اختصاصی مازند شورا: در حالی که خانواده‌ها مراحل ثبت نام فرزندان خود را آغاز نموده‌اند و مدارس و پایگاه‌های سنجش سلامت نیز در این زمینه در حال ارائه خدمات می‌باشند اما به منظور بررسی مسائل، مشکلات، دستاوردها و چشم انداز آموزش و پرورش ابتدایی مازندران با «سید عیسی میرشفیعی» معاونت ابتدایی اداره کل آموزش و پرورش مازندران به گفتگو نشستیم.

43 هزار دانش آموز کلاس اولی

میرشفیعی پیرامون تعداد دانش آموزان مقطع ابتدایی و پیش‌بینی برای ورودی پایه اول ابتدایی در سال تحصیلی جدید اظهار داشت: آموزش و پرورش دوره¬ی ابتدایی استان با تحت پوشش قراردادن 246078 دانش آموز (120414 پسر و  125564 دختر) خدمات آموزشی و تربیتی را به آینده سازان کشور ارائه می‌دهد. با توجه به پیش بینی‌های انجام شده و بررسی متولدین استان، در سال تحصیلی 94-93 حدود 43000 دانش‌آموز ورودی پایه اول خواهیم داشت که در پایگاه‌های سنجش سلامت مستقر در شهرستان‌ها و مناطق استان مرحله ارزیابی آمادگی تحصیلی بدو ورود به پایه اول را می‌گذرانند و با اخذ شناسنامه سلامت در مهر ماه 93 پا به کلاس‌های درس خواهند نهاد.

اتخاذ تدابیر مختلف برای رفع کمبود معلم

وی ضمن اشاره به اشتغال حدود 15هزار نیرو در سال تحصیلی 93-92 در دوره¬ی ابتدایی اظهار داشت: از این تعداد ده هزار و 794 نفر در کلاس درس مشغول تدریس می‌باشند. با این همه اما در این دوره با کمبود معلم رو به رو هستیم که برای رفع این مشکل، با به کارگیری نیروهای توانمند بازنشسته یا دعوت به ادامه¬ی همکاری نیروهای در حال بازنشستگی، برقراری حق¬التدریس در شیفت مخالف برای همکاران شاغل و تخصصی نمودن برخی از دروس دوره¬ی دوم ابتدایی با به کارگیری نیروهای دوره‌های متوسطه اول (چند معلمی) و اتخاذ تدابیر مختلف چاره اندیشی شده است.

اضافه شدن پایه ششم و نیاز به فضاهای آموزشی بیشتر

معاون آموزش ابتدایی استان پیرامون کم و کیف فضاهای آموزشی استان اظهار داشت: با اجرای نظام جدید آموزشی از حداکثر ظرفیت فضاهای مدارس استان استفاده شده است و تلاش شد تا مدارسی با قابلیت‌های مناسب در اختیار این دوره قرار گیرد. اما با اضافه شدن پایه ششم، افزایش دانش آموز را شاهد بودیم که با توجه به ایجاد نیازها و انتظارات جدید، توسعه فضای آموزشی ضرورت دارد. ایجاد فضاهای جدید به عزم دست اندرکاران و خیرین عزیز نیاز دارد تا کمبود کلاس در این دوره جبران گردد.

ضرورت تفکیک دوره‌ی اول و دوم ابتدایی

میرشفیعی ادامه داد: آموزش و پرورش دوره‌ی ابتدایی در اندیشه تفکیک دوره‌ی اول و دوم ابتدایی از یکدیگر است، باتوجه به اهمیت تفکیک و ضرورت آن مسلما نیاز به فضای آموزشی جدید به وجود می‌آید و از آنجا که بین فضای آموزشی‌ای كه دانش آموز در آن درس می‌خواند و سطح یادگیری او رابطه‌ای مستقیم وجود دارد. بنابراین لازم است به بهترین وجه بكوشیم از فضاهای آموزشیمان برای افزایش یادگیری استفاده كنیم.

تک شیفت بودن 95 درصد دبستان‌ها

معاون آموزش ابتدایی اداره کل آموزش و پرورش مازندران اظهار داشت: از تعداد 1947 دبستان استان 1844 مدرسه به صورت شیفت ثابت صبح مشغول فعالیت می‌باشند که حدود 95 درصد مدارس ما را شکل می‌دهد. در راستای رعایت اصل عدالت آموزشی تلاش می‌کنیم تا با همت بلند هم استانی‌های عزیز امکانات و تجهیزات موجود بین مدارس استان به طور مساوی تقسیم گردد. سیاست تک نوبته نمودن مدارس نیز در جهت تحقق عدالت آموزشی اجرا گردید.

رتبه برتر مازندران در پوشش کودکان لازم التعلیم

سید عیسی میرشفیعی پیرامون تعداد دانش آموزان محروم از تحصیل، کودکان کار و...و برنامه‌های آن معاونت برای شناسایی و ایجاد شرایط تحصیل برای آنان اظهار داشت: به منظور اجرایی شدن فرمان مقام معظم رهبری مبنی بر انسداد مبادی بی‌سوادی و با توجه به حساسیت و اهمیت موضوع به عنوان ماموریت مهم و اصلی آموزش و پرورش برای شناسایی، جذب و نگهداشت کودکان بازمانده از تحصیل این فعالیت‌ها درحوزه معاونت آموزش ابتدایی، برنامه‌ریزی شده است:
الف) طرح موضوع کودکان بازمانده از تحصیل در شورای آموزش و پرورش استان و یاری خواستن از آحاد جامعه در جهت شناسایی، جذب و نگهداشت آنان.
ب) شناسایی دانش آموزان بازمانده از تحصیل با همکاری ثبت احوال، علوم پزشکی و شورای اسلامی شهر و روستا.
ج) تشویق افرادی که به طرق مختلف در زمینه شناسایی کودکان بازمانده ازتحصیل همکاری داشته‌اند.

در ضمن یادآور می‌گردد که استان مازندران در سال تحصیلی 93-92 از نظر پوشش تحصیلی کودکان لازم التعلیم رتبه برتر کشور را کسب کرده است. همچنین آموزش وپرورش مازندران از نظر شاخص‌های مختلف در وضعیت مطلوبی می‌باشد و در تمامی شاخص‌ها رتبه‌های تک رقمی را به خود اختصاص داده است.

غنی سازی اوقات فراغت دانش آموزان

میرشفیعی پیرامون برنامه‌های معاونت آموزش ابتدایی برای غنی سازی اوقات فراغت دانش آموزان بیان داشت: اوقات فراغت از برنامه‌های مورد توجه این حوزه بوده و در طول سال تحصیلی به شکل‌های متفاوتی در برنامه‌ها دیده می‌شود. به ویژه فعالیت‌هایی برای روزهای پنج شنبه برخی از مدارس طراحی و برنامه‌ریزی شده است. با مشارکت و تعامل بین مدارس و کانون‌های فرهنگی تربیتی برنامه‌هایی برای تعطیلات تابستانی نیز در نظر گرفته شد.

محاسن و معایب سیستم آموزشی 3-3-6

معاون آموزش ابتدایی استان پیرامون سیستم آموزشی 3-3-6 اظهار داشت: این سیستم، محاسنی دارد که مورد توجه است از جمله اینکه:
- مواد و محتوای درسی در پایه ششم، آموختن مهارت‌های زندگی را عملی می‌سازد.
-  ارشد بودن دانش آموزان پایه ششم در مدرسه حفظ می‌شود که این امر اعتماد به نفس و عزت نفس آنان را افزایش می‌دهد.
- دروس تفکر و پژوهش و کار و فن آوری در برنامه درسی پایه ششم قرار گرفت که محتوای آنها برای زندگی امروزی و نظام آموزش و پرورش ضروری است. با توجه به این که هوشمند سازی کلاس‌های درس استان در دستور کار است تحقق این امر عینی‌تر می‌گردد.
- ارتقای جایگاه معلمان را سبب شده است به طوری که تعداد قابل توجهی از معلمان ابتدایی علاقه زیادی به تدریس در سطوح بالاتر مثل کلاس ششم را دارند.
- سن دانش آموزان برای ورود به دوره‌ی متوسطه بالاتر رفت که موجب شکل گیری بیشتر شخصیت آنان می‌گردد.
- خلاء بین پنجم ابتدایی و اول راهنمایی قدیم از بین رفته است.
- افت تحصیلی دانش آموزان در پایه هفتم کاهش می‌یابد.
- استرس و اضطراب دانش آموزان کم می‌شود و برای ورود به دوره متوسطه اول، آمادگی بیشتری می‌یابند.
- مشکلات رفتاری و اخلاقی دانش آموزان برای ورود به پایه بالاتر کاهش می‌یابد.
- ششم ابتدایی پایه‌ای برای تقویت هدف‌های فراموش شده در دوره ابتدایی است که از این لحاظ می‌تواند یاریگر دانش آموزان باشد.

وی همچنین پیرامون معایب و مشکلات این سیستم آموزشی اظهار داشت: در مقابل محاسن سیستم آموزشی 3-3-6 شاهد برخی از معایبی جدی و اساسی نیز می‌باشیم از جمله:
- کمبود معلم و امکانات کافی در مدارس ابتدایی
- کمبود فضای آموزشی  
- عدم تناسب فضای آموزشی برای گروه سنی دوره‌ی دوم ابتدایی
- اختلاف سنی، جسمی و روحی و روانی زیاد بین پایه‌های ابتدایی (پایه اول تا پایه ششم)
- شتابزدگی بیش از حد در اجرای طرح 6-3-3
- عدم تناسب میز و نیمکت دانش آموزی با تناسب قامتی دانش آموزان پایه ششم ابتدایی 
- کلاس‌های چندپایه در مناطق روستایی و کم جمعیت.

ضرورت تغییر نگرش نسبت به ارزشیابی کیفی- توصیفی

معاون آموزش ابتدایی اداره کل آموزش و پرورش مازندران پیرامون شیوه‌ی جدید ارزش یابی دانش آموزان اظهار داشت: ارزش یابی یکی ازعناصر مهم و اساسی برنامه‌های درسی و نظام‌های آموزش و پرورش جهان محسوب می‌شود. امروزه در اکثر کشورهای جهان، توجه به ابعاد شخصیت فراگیر، دست اندرکاران تعلیم و تربیت را به بهره گیری از روش‌های نوین ارزشیابی رهنمون کرده است. همگان اذعان دارند که باید از سیستمی برای ارزشیابی استفاده کنیم که به هر دانش آموز به دیده حرمت نگاه کند و موهبت‌های طبیعی و انسانی او را بیشتر از آزمون‌های سنتی نشان دهد. ارزشیابی کیفی- توصیفی یکی از شیوه‌های سنجش است که می‌تواند تصویری واضح و سه بعدی از رشد مهارت‌ها، توانایی‌ها و نگرش دانش آموز را به معلم ارائه دهد.

در الگوی ارزش یابی کیفی- توصیفی معلم در طول سال با مشاهده رفتار و عملکرد دانش آموز گزارشی را از وضعیت او درحیطه های مختلف شناختی، روانی، حرکتی، عاطفی و... تهیه و ارائه می‌کند که باید دقیق، حساب شده و به دور از اغراق باشد و از عبارت‌ها و کلمات مثبت استفاده شود.

دقت در رعایت نکات بهداشتی، کسب عادت‌های مطلوب جسمانی، همکاری با دیگران، عمل به قوانین مدرسه، احترام گذاشتن به دیگران، شرکت در مباحث و گفت‌و‌گوها و... از جمله انتظاراتی است که در الگوی ارزشیابی کیفی- توصیفی مطرح شده است. این مقوله ها در نظام ارزش یابی سنتی کاملا نادیده انگاشته  می‌شد. با وجود این، هنوز فرهنگ سازی و تغییر نگرش مطلوب در جامعه برای پذیرش ارزشیابی کیفی- توصیفی روی نداده است و خانواده‌ها آگاهی کافی از این روش ندارند.

دانش آموزان مقطع ابتدایی وابسته ترین مقطع به خانواده

میرشفیعی پیرامون انتظارات معاونت ابتدایی آموزش و پرورش از اولیای دانش آموزان بیان داشت: دانش آموزان مقطع ابتدایی وابسته‌ترین قشر از دانش دانش آموزان به خانواده‌های خویش می‌باشند چه از حیث عاطفی و چه از حیث شخصیتی و استقلال مالی لذا آموزش و پرورش در این مقطع تحصیلی باید شرایطی همچون کانون گرم خانواده را برای دانش آموزان این مقطه فراهم آورد چراکه آموزش و پرورش ابتدایی باب ورود دانش آموزان به عرصه کسب تحصیل و علم است از این منظر این معاونت نیز نسبت به سایر معاونت‌ها نیاز بیشتری به نقش آفرینی خانواده‌ها دارد لذا نقش خانواده در تربیت و شکوفایی آنان نسبت به سایر مقاطع آموزشی بسیار با اهمیت تر می‌باشد.

از این منظر در ارتباط با آموزش و پرورش از خانواده‌ها انتظار می‌رود ارتباط نزدیک و مستمری با مدرسه، داشته باشند و ضمن حضور فعال در کلاس‌ها و دوره‌های آموزش خانواده و جلسات ماهانه مدرسه، در اجرای برخی طرح‌ها و برنامه‌های مدارس مشارکت نمایند و از برنامه‌های آموزگاران به خصوص در ارایه تکالیف و فعالیت‌های خارج از کلاس حمایت نموده و ضمن مشارکت در هوشمند سازی کلاس‌های درس به عنوان یک ضرورت اجتناب ناپذیر با اهداف کتب برنامه درسی ملی آشنا شوند و از هرگونه عدم هماهنگی و همگرایی با آموزگاران فرزندانشان شتابزدگی در تدریس قبل از مدرسه پرهیز نمایند.

در محیط خانواده نیز با اهمیت دادن به ارزش یابی کیفی – توصیفی و بالابردن دانش خویش در خصوص اهداف این برنامه نسبت به کاهش استرس و فشارهای بی‌مورد به فرزندان در خصوص آزمون‌های مختلف اهتمام ورزند و توجه جدی به تغذیه فرزندان به خصوص صبحانه داشته باشند و نیز به امر مطالعه و فرهنگ آن در منزل، خواب مورد نیاز فرزندان و اهمیت و نقش آن در یادگیری دانش آموزان در کلاس درس، افزایش روابط محبت آمیز در منزل با فرزندان، حمایت از کرامت و شخصیت معلمان به خصوص در مباحث خانوادگی و نشست‌های صمیمی در منزل و برنامه‌ریزی برای فرزندان جهت ایجاد فضایی شاد و پرنشاط در منزل مد نظر خویش قرار دهند.