مازندشورا:به گزارش خبرگزاری فارس از شهرستان ساری، مناطق آزاد تجاری با هدف تسهیل در صادرات، کاهش هزینه تولید، دوری از قوانین دست‌و پا گیر، استفاده از توانمندی‌های تجاری، گردشگری، تولیدی و صنعتی به وجود می‌آیند و سابقه اولیه آن به قبل از میلاد مسیح می‌رسد که در اواسط دهه 70 میلادی با تاکید سازمان ملل بر محوریت صادرات، وارد مرحله جدیدی شده است.

* معافیت از پنج قانون در مناطق آزاد تجاری

مناطق آزاد تجاری دارای چارچوب‌ها و قوانین خاص خود هستند که معافیت از پنج قانون مالیات، گمرک، بانک، کار و روادید دارای برجستگی خاصی است که مجمع عمومی آن هیأت وزیران است و دبیر آن توسط رئیس جمهور انتخاب می‌شود و شورای عالی مناطق آزاد تجاری، صنعتی و ویژه اقتصادی به نوعی مورد تنفیذ هیأت وزیران در اجرای وظایف و دستورالعمل‌ها است.

با نگاهی بر اسامی مندرج در سایت شورای عالی مناطق آزاد به وجود 27 منطقه ویژه اقتصادی و 8 منطقه آزاد تجاری می‌رسیم که هدف آن توسعه مناطق در نظر گرفته شد.

حذف یا کاهش موانع گمرکی و ایجاد قوانین خاص برای مناطق تجاری به نوعی خودمختاری گسترده اقتصادی در سطح خرد را برای آن به وجود آورد که در موارد کلی تابع سیستم اقتصادی کشور و در جزئیات بر طبق شرایط مورد نظر مناطق آزاد فعالیت کند تا بتواند به توسعه صادرات، افزایش ارزش افزوده کالا‌ها و خدمات، توسعه تولید و افزایش صادرات محصولات دست یابد و به نوعی پیشقراول رشد و توسعه اقتصادی را به دنبال داشته باشد و در زمانی که کشور به دلایل مختلف توان استفاده از ظرفیت‌های مختلف خود را برای دست‌یابی به اهداف برنامه‌های بلند‌مدت ندارد، در مناطق آزاد تجاری یا ویژه اقتصادی و در ابعاد کوچک‌تر از کشور شاهد موفقیت‌های اقتصادی در موضوعات مختلف باشیم.

* لحاظ‌ کردن عملکرد مناطق آزاد تجاری کشور در منطقه آزاد تجاری جدید در مازندران

اهداف راه‌اندازی مناطق آزاد تجاری و مناطق ویژه را می‌توان در تامین کمبود‌های اقتصاد منطقه، استفاده مناسب از برتری‌های نسبی ملی، برقراری ارتباط بین اقتصاد ملی و اقتصاد جهانی و یا در وسعت کوچک‌تر منطقه‌ای، جذب سرمایه‌های خارجی و داخلی، جذب ارز برای رفع نیاز‌های اقتصادی کشور، انتقال استفاده از تکنولوژی‌های نوین به کشور، ایجاد اشتغال جدید، تنوع بخشی به صادرات محصولات، افزایش در‌آمد ناشی از فعالیت‌های حمل و نقل، خروج از اقتصاد فلج‌کننده تک محصولی به چند محصولی و سکوی پرتاب برای افزایش محصولات غیر‌نفتی نسبت به کل صادرات خلاصه کرد و با نگاهی به عملکرد مناطق آزاد تجاری در کشور به نکته‌هایی می‌رسیم که لحاظ کردن آن در ورود استان مازندران به استان‌های دارای مناطق آزاد تجاری ضروری به نظر می‌رسد.

هماهنگی مسؤولان انتخابی، انتصابی، فرهیختگان و نخبگان برای ایجاد یا تقویت یک طرح از اصول اولیه و اصلی استفاده بهینه از آن است.

ایجاد منطقه آزاد تجاری و صنعتی برای استان مازندران با توجه به ظرفیت‌های موجود در قانون می‌تواند به رونق اقتصادی، توسعه صادرات، اشتغال‌زایی و و گسترش قابلیت‌های اقتصادی و فرهنگی استان به شرط مدیریت مناسب، منجر شود.

با نگاهی بر تاریخچه و شرایط مناطق آزاد تجاری و یا مناطق ویژه اقتصادی به موانعی می‌رسیم که عبرت‌گیری از آن می‌تواند ما را در دست‌یابی به اهداف، کمک کند.

بستر‌سازی برای فعالیت‌های اقتصادی در مناطق آزاد یا ویژه از وظایف دولت تعیین شده است که عدم توجه لازم به آن در برخی از مناطق آزاد کشور به عنوان ریشه ضعف اقتصادی آن و عدم بهره‌مندی لازم از آن مناطق در مسیر توسعه تبدیل شده است و نماینده عالی دولت در مازندران به منظور آغاز مقتدرانه این رخداد مهم اقتصادی در مازندران، زمینه‌های تقویت ساختاری آن را مورد توجه جدی قرار دهد.

تداخل برخی از مواد قانونی درباره حدود فعالیت‌ها و نحوه حضور ادارات و نهاد‌ها در مناطق آزاد از مواردی است که در دیدگاه کارشناسان مورد توجه است و نمایندگان مجلس شورای اسلامی در این موضوع نقش اساسی دارند تا از مناطق آزاد تجاری و صنعتی در دست‌یابی به اهداف اشتغال‌زایی، توسعه صادرات و افزایش دانش فنی حمایت کنند.

* وضعیت موجود بندر امیر‌آباد

مدیران بندر امیر‌آباد در بیان طرح‌های اجرایی این بندر به راه دسترسی، دیوار حفاظت ساحلی، محوطه‌سازی، بهسازی 200 هکتاری، کانال آب‌های سطحی، احداث پست برق، گاز‌کشی درون اداری و اسکله رو‌رو ریلی و ایجاد پست‌های جدید اسکله و ایجاد دیوار ساحلی جدید و راه رستم‌کلا به بندر امیر‌آباد را از طرح‌های موجود در بندر امیر‌آباد معرفی کردند و توسعه این بندر هم در دست برنامه‌ریزی قرار دارد.

تبدیل از منطقه ویژه اقتصادی به منطقه آزاد تجاری بیانگر وجود ظرفیت‌های مناسب بندر امیر‌آباد است و استفاده از ظرفیت‌های مناطق آزاد باید به شکل متمرکز مورد برنامه‌ریزی مسئولان انتخابی و انتصابی قرار گیرد که به نظر می‌رسد در این اتحاد، امام و اگر‌هایی وجود دارد.

بندر امیر‌آباد در سه فاز با 34 پست اسکله طراحی شده‌ که اکنون فاز اول آن تکمیل شد و وسعت این منطقه که تبدیل به منطقه آزاد شد، هزار هکتار است و به شبکه ریلی ایران نیز پیوند دارد.

* دیدگاه‌های متفاوت مسؤولان درباره منطقه آزاد تجاری مازندران

علی‌محمد شاعری که نمایندگی بهشهر، نکا و گلوگاه و رئیس کمیسیون کشاورزی، آب و منابع طبیعی مجلس دهم را بر عهده دارد در گفت‌وگو با خبرنگاران به قابلیت‌های بندر امیر‌آباد اشاره کرد و با انتقاد تلویحی به برخی از شهر‌گرایی‌ها خواستار دور شدن از نگاه توسعه نقطه‌ای و لزوم توجه به پیشرفت استانی شد.

علی نجفی نماینده بابل در مجلس شورای اسلامی نیز ایجاد منطقه آزاد تجاری را از خواسته‌های نمایندگان مازندران در مجلس شورای اسلامی ذکر کرد.

ولی‌الله نانوا‌کناری نماینده بابلسر و فریدونکنار در مجلس شورای اسلامی نیز قبل از اعلام منطقه آزاد تجاری امیر‌آباد از بیان 3 منطقه بهشهر، نوشهر، بابلسر برای ایجاد منطقه آزاد تجاری و ارسال آن برای هیأت دولت نام برد.

علی‌اصغر یوسف‌نژاد نماینده ساری و میان دورود و عضو هیأت رئیسه مجلس شورای اسلامی، ایجاد منطقه آزاد تجاری را حق مسلم مازندران توصیف کرد و گفت: بیان چند مکان برای ایجاد منطقه آزاد تجاری در مازندران بیانگر وجود قابلیت‌های مختلف در استان است.

قاسم احمدی لاشکی دبیر مجمع نمایندگان مازندران و نماینده مردم نوشهر، چالوس و کلاردشت در مجلس از مخالفت نمایندگان مازندران با انتخاب بندر امیر‌آباد بهشهر به عنوان منطقه آزاد تجاری خبر داد و نامه دبیر شورای هماهنگی مناطق آزاد تجاری ـ صنعتی و ویژه اقتصادی را برای این انتخاب کم‌اهمیت توصیف کرد.

از طرف دیگر عبدالله رضیان عضو کمیسیون صنایع و معادن مجلس شورای اسلامی و نماینده قائم‌شهر، سوادکوه، جویبار، سیمرغ و سوادکوه‌شمالی در مجلس شورای اسلامی به‌صورت غیر‌مستقیم به دبیر مجمع نمایندگان مازندران پاسخ داد و با اشاره به لزوم احترام به نظرات کارشناسان برای ایجاد منطقه آزاد تجاری در امیر‌آباد مازندران گفت: گفته‌اند 9 تن از نمایندگان مخالف هستند من فکر نمی‌کنم چنین باشد ما باید به کارشناسی‌ها احترام بگذاریم.

استاندار مازندران پس از اعلام منطقه آزاد تجاری در امیر‌آباد مازندران، مشاور خود در جذب سرمایه گذاری داخلی و خارجی را به عنوان مدیر پروژه منطقه آزاد تجاری ـ صنعتی امیر آباد به دبیر شورای هماهنگی مناطق آزاد تجاری ـ صنعتی و ویژه اقتصادی کشور معرفی کرد و اکبر ترکان در حکمی با اشاره به موافقت کلی شورای عالی مناطق آزاد و ویژه اقتصادی با تبدیل منطقه ویژه اقتصادی بندر امیر‌آباد به منطقه آزاد از مهدی سجودی مدیر جدید پروژه منطقه آزاد تجاری صنعتی امیر‌آباد خواست تا تمهیدات لازم برای ساماندهی استقرار کامل سازمان منطقه آزاد در امیر‌آباد را فراهم کند.

* دود سیاه اختلاف از مجمع نمایندگان مازندران در معمای ایجاد منطقه آزاد مازندران

یکی از مهم‌ترین عوامل توسعه‌نیافتگی استان مازندران، عدم آینده‌نگری، استفاده اندک و پراکنده از ظرفیت‌های موجود و حمایت ضعیف از طرح‌ها و مسئولانی است که به صورت انتخابی یا انتصابی، مسؤولیت مدیریتی و یا اجرایی دارند، است.

کم‌اهمیت جلوه‌دادن ایجاد منطقه آزاد تجاری و صنعتی استان مازندران توسط دبیر مجمع نمایندگان استان مازندران را می‌توان در مسیر ضربه‌زدن به یک موفقت اقتصادی استان به دلیل منطقه‌نگری توصیف کرد.

تلاش نمایندگان مردم برای ایجاد یا تقویت طرح‌هایی که قصد کاهش رکود اقتصادی و بیکاری را دارند و اجرایی شدن آن در حوزه انتخابیه، قابل قبول و یکی از وظایف نانوشته ولی مورد توجه متمرکز عمومی است و البته این علاقمندی نباید به ندیده گرفتن موفقیت استانی منجر شود.

دود سیاه اختلاف از مجمع نمایندگان مازندران در معمای ایجاد منطقه آزاد در مازندران از غلبه بخشی‌نگری بر منطقه‌گرایی برخی از نمایندگان مجلس دهم حکایت دارد که خوشایند نیست.

ایجاد مناطق مختلف اقتصادی، راه‌اندازی واحد‌های اشتغال‌زا و استفاده بهینه از آن در مسیر پیشرفت استان باید اولویت اول نمایندگان مردم در مجلس شورای اسلامی باشند و نظرات دبیر مجمع نمایندگان مازندران که حاکی از همراهی برخی از نمایندگان و البته نه همه آنان با ایشان است، بیانگر ناساز‌بودن کوک یکی از ارکان مهم تصمیم‌گیری و نظارت برای توسعه استان مازندران است.

---------------------------

گزارش از عمران اکبرنژاد

--------------------------

انتهای پیام/86015/خ40