مازندشورا:به گزارش خبرگزاری فارس از ساری، به دعوت تهمینه اسدی، مسؤول بوم‌گردی سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری مازندران با مدیران تعدادی از اقامتگاه‌های بومی استان همراه شدیم تا از یکی از این اقامتگاه‌ها در روستای زیبای کالی‌کلای سوادکوه دیدن کنیم.
در این بازدید و کارگاه آموزشی یک‌روزه، با جوانی که میزبانی گروه را به‌عهده داشت آشنا شدم؛ جوان 31 ساله لاغراندامی که بی‌وقفه در تلاش است.
بهمن آقایی آرایی که اهل روستای افراسی سوادکوه است کارشناسی ارشد شیمی فیزیک را در دانشگاه علم و صنعت خوانده اما یک فعال زیست‌محیطی به‌شمار می‌رود که براساس همین علاقه اش، کسب و کاری متفاوت برای خودش دست و پا کرده است.
آقایی که مدیریت شرکت گردشگری اسپرز را به عهده دارد از رسانه‌‌های جدید بهره برد و کارش را در حوزه بوم‌گردی معرفی کرد؛ گفت‌وگو با او درباره فعالیت‌های اسپرز و بوم‌گردی در مازندران است که در ادامه از نظرتان می‌گذرد.
چطور به بوم‌گردی علاقه‌مند شدید؟
من فعال محیط زیست هستم، دغدغه‌های محیط زیستی مرا به این سمت برد که روی مشاغل سبز کار کنم تا شاید بتوانم از این طریق راهی برای کاهش مشاغل آسیب رسانی چون شکار و قاچاق چوب و این تخریب بی‌اندازه محیط زیست پیدا کنم.
اکوتوریسم و بوم گردی یکی از این راه‌هاست که در خیلی از نقاط دیگر دنیا انجام شده و موفق بوده است.
این موضوع باعث شد که برای آماده کردن زیرساختهای گردشگری به سمت بوم‌گردی و یا خانه‌های محلی بروم.
پیش از این در چه حوزه‌هایی فعالیت می‌کردید؟
از سال 83 کار محیط زیستی و بوم‌گردی را شروع کردم ولی به‌صورت همزمان کارگاه بازیافت مواد پلاستیکی در بابل نیز دارم؛ کاری که در راستای اهدافم است.
از گروه‌تان بگویید؛ چطور این گروه را تشکیل دادید؟
گروه اسپرز پس از انجام مطالعات گسترده تحقیقاتی بر روی ظرفیت‌های موجود در بخش گردشگری شهرستان سوادکوه، برنامه‌های اشتغال‌زایی سبز را به‌صورت زمان‌بندی‌شده پیاده کرد.
به‌دلیل وجود ظرفیت بالا در این بخش، اجرای طرح‌ها به‌صورت منطقه‌ای آغاز و تیم تحقیقاتی جهت شناسایی ظرفیت‌های بیشتر، زیرساختهای موجود را مورد آنالیز کاربردی قرار داد.
همراه با آغاز اولین طرح، اشتغال‌زایی بومی مدنظر قرار گرفت و با نگاه تقویت اشتغال غیرمستقیم، ادامه دادیم.
گروه اسپرز بر پایه توفیق در برنامه اول و بنابر پیشنهاد فعالان و مسؤولان این بخش اقدام به مکتوب کردن طرح جامع ظرفیت‌های چشم‌انداز گردشگری شهرستان سوادکوه و آن را به مسؤولان و سازمان‌های ذی‌ربط ارائه کرد.
اسپرز در سال 83 با هدف اشتغال‌زایی برای بومیان و نیز کاهش مشاغل آسیب‌رسان به جنگل و ارتقای سطح فرهنگی و اعتلای شعار میراث من ایران پاک فعالیت‌های محیط زیستی خود را در منطقه سوادکوه آغاز کرد.
در ابتدا این گردهمایی به‌منظور انجام برنامه‌های پاکسازی و مستندسازی فردی از مناظر و حیات وحش منطقه ایجاد شد.
رفته رفته با آشنایی بیشتر گروه با بومیان خونگرم منطقه و اطلاع از دغدغه این عزیزان در زمینه‌های مختلف معیشتی، اندیشه یاری‌رسانی به آنها در ذهن اعضا نقش بست و به دغدغه ای جدی مبدل شد.
علاوه بر بوم‌گردی با بستن قرارداد با آژانس‌های موفق کشور، این گروه همه خدمات گردشگری و اجرای تورهایی که این آژانس ها در سوادکوه برگزار می‌کنند را بر عهده دارد.
بخشی از فعالیت‌های گروه شامل؛ معرفی مکان‌های نمونه گردشگری، تعریف پکیج برای مکان‌های نمونه گردشگری و معرفی آن به آژانس‌های همکار، شناسایی و ساماندهی بیش از 100 خانه بوم‌گردی در سوادکوه و بندپی بابل، اجرای برنامه‌هایی مانند دره‌نوردی، پرنده‌نگری، غار‌نوردی، آبشارهای مختلف، جنگل‌نوردی با اسب و برنامه‌های حیات وحش و اجرای برنامه‌های بوم‌گردی و طبیعت‌گردی برای جمع‌های خصوصی و خانوادگی، آموزش راهنمایان محلی و به‌کارگیری آنها و ... .
چه وقت مجوز برای فعالیت‌های‌تان دریافت کردید؟ در ادامه چه برنامه‌ای برای توسعه اقدامات دارید؟
مجوز فعالیت ما از یک سال پیش توسط سازمان میراث صادر شد، ما در حال مدل‌سازی این کار در چهار نقطه دیگر استان‌های شمالی کشور (بلیران آمل، درفک گیلان، دوهزار و سه‌هزار تنکابن و مینو‌دشت گرگان) به کمک سازمان منابع طبیعی و پروژه ملی هیرکانی هستیم و حدود 250 طرح زودبازده گردشگری با زیرساختهای موجود به سازمان میراث و فرمانداری‌ها پیشنهاد دادیم که در حال پیگیری مراحل قانونی آن هستیم.
امیدوارم گردشگری منطقه را دوباره تعریف کنیم، ازجمله این طرح‌ها، طرح ایجاد اردوگاه محیط زیستی و مدرسه سبز و موزه رستوران و طرح ساماندهی تورهای گردشگری و ... است.
چطور گردشگر و یا بوم‌گرد به محل‌هایی که شما در اختیار دارید دعوت می‌شوند؟ با چه مجموعه‌هایی همکاری دارید؟ این همکاری به چه صورت است؟
به کمک سیستم بازاریابی و مدیران فروش و بازاریاب‌های حضوری و فضای مجازی، خودمان را معرفی می‌کنیم؛ همچنین در حال ساخت سایت جامعی هستیم با شرکت‌ها و آژانس‌های مختلفی در کشور قرارداد داریم، ما برای جوابگو بودن نیاز مشتری با سلایق مختلف سعی کردیم اقامتگاه‌های مختلف با امکانات و شرایط مختلفی تهیه کنیم که بتوانیم نیازهای مشتری‌های مختلف را پاسخ بدهیم.
چند نفر در این مجموعه با شما همکاری می‌کنند؟ ویژگی‌های همکاران شما چیست؟
50 نفر به‌صورت مستقیم و آموزش‌دیده هستند ولی حدود 200 نفر در بخش‌های مختلف درگیر این کار هستند و برایشان درآمدزایی می‌شود.
نقطه اشتراک همه این افراد محلی و لوکال بودن‌شان است، مهم‌تر از این اعداد و ارقام، مدیریت ردپایی است که از این گردشگران بر جای می‌ماند.
ما با انجام برنامه‌های پاکسازی متعدد و مدون در نقاط پررفت‌وآمد و با طرح هر روزه مسئله حفاظت از محیط زیست در میان مسافران خود این نگاه را گسترش می‌دهیم و از آسیب‌های احتمالی پیشگیری می کنیم.
جالب است که این امر موجب اقبال بیشتر مسافران و آژانس‌های گردشگری و به دغدغه‌ای برای آنها تبدیل شد.
این امر عامل تمایز فعالیت ما از دیگر فعالان در این حوزه است و موجب شد تا استفاده بهینه از مکان‌های گردشگری اتفاق بیافتد.
ما با پرورش حس مسؤولیت‌پذیری در میان گردشگران بر حفظ محیط زیست منطقه تأکید کرده و تلاش می‌کنیم تا با اشاعه این فرهنگ، مسیری همیشگی و بدون تخریب را برای توسعه گردشگری در منطقه ایجاد کنیم تا زیرساختهای موجود بارها مورد استفاده قرار گیرد، چرا که بارورسازی ظرفیت‌های موجود متضمن ثبات و سودآوری در این بخش است.
از جمله فعالیت‌های گروه ما؛
تعیین و ایجاد مناطق نمونه گردشگری در بخش های مختلف شهرستان با رویکرد استفاده حداکثری از ظرفیت‌های منطقه‌ای و محلی
راه‌اندازی سیستم توزیع منطقی مسافران در مکان‌های توریستی شهرستان سوادکوه و سوادکوه شمالی بر پایه ظرفیت‌سنجی اماکن گردشگری موجود در سطح شهرستان
کاووش و کشف مکان‌ها و جاذبه‌های طبیعی ناشناخته و ایجاد ظرفیت‌های جدید گردشگری از جمله آبشارهای متعدد غارهای آبی و دره‌های بکر غنی
شنیده‌ایم فعالیت‌های‌تان گسترده‌تر از این است
بله، برگزاری کلاس راهنمایان محلی برای 50 نفر از جوانان منطقه سوادکوه و سوادکوه شمالی و به‌کارگیری آنها در برگزاری تورهای ورودی و ایجاد بستر قانونی بر الزام به‌کارگیری راهنمایان محلی برای تمامی تورهای ورودی به شهرستان به‌منظور ایجاد ثبات شغلی برای جوانان فعال و کاهش مشاغل آسیب‌رسان.
جذب نخبگان در زمینه مستندسازی و جذب همکاری بومیان به‌منظور معرفی اصولی جاذبه‌های گردشگری و ثبت اولین فیلم سه قلاده پلنگ سوادکوه به همت تیم کاوشگر بومی اسپرز با استفاده از کارگذاری دوره‌ای دوربین تله‌ای در گذرگاه‌های عبوری در جنگل‌های سوادکوه و تلاش بر حفظ پلنگ و حیوانات مختص منطقه.
اسپرز با تکیه بر ایده‌های نوآورانه گروه برای فصول کم مسافر نیز ظرفیت‌های جدید گردشگری ایجاد کرد و توانست برنامه‌های متعددی را در شرایط جوی غیرمعمول به اجرا گذاشته و جریان اقتصادی را برای روستاییان در طول سال حفظ کند و به‌منظور ایجاد مشارکت محلی‌ها، تمام خدمات خود را با استفاده از ظرفیت‌های انسانی بومی و محصولات روستایی فراهم آورد.
جمع‌آوری زباله‌های سرگردان و پاکسازی مناطق گردشگری طی ده‌ها دوره هدفمند هفتگی و ماهانه با استفاده از منابع مالی خصوصی و برگزاری جلسات آموزش و آگاه‌سازی محیط زیستی و تشکیل کمپین محلی
احیا و ارتقای جاذبه‌های متنوع گردشگری شهرستان در زمینه‌های مذهبی، فرهنگی، تاریخی، طبیعی، ورزشی و افزایش ظرفیت‌های گردشگری در نقاط پر‌جاذبه شهرستان
برپایی نمایشگاه بوم‌گردی، صنایع دستی و گردشگری در شهرستان سوادکوه و شرکت در دو دوره نمایشگاه‌های تهران سال 93 (نمایشگاه توانمندی روستایی؛ نمایشگاه بین‌المللی تهران) و 94 (نمایشگاه صنعت گردشگری؛ نمایشگاه بین‌المللی تهران)
برگزاری جشنواره کمیته استقبال نوروزی بهار 95 در منطقه لفور
برگزاری جشنواره بازی‌های بومی محلی و همکاری در برپایی جشنواره شیر آشپزون
اسپانسر مالی جشنواره عکس لفور
راه‌اندازی سایت esperez.ir به‌منظور توسعه دانش محور فضای کسب و کار و معرفی ظرفیت‌های فرهنگی و بومی و میراث گیاهی و جانوری همگام با تبلیغ فعالیت‌های بوم‌گردی و گردشگری
به‌کارگیری افراد معلول برای تقسیم عادلانه پول بین اقشار مختلف جامعه محلی
شناسایی و معرفی بیش از 40 خانه برای اخذ مجوز خانه مسافر و 10 خانه برای بوم‌گردی
ایجاد بانک اطلاعاتی توانمندی‌ها و ظرفیت‌های بالقوه بخش میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری
ساماندهی خدمات قابل ارائه به گردشگران خارجی و ایجاد زیر‌ساخت برای جذب توریست و توجه به گردشگری داخلی و ایجاد فرهنگ سفرهای سازماندهی‌شده در شهرستان و جمع‌آوری اشیای موزه میراث مردمی برای دایر کردن موزه میراث مردمی که در مراحل اداری در حال پیگیری است.
مجهزترین اقامتگاه‌هایی که در اختیار دارید، در کدام مناطق است؟
اقامتگاه افراسی 4 کیلومتری روستای کالی‌کلا.
استقبال از اقامتگاه‌ها رضایت‌بخش هست؟ در واقع می‌خواهیم بدانم از این کار راضی هستید؟
واقعاً از کارم راضی هستم اما مشکلات بسیار زیادی پشت سر گذاشتم و همچنان درگیرش هستم.
میهمانان شما معمولاً از کدام نقاط کشور هستند؟
بیشتر از تهران اما از اکثر نقاط کشور مسافر داریم و چندین نمایندگی انحصاری در شهرهای بزرگ کشور نیز داریم.
وضعیت بوم‌گردی را در مازندران چگونه می‌بینید؟ وضعیت ما در کشور چگونه است؟ وضعیت بوم‌گردی ایران در مقایسه با دنیا چگونه است؟
متأسفانه تعریف گردشگری در استان مازندران بسیار بهم ریخته و مبهم هست و هر کس با سفر به مازندران نیازهای مختلفی تعریف کرده که اصلاً در راستای گردشگری سبز نیست.
ما برعکس نقاط مرکزی ایران در این زمینه بسیار ضعیف عمل کردیم، با وجود ویلاها و هتل‌ها تعریف این نوع گردشگری بسیار سخت است اما نوع درست گردشگری نقاط روستایی، بوم‌گردی است تا از این طریق بتوان از مشکلات که با ورود گردشگر غیرهدفمند از قبیل مشکلات فرهنگی و محیط زیستی جلوگیری کنیم.
در واقع فعالان این بخش در مازندران مشکلات بسیار بیشتری نسبت به استان‌های دیگر دارند، نه تنها در بوم‌گردی بلکه برای گردشگری ایران زیاد کار نشده و هنوز اول راهیم، معتقدم؛ بوم‌گردی برای هر منطقه با مناطق دیگر با هم فرق دارند و به جرأت می توان گفت اگر بتوان این نوع گردشگری را درست در مناطق مختلف اجرا کرد شاید جایگزین 99 درصد مشاغل آسیب‌رسان خواهد شد و تقریباً به‌طور کامل مشکل اشتغال را در جامعه محلی حل خواهد کرد، خیلی از هموطنان ما از این نوع گردشگری استقبال خواهند کرد.
چه دوره‌های آموزشی را گذرانده‌اید؟ نیاز است چه دوره‌های دیگری را بگذرانید؟
در کلاس‌ها و دوره‌های مختلفی شرکت کردم و حضور داشتم اما آموزش همیشه نیاز هست، تازه اول راهم و خیلی چیزها را باید آموزش ببینم. چون رشته دانشگاهی‌ام به گردشگری ربطی نداشت پس در این زمینه نیاز به آموزش زیادی دارم که امیدوارم بتوانم هر چه زودتر این دوره‌ها را بگذرانم، هر چند در زمینه‌های مختلف مشاوران تحصیل‌کرده دارم.
چگونه کارتان را تبلیغ می‌کنید؟
بازاریابی و فضای مجازی و البته کیفیت خوب نیز بزرگ‌ترین تبلیغ است.
رابطه‌تان با جامعه محلی چگونه است؟
خودم اهل منطقه لفور هستم، سعی می‌کنم تا جای ممکن نزدیک‌ترین رابطه را با جامعه محلی داشته باشم؛ خوب است الحمدالله.
همکاری مجموعه‌های دولتی با مجموعه شما چگونه است؟
متأسفانه مراحل اداری در این کار بسیار سخت و زمان‌بر است، هر چند جا دارد از سازمان میراث و فرمانداری سواد کوه شمالی تشکر کنم که در این راه بسیار کمک‌مان کردند.
چه حمایت‌هایی تاکنون دریافت کرده‌اید؟
هیچ نوع وامی تا به حال دریافت نکردم چون نیازی نداشتیم شاید در آینده نیاز شود، بیشتر کمک‌ها و حمایت‌ها معنوی و مشاوره‌ای بوده است.
برای توسعه اقامتگاه کالی‌کلا و ارائه خدمات بهتر چه برنامه‌ای دارید؟
ما چون اقامتگاه‌های مختلفی داریم در حال بازسازی و یا تجهیز بهتر آنها هستیم، امیدوارم هر چه زودتر به یک استاندارد قابل قبول برسیم.
به ادامه راه و استقبال گردشگران خوش‌بین هستید؟ از گروه و یا فرد خاصی الگو می‌گیرید؟
در تأمین مسافر و گردشگر مشکلی نداریم، از شخص خاصی الگو نمی‌گیریم سعی می‌کنیم از نظرات مسافران‌مان استفاده کنیم و مشکلات موجود را حل کنیم.
نکته‌ای هست که در پایان بخواهید به آن اشاره کنید؟
می‌خواهم از همراهانم، همسرم که در این راه خیلی کمکم کرده و بچه‌های گروه اسپرز که واقعاً خالصانه و با صداقت کمک می‌کنند این کار را جلو ببریم، تشکر کنم، یادآوری می‌کنم اگر الان نخواهیم برای حفظ محیط زیست کاری کنیم مطمئن باشید 10 ساله دیگر خیلی دیر است، بنابراین این یک وظیفه همگانی است.
انتهای پیام/3141/خ40