اولویت‌های زیست محیطی دولت آینده چیست؟

مازند شورا: همزمان با داغ‌تر شدن تنور انتخابات و بازار گرم وعده های اقتصادی کاندیداهای احتمالی انتخابات ریاست جمهوری به نظر می رسد مشکلان زیست محیطی در شعارهای نامزدها مغفول واقع شده است. گزارش زیر برخی از عمده ترین این مشکلات را مطرح می‌کند.

مازند شورا: همزمان با داغ‌تر شدن تنور انتخابات و بازار گرم وعده های اقتصادی کاندیداهای احتمالی انتخابات ریاست جمهوری به نظر می رسد مشکلان زیست محیطی در شعارهای نامزدها مغفول واقع شده است. گزارش زیر برخی از عمده ترین این مشکلات را مطرح می‌کند.

با توجه به معضلات زیست محیطی فراوانی که کشور درگیر آن است، دولت آینده باید برنامه های مدونی برای رفع این معضلات داشته باشد.

به گزارش مازند شورا، یکی از مهمترین مشکلات رخ داده در کشور طی سال های اخیر، بروز پدید گرد و غبار و متاثر شدن ۲۱ استان کشور از این پدیده است. اگرچه بخش عمده این گرد و غبار از کشورهای همسایه به سوی ایران می آید، اما بخش کوچک آن نیز از بیابان های داخلی کشور ناشی می شود. دولت آینده علاوه بر اختصاص اعتبار مناسب برای تثبیت شن و ماسه و اجرای عملیات بیابان زدایی در بیابان های داخل، باید برنامه های منسجمی برای رایزنی با کشور عراق به عنوان مهمترین منشا تولید گرد و غبار در منطقه داشته باشد. برای حل این معضل نیاز به عزمی منطقه ای است که جز با کمک دستگاه دیپلماسی این مهم میسر نخواهد شد.

جلوگیری از آلودگی هشت کلانشهر کشور

معضل آلودگی تهران و کلانشهرهای دیگر کشور از دو دهه پیش مطرح شد. اما در طول فعالیت دولت نهم و دهم این معضل تشدید و هر سال از تعداد روزهای پاک و سالم کاسته شد. بخشی از کارشناسان تشدید این پدیده را به استفاده از بنزین بی کیفیت ساخت داخل مرتبط می دانند و گروهی دیگر آن را به خودروهای غیر استاندارد داخلی نسبت می دهند. اما آنچه مسلم است برنامه جامع کاهش آلودگی هوا که کار تدوین آن در دولت هشتم به اتمام رسیده بود و یکبار دیگر در دولت های نهم و دهم بازنویسی شد و ابلاغ آن تا سال گذشته به طول انجامید، باید به شکل جدی در کلان شهرهای کشور پیاده شود.

در سال های اخیر، تعداد روزهای سالم و پاک در کلانشهرهای کشور به شدت کاهش یافته که این مسئله سبب بروز بیماری های مهلک برای شهروندان می شود. با اجرای تمامی بندهای برنامه جامع کاهش آلودگی هوا و تسریع در اجرای این برنامه، شاید بتوان جلوی خسارت های ناشی از آلودگی را گرفت.

البته برای کنترل این معضل نباید از تصمیمات عجیب و غریب همچون آب پاشی هوای تهران که در دولت احمدی نژاد اجرا شد، استفاده کرد. چرا که چنین طرح ها نه تنها هیچ نتیجه ای برای حل مشکل آلودگی کلانشهرها ندارد، بلکه زمینه ای برای دلسردی کارشناسان دلسوز سازمان حفاظت محیط زیست را فراهم می کند.

طرح هایی از این دست که از ذهن غیر کارشناسان تراوش می کند باید در کشوی میزها باقی بماند و در مقابل، بودجه های مناسبی برای توسعه مترو و وسایل حمل و نقل عمومی اختصاص یابد.

تلاش برای احیای دریاچه ارومیه و سایر دریاچه ها

ایران کشوری گرم و خشک است. سال ها پیش شاهد خشک شدن هامون، بختگان و دریاچه های بیشماری در کشور بودیم. این دریاچه ها به دلیل خشکسالی های پیاپی و مدیریت نامناسب منابع آب در ایران خشک شدند. اما دریاچه ارومیه مهمترین و جدیدترین معضل محیط زیست کشور است. چرا که سونامی نمک حاصل از آن برای ساکنان نیمه شمالی کشور مشکل ساز خواهد بود. باید با طرح های مناسب برای احیای این دریاچه و سایر دریاچه های کشور وارد عمل شد.

نجات جنگل های بلوط غرب

جنگل های بلوط غرب که همچون سدی سبز در مقابل گرد و غبارهای سرازیر شده از عراق ایستاده اند، امروز در معرض خشکیدگی قرار دارند. هنوز دلیل اصلی خشک شدن بلوط های غرب مشخص نیست. برخی بروز آفت را عامل اصلی مرگ و میر درختان بلوط می دانند و گروهی دیگر فشارهای مضاعف وارده به پیکره این جنگل ها را عامل اصلی از بین رفتن اکوسیستم جنگلی بلوط غرب معرفی می کنند. به هر حال با توجه به آنکه این جنگل ها نقش بسیار مهمی در نفوذ آب و تغذیه سفره آبهای زیرزمینی به عهده دارند و بخش عمده رودخانه های پرآب کشور از رشته کوه های زاگرس سرچشمه می گیرد، باید برای احیا و نجات آنها به سرعت وارد عمل شد.

جلوگیری از پروژه های هزینه بر و بی فایده

دولت آینده به جای تلاش برای احیای ببر مازندران و شیر ایرانی که سال هاست نسل آنها در کشور منقرض شده باید به فکر احیای زیستگاه ها برای اندک حیات وحش باقیمانده در کشور باشد. عامل انسانی به هیچ وجه نمی تواند به تنهایی سبب انقراض نسل یک گونه در منطقه ای خاص باشد. وقتی زیستگاه ببر و شیر ایرانی تخریب شده و دیگر طعمه ای برای آنها وجود ندارد، معلوم نیست سازمان حفاظت محیط زیست چرا قصد دارد با اجرای پروژه هایی که فقط از نظر تئوری و روی کاغذ قابلیت اجرایی دارند، نسل این حیوانات را احیا کند. همزمان با احیای ببر مازندران باید تمامی جلگه های شمال کشور که به مزارع تبدیل شده دوباره به جنگل تغییر کاربری داده شوند و جمعیت علفخوارانی که غذای این حیوان را تشکیل می دهند، افزایش یابد. به طور حتم هیچ دولتی توان اجرای چنین تحول عظیمی را در کشور را نخواهد داشت.

مقابله با برداشت معادن در مناطق حفاظت شده

به تازگی و به پیشنهاد دولت، طرحی در مجلس به تصویب رسید که معدن کاوان مجاز خواهند بود برای اجرای عملیات اکتشاف معادن، وارد مناطق حفاظت شده شوند. این مصوبه احتمال برداشت از معادن مناطق حفاظت شده را نیز تقویت می کند. در شرایطی که فقط ۱۰ درصد مساحت کشور برای حفظ نسل حیات وحش، حفاظت شده اعلام شده و اجرای عملیات عمرانی در آن ممنوع است، اندک فضای امن موجود نیز در دولت دهم به حراج گذاشته شد تا معدن کاوان با ورود به این عرصه ها، آرامش حیات وحش ایران را مختل و به انقراض نسل آنها کمک کنند. امری که به نظر می رسد دولت آینده باید مانع اجرای آن در کشور شود./ افکار نیوز

محیط زیست، آلودگی هوا، درخت، فضای سبز