مازندشورا: با افزایش جمعیت شهرنشین و گسترش کلانشهرها، چالش‌هایی همچون بیکاری، نابرابری درآمدی، آلودگی محیط زیست و کمبود زیرساخت‌های شهری بیش از پیش نمایان شده است. بر اساس گزارش‌های مرکز آمار ایران، سهم شهرنشینی در کشور به بیش از ۷۵ درصد رسیده است، که این امر لزوم توجه جدی به اقتصاد شهری را دوچندان می‌کند.
در سال‌های اخیر، دولت با اجرای برنامه‌هایی همچون توسعه حمل‌ونقل عمومی، بهبود سیستم‌های مدیریت پسماند و تشویق سرمایه‌گذاری در بخش مسکن، تلاش کرده است تا اقتصاد شهری را تقویت کند، با این حال به گفته کارشناسان اقتصادی، نبود برنامه‌ریزی یکپارچه و هماهنگی بین دستگاه‌های اجرایی موجب شده است که بسیاری از این طرح‌ها به نتیجه مطلوب نرسند، برای مثال مشکلاتی همچون ترافیک سنگین در کلان‌شهرهایی همچون تهران و مشهد، نشان‌دهنده ضعف در مدیریت شهری و ناکارآمدی برخی سیاست‌های اقتصادی است.
از سوی دیگر، تحریم‌های بین‌المللی و نوسانات قیمت نفت نیز تأثیرات قابل توجهی بر اقتصاد شهری ایران داشته است، کاهش درآمدهای نفتی و محدودیت‌های مالی، موجب شده است که بسیاری از پروژه‌های عمرانی و زیرساختی در شهرها با تأخیر روبه‌رو شوند، با این حال برخی تحلیلگران معتقدند که روی آوردن به اقتصاد مقاومتی و استفاده از ظرفیت‌های داخلی می‌تواند فرصت‌های جدیدی برای رشد اقتصاد شهری ایجاد کند. در این راستا، توسعه کسب و کارهای کوچک و متوسط، تقویت صنایع خلاق و دیجیتال و بهبود فضای کسب‌وکار در شهرها از جمله راهکارهایی است که می‌تواند به تحقق این هدف کمک کند.
توسعه پایدار شهری؛ ایجاد چارچوب درآمدی مشخص و فرصت‌های شغلی
سامان بدیع نوری، پژوهشگر مسائل شهری گفت: در ارتباط با عوامل مؤثر و رشد و توسعه اقتصادی شهر، یک شهر هر چند که درآمدها به معنای کلی آن بالا برود، با این حال بالاتر بودن درآمدهای شهری به معنای داشتن هزینه‌های بیشتر هم است و در نتیجه امکانات زیرساختی و تسهیلات بیشتری نیز ایجاد می‌شود که در نهایت به توسعه اقتصادی شهر منجر می‌شود. در واقع، شهری با کیفیت، زندگی بهتر و در حال توسعه اقتصادی به وجود می‌آید.
وی افزود: دست کم درآمد شهری باید برای توسعه اقتصادی شهر وجود داشته باشد تا از آن طریق مؤلفه‌های توسعه شهری را بهبود بخشد. بدون درآمدی قوی شهر، نمی‌توان تصور توسعه و پیشرفت شهری را داشت؛ در رأس همه عوامل، در آمدی است که شهر باید داشته باشد تا از آن طریق بتواند مؤلفه‌های توسعه خود را تعریف کند و بهبود بخشد. در کنار در آمدی که شهری باید داشته باشد، مدیریت کارآمد نیز بسیار مهم است. مشارکت مردم و سایر نهادهای مرتبط در توسعه اقتصادی شهر نیز مهم است.
پژوهشگر مسائل شهری تصریح کرد: پایه کار در ایجاد درآمدی پایدار برای شهر، ایجاد چارچوب درآمدی مشخص و استفاده از محلی برای کسب درآمد است که در حال حاضر از جمله محل‌های کسب درآمد شهری، ساخت‌وساز و بخش ساختمان است، با این حال ضرورت وجود درآمد پایدار برای شهر، به‌عنوان یک منبع درآمدی موقت و کوتاه‌مدت، بسیار حائز اهمیت است.
بدیع نوری عنوان کرد: این در آمد باید به صورت پایدار و با کیفیت باشد تا به کیفیت زندگی شهری و ایجاد فرصت‌های شغلی برای شهروندان نیز کمک کند. در این صورت، درآمدی که یک شهر ایجاد کرده است، می‌تواند به‌عنوان یک منبعی برای توسعه اقتصادی و بهبود زندگی افراد شهر به حساب آید.
وی اضافه کرد: در حال حاضر، شهری که در مورد آن صحبت می‌کنیم، متکی به بخش ساختمان و ساخت‌وساز است. به این معنی که درآمد عمده شهر از طریق عوارض ساختمانی در اختیار شهرداری می‌آید. با این حال، این روش در آمد کسب، نه‌تنها درآمد پایداری برای شهر ایجاد نمی‌کند، بلکه با ایجاد ساختارهای اقتصادی غیرپایدار و ایجاد مسائل و مشکلات زیست محیطی و اجتماعی نیز روبه رو است.
پژوهشگر مسائل شهری خاطرنشان کرد: برای دستیابی به یک شهر پایدار و توسعه اقتصادی، باید تلاش‌های زیادی صورت گیرد. از جمله این تلاش‌ها، ایجاد درآمد پایدار، فرصت‌های شغلی برای شهروندان، بهبود کیفیت زندگی و تقویت نهادهای مدیریتی و سیاسی شهر است.
بدیع نوری بیان می‌کند: در این صورت، یک شهر می‌تواند به‌عنوان یک شهر پایدار و توسعه یافته به حساب آید. با در نظر گرفتن عواملی که بیان شد، امیدوارم بتوانیم یک شهر پایدار و توسعه یافته در ایران را ایجاد کرده و به‌عنوان یک شهر الگو برای سایر شهرهای دنیا در نظر گرفته شود.
به گزارش ایمنا، با افزایش جمعیت شهرنشین و گسترش کلانشهرها در ایران، فرصت‌های جدیدی برای رشد و توسعه اقتصادی به وجود آمده است. دولت با اجرای برنامه‌هایی همچون توسعه حمل‌ونقل عمومی، بهبود مدیریت پسماند و تشویق سرمایه‌گذاری در بخش مسکن، سعی در تقویت اقتصاد شهری دارد. این تلاش‌ها ممکن است با برنامه‌ریزی یکپارچه و همکاری بین نهادهای مختلف، نتایج مثبتی به همراه داشته باشد و به بهبود کیفیت زندگی شهروندان کمک کند.
تحریم‌های بین‌المللی و نوسانات قیمت نفت، نیاز به حرکت به سمت اقتصاد مقاومتی و استفاده از ظرفیت‌های داخلی را روشن‌تر کرده است. در این راستا، توسعه کسب‌وکارهای کوچک و متوسط، تقویت صنایع خلاق و دیجیتال می‌تواند فرصت‌های شغلی جدیدی ایجاد کرده و به رشد پایدار اقتصادی کمک کند. علاوه‌بر این، تأکید بر ایجاد درآمدهای پایدار به‌عنوان راهکاری برای تقویت ساختارهای اقتصادی و اجتماعی در شهرها ضروری است.
کارشناسان بر این باورند که با همکاری و هماهنگی بین بخش‌های دولتی، خصوصی و جامعه، می‌توان به توسعه‌ای پایدار و موفق در شهرها دست پیدا کرد. این همکاری نه‌تنها به ارتقای کیفیت زندگی شهری کمک می‌کند، بلکه به ایجاد فرصت‌های شغلی و یک آینده روشن برای شهروندان منجر می‌شود و ایران را به الگویی برای سایر کشورها تبدیل خواهد کرد.