مازند شورا : گزارش میدانی خبرنگاران ایرنا از شهرهای مختلف بویژه در مرکز و غرب مازندران حاکیست که مشتریان این نوع برنج علاوه بر خریداران سنتی ، بیشتر صاحبان هتل ها و رستوران های صاحب برند از اقصی نقاط کشور هستند که شالیکوبی های مناطق مختلف استان را برای پیدا کردن این نوع برنج زیر پا می گذارند .
این نوع برنج علاوه بر خوش طعم و عطر بودن ، در مقایسه با برنج کشت اول از کمترین میزان سم و کود در تولید آن استفاده می شود و بسته به وضعیت آب و هوایی میزان شکستگی آن هم به مقدار زیادی کمتر از انواع دیگر است .
خوش پخت بودن و حجیم شدن هنگام پخت بدون این که کیفیت و یا شکل دانه ها تغییری پیدا کند ، از دیگر ویژگی های این نوع برنج است ، وضعیتی که مادران مازندرانی از آن به عنوان ' پجا ' (پر برکت ) بودن یاد می کنند .
مدیر یکی از واحد های شالیکوبی بابل و از آگاهان به بازار برنج مازندران به ایرنا گفت : در حالی که برنج طارم کشت دوم اندک و به ندرت در شالیکوبی ها وجود دارد ، شاهد وجود تقاضای مناسب از داخل استان و دیگر استان های کشور هستیم.
احمد قربانی با بیان اینکه طارم محلی کشت دوم کمتر از هشت درصد شکستگی دارد و از عطر و طعم مناسب تری نسبت به کشت اول برخوردار است ، افزود : این نوع برنج تا 82 هزار ریال در هر کیلو گرم خرید و فروش می شود.
** سابقه کشت دوم 
سابقه کشت دوم برنج در بسیاری از شالیزارهای مازندران کمتر از یک دهه است و این نوع برنج بیشتر در مناطق مرکزی و غرب استان و توسط کشاورزانی کشت می شود که کشت اول و برداشت آن را زودتر از بقیه انجام می دهند .
شالیکاران این مناطق پس از برداشت محصول کشت اول ، به دو روش پرورش ساقه و یا نشای مجدد ، شالیزار را دوباره زیر کشت برنج می برند . محصول برداشت شده از پرورش ساقه شالی را ' رتون ' یا در اصطلاح محلی ' دونوچ ' و محصول نشای مجدد را هم کشت دوم می گویند . 
به طور معمول قیمت برنج دونوچ بیشتر از کشت دوم و مشتریان سنتی آن هم فراوان ترند ولی امسال به خاطر شرایط آب و هوایی ، کشت دوم در قیمت و میزان تقاضا از دونوچ پیشی گرفته است .
هم اکنون هر کیلوگرم برنج طارم کشت دوم در شالیکوبی های مازندران تا 82 هزار ریال معامله می شود در حالی قیمت برنج دونوچ 75 هزار ریال است . هر کیلوگرم برنج کشت اول هم تا 72 هزار ریال قیمت می خورد .
** کاهش کمیت ، افزایش کیفیت 
رئیس اتحادیه شالیکوبی داران مازندران یکی از علت های بالا رفتن تقاضا برای برنج کشت دوم را کاهش میزان کشت آن در سال جاری برشمرد و گفت : کمبود آب و بالا بودن خطر پذیری کشت مجدد ، شالیکاران را امسال دچار تردید کرده بود و کمتر شالیزارهای خود را زیر کشت دوم بردند .
سید تقی جعفریان افزود : سازمان جهاد کشاورزی و آب منطقه ای مازندران هم از یک سال پیش شالیکاران را از کشت مجدد شالی به دلیل کمبود آب بر حذر داشتند . 
وی ادامه داد : برنج طارم محلی استان های مازندران و گیلان همواره دارای مشتری است ولی کشت دوم این برنج با توجه به کیفیت ، عطر و بو و داشتن شکستگی اندک بویژه در سال جاری با تقاضای زیادی مواجه شده است .
رئیس اتحادیه شالیکوبی داران مازندران عمده مشتریان برنج طارم محلی را رستوران داران و هتل داران دارای برند مشهور استان های کشور و برخی از افراد ویژه دانست و گفت : اکنون تقاضای زیادی از استان ها برای برنج طارم محلی در شالیکوبی های استان وجود دارد.
وی با بیان اینکه واردات برنج به اندازه نیاز واقعی کشور به تولید طارم محلی مازندران ضربه نمی زند ، افزود : برنج طارم محلی مشتری خود را دارد ، اما واردات بیش از حد برنج های خارجی به دلیل پایین تر بودن قیمت بر ارقام پر محصول برنج داخلی نظیر شیرودی ، ندا و نعمت اثر گذار است.
** خوشه گیری در دمای معتدل 
معاون تولیدات گیاهی سازمان جهاد کشاورزی مازندران هم در گفت و گو با ایرنا، دلیل اصلی افزایش قیمت و بالا بودن تقاضای برنج طارم محلی کشت دوم را کمبود عرضه و پایین بودن درصد شکستگی ناشی از شرایط مناسب آب و هوایی امسال در هنگام زمان خوشه بندی و درو شالی عنوان کرد.
عزیزالله شهیدی فر گفت : خوشه های برنج طارم محلی در کشت اول زیر آفتاب 38 تا 40 درجه تیر ماه امسال به مرحله درو رسید که نتیجه آن شکستگی 15 تا 22 درصدی این نوع برنج بود ، اما درجه هوا در فرایند کشت دوم بویژه در مرحله برداشت کمتر از 20 درجه بود .
بر اساس آمار سازمان جهاد کشاورزی مازندران امسال 219 هزار هکتار از شالیزاری استان زیر کشت اول و حدود 40 هزار هکتار هم به صورت نشاء مجدد زیر کشت دوم برنج قرار داشت .
استان مازندران حدود یک هزار و 200 واحد شالیکوبی دارد که این واحدها علاوه بر اینکه شالی ها را به برنج سفید تبدیل می کنند، به عنوان محل خرید و فروش برنج به صورت عمده نیز شناخته می شوند . 
بر اساس آمار سازمان جهاد کشاورزی مازندران، حدود 70 هزار هکتار از اراضی شالیزاری مازندران به صورت پرورش ساقه شالی (رتون ) و حدود 40 هزار هکتار نیز نشا مجدد شده است. 
مازندران سالانه با تولید بیش از 900 هزار تن برنج سفید، 42 درصد برنج کشور را تامین می کند.