص گردد.
به گفته فرماندار ویژه تنکابن ، با راه اندازی این نیروگاه و به منظور تامین روزانه 300 تن زباله مورد نیاز ، مقرر گردید زباله های شهرستان های رامسر و عباس آباد نیز به این منطقه انتقال یابد تا مشکلات آنها در بخش مدیریت پسماند به حداقل برسد.
وی یادآور شد : هم اکنون هزاران تن زباله در منطقه پرده سر انباشت شده و شیرابه های حاصل از آن سلامت مردم منطقه را تهدید می کند.
روزانه 160 تن زباله در شهرستان 160 هزار نفری تنکابن واقع در غرب مازندران تولید می شود.
خبرنگار : علیرضا پورعلم **انتشا ردهنده: سید محسن حسن نیا
1899/1602/7513/