مازند شورا: انتخاب رشته برای برخی از دانش آموزان و تب کنکور برای برخی دیگر مقطع آموزش متوسطه را از حساسیتهای متفاوتی برخوردار نموده است به نحوی که برخی آن را اولین مقطع برای انتخاب سرنوشت دانش آموزان قلمداد نمودهاند اگرچه نقش اول برای موفقیت تحصیلی یک دانش آموز را، خود دانش آموز بازی میکند اما بیشک شرایط و امکانات آموزشی با میزان موفقیت و یا عدم موفقیت تحصیلی دانش آموزان ارتباط مستقیمی دارد. لذا برای تحلیل و بررسی توامندیها، امکانات و نارساییهای آموزش و پرورش مازندران در مقطع متوسطه با «اسفندیار نظری» معاون آموزش متوسطه اداره کل آموزش و پرورش استان مازندران به گفتگو نشستیم؛
هوشمند سازی مدارس
اسفندیار نظری پیرامون منابع و امکانات نرم افزاری و سخت افزاری آموزش و پرورش مازندران در حوزه معاونت متوسطه اظهار داشت: حدود 80 درصد از کلاسهای پایه هفتم مدارس متوسطه اول هوشمندسازی شدهاند و در این راستا بقیه کلاسها با مشارکت اولیا در حال تجهیز میباشند. همچنین مدارس متوسطه دوم استان مجهز به کارگاه کامپیوتر میباشند و در این راستا 8 دبیرستان کاملا هوشمند در استان داریم و مابقی مدارس در سطوح نیمه هوشمند، نیمه الکترونیک و الکترونیک میباشند. ضمن اینکه هنرستانهای استان نیز به تناسب رشتهها، دارای کارگاه تخصصی میباشند.
در کنار این امکانات لوحهای فشرده و بستههای آموزش و راهنمای معلم برای آموزش معلمان در استان توزیع شده است تا معلمان در تدریس از نرم افزارهای آموزشی و محتوای الکترونیکی استفاده نمایند.
تناسب تقریبا برابر دانش آموزان دختر و پسر
معاون آموزش متوسطه اداره کل آموزش و پرورش استان مازندران پیرامون تعداد و تنوع جنسیتی دانش آموزان اشتغال به تحصیل در دوره متوسطه اظهار داشت: در دوره متوسطه اول تعداد دانش آموزان پایه هفتم 40052 دانش آموز میباشد که از این تعداد 19678 دانش آموز دختر و 20374 دانش آموز پسر میباشد. تعداد دانش آموز سوم راهنمایی 40979 نفر میباشد که از این تعداد 20077 دانش اموز دختر و 20902 دانش اموز پسر میباشد. قابل ذکر است تعداد کل دانش اموزان دوره متوسطه اول 81031 دانش آموز میباشد. لذا توجه به توزیع جنسیتی دانش آموزان در این مقطع میتواند سایر سازمانها را در تدوین برنامههای توسعهای همچون حوزه آموزش عالی، اشتغال و ازدواج یاری نماید.
بیشترین اشتغال به تحصیل در رشته فنی حرفه ای و کاردانش
نظری پیرامون توزیع دانش آموزان در رشتههای مختلف تحصیلی بیان داشت: دوره متوسطه دوم تعداد دانش آموزان رشته ریاضی 14694، رشته تجربی 23290، رشته انسانی 13449 و رشته معارف 39213 نفر می باشند و مابقی دانش آموزان در پایه اول اشتغال به تحصیل دارند. تعداد دانش آموزان رشتههای فنی حرفهای و کاردانش 34715 نفر میباشند که از این تعداد 14507 دانش آموز دختر و 20208 دانش آموز پسر میباشند.
تعداد کل دانش آموزان دولتی و غیر دولتی اشتغال به تحصیل در دوره دوم متوسطه سال تحصیلی 93-92 در کل پایهها 127163 دانش آموز که از این تعداد 63827 دانش آموز دختر و 63336 دانش آموز پسر میباشند. که این توزیع دانش آموزان بیانگر آن است که در درجه نخست به علت اشتغال به تحصبل زیاد دانش آموزان در رشتههای فنی و حرفهای و کار و دانش باید شرایط کارآفرینی برای دانش آموزان پس از فارغ التحصیلی فراهم آید و پس از آن با توجه به تعداد دانش آموزان اشتغال به تحصیل در رشته علوم تجربی شرایط ادامه تحصیل آنان با گسترش مراکز آموزش عالی در رشتههای مرتبط در استان مازندران میسر گردد.
کمبود معلم در ناطق محروم
معاون آموزش متوسطه اداره کل آموزش و پرورش استان مازندران پیرامون تعداد و نحوه توزیع معلمان در دوره متوسطه دوم در سطح شهر و روستا اظهار داشت: تعداد کل معلمان دوره دوم متوسطه 9008 معلم که از این تعداد 4573 معلم زن و 4435 معلم مرد میباشند و از بین معلمان استان 7/50 درصد خانم و 3/49 درصد از آقایان میباشند که 5/69 درصد در مدارس شهری، 5/30 دصد در مدارس روستایی مشغول به تدریس میباشند. اما در دوره متوسطه اول در درس فرهنگ و هنر با توجه به تخصصی بودن درس با کمبود دبیر مواجه میباشیم در بخش معلمان فنی حرفهای و کاردانش استان و همچنین در مناطق محروم در شاخه نظری کمبود نیرو احساس میشود که در تلاشیم با مدیریت در توزیع نیروی آموزشی این کمبودها را جبران کنیم.
دانش آموز امروز، کار آفرین آینده
«نظری» پیرامون برنامههای حوزه معاونت آموزش متوسطه در کشف و پرورش استعدادها و نخبگان علمی بیان داشت: حوزه معاونت متوسطه آموزش و پرورش مازندران در دوره متوسطه اول اقدام به برگزاری جشنواره علمی - عملی دروس حرفه و فن و علوم تجربی و تشکیل کلاسها و آزمون مربوط به انجمنهای اسلامی دانش اموزان و بسیج دانش آموزی نموده است. همچنین در دوره متوسطه دوم نیز از طریق برگزاری جشنواره خوارزمی، برگزاری مسابقات آزمایشگاهی، کنکور سراسری، المپیاد علمی مدارس روستایی، المپیاد علمی کشوری در راستای جذب دانش آموزان در مدارس خاص، جذب دانش آموزان در پژوهش سرای دانش آموزی، المپیاد نانو، سازههای ماکارونی و رباتیک اقدام به کشف استعدادها مینماید.
علاوه بر آنها در شاخه فنی حرفهای و کاردانش نیز با برگزاری مسابقات علمی - عملی و علمی -کاربردی، جشنواره هنری و حضور در جشنوارههای کشوری نخبگان و دانش آموزان مستعد در این رشتهها را شناسایی مینماییم. چراکه معتقدیم اگر دانش آموزان مستعد در رشتههای فنی و حرفهای به درستی شناسایی و حمایت شوند میتوان امیدوار بود که جمع زیادی از کارآفرینان آینده را این دانش آموزان تشکیل دهند به نحوی که اخیرا یکی از فارغ التحصیلان استان به عنوان کارآفرین برتر برگزیده شده است.
نیروی انسانی عالی؛ تجهیزات آموزشی فرسوده
معاون آموزش متوسطه اداره کل آموزش و پرورش استان مازندران در مقایسه سطح کمی و کیفی، امکانات سخت افزاری و نیروی انسانی معاونت آموزش متوسطه آموزش و پرورش مازندران نسبت به سایر استانها اظهار داشت: در زمینه نیروی انسانی پتانسیل بالایی در استان وجود دارد به نحوی که 20 درصد پرسنل فرهنگی استان دارای مدارک تحصیلی عالیه هستند لذا در طرحهای ابلاغی از سوی وزارت آموزش و پرورش همچون؛ جشنوارهها، فراخوان مقالات، تولید محتوای الکترونیکی، طراحی سوالات استاندارد، کیفیت بخشی گروههای درسی، تالیف کتب درسی و ... معلمان مازندران حائز رتبههای عالی میباشد.
اما با وجود نیروی انسانی بسیار خوب در مقایسه با استانهای همطراز از نظر فضای آموزشی و تجهیزات شرایط مناسبی را نداشته و تجهیزات آموزشی ما فرسوده میباشند لذا کمبود تجهیزات به روز و نوین و فضای کارگاهی و آزمایشگاهی علی الخصوص در هنرستان ها مشهود است.
کمبود فضا و تجهیزات مانع عدالت آموزشی
«نظری» پیرامون عمدهترین مسایل و مشکلات حوزه معاونت آموزش متوسطه اظهارداشت: کمبود فضا و تجهیزات و نیروی انسانی جهت توسعه متوازن بین شاخه و بین رشته یکی از موانع رسیدن به نقطه مطلوب در اجرای عدالت آموزشی و توزیع امکانات و سطح دسترسیها میباشد. همچنین توجه بیش از حد اولیا به کنکور سراسری و عدم توجه به مفاهیم آموزشی و عدم اقبال مناسب خانوادهها به اهمیت رشتههای شاخه فنی حرفهای و کاردانش سبب شده است از حیث کیفی در این رشتهها با جایگاه مطلوب فاصله داشته باشیم. چراکه به علت نوع نگاه خانوادهها و عموم اجتماع به این رشتهها دانش آموزان این رشتههای کاربردی با اعتماد به نفس کافی در جامعه حضور نمییابند.
وی ادامه داد: کمبود اعتبارات در زمینه کیفیت بخشی و نبود فرصتهای اشتغال برای فارغ التحصیلان ویژه هنرستانها از دیگر مسائل آموزش و پرورش در مقطع متوسطه میباشد.
افتخار آفرینی دانش آموزان، کوشش مدیران
معاون آموزش متوسطه اداره کل آموزش و پرورش استان مازندران در مقایسه سطح علمی آموزش متوسطه استان با کشور اظهار داشت: رتبه دوم کنکور سراسری در شاخه نظری کسب رتبه دوم از نظر تعداد دانش آموز زیر 1000 کشوری، رتبه پنجم المپیاد (از نظر تعداد دانش آموزان راه یافته)، رتبه اول کنکور فنی حرفهای، انتخاب دو هنرستان استان به عنوان هنرستان سرآمد کشور (هنرستان دخترانه رازی شهرستان آمل، هنرستان پسرانه شهید حریری رامسر)، ، انتخاب طرحهای ابتکاری و نوآورانه استان در دوره متوسطه اول جهت تعمیم به کل کشور از جمله توانمندیها و افتخارات دانش آموزان مازندران در این مقطع تحصیلی است.
نظری ادامه داد: مدیران آموزش و پرورش در حوزه متوسطه نیز با راه اندازی آزمایشگاه دانش آموزشی نانو استان در شهرستان نور، بابلسر، ساری و قائمشهر (که در حال راه اندازی میباشد)، راه اندازی 46 مرکز صلاحیتهای حرفهای در راستای ارتقای توانمندی معلمان در استان، کسب مقام برتر کشوری در شاخصهای پوشش تحصیلی و جذب دانش آموزان بازمانده از تحصیل دوره اول متوسطه، کسب رتبه عالی در پروژه مهر سال 92، ایجاد اتاق کارآفرینی در 50 هنرستان استان (در حال انجام)، استفاده از ظرفیت و توانمندی سایر دستگاهها جهت توسعه رشته و آموزش نیروی انسانی، تشکیل کارگروههای مدیران متوسطه اول، دوم و فنی حرفهای و کاردانش در سطح استان جهت کیفیت بخشی به بهبود مدیریت آموزشگاهی و تعامل با ادارات کل فنی حرفهای و تعاون جهت مشارکت و همدلی در استفاده از امکانات و ایجاد اشتغال فارغ التحصیلان هنرستانهای فنی حرفهای و کاردانش میکوشند شرایط هرچه بهتری را برای دانش آموزان و دبیران این مقطع تحصیلی فراهم آورند./ تسنیم