مازندشورا:به گزارش خبرگزاری فارس از مازندران، رفع موانع بر سر راه توسعه گردشگری، یکی از اهداف پروژه کویر تا کرانه است؛ پروژه‌ای که روزهای اخیر فرمانداران شهرهای مختلف استان‌های مازندران و سمنان را در ساری دور هم جمع کرد تا سنگ بنای طرحی اقتصادی ـ فرهنگی گذاشته شود.
علی ماهفروزی، طراح این پروژه که مشاور مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری مازندران است در گفت‌وگویی به جزِییات این طرح پرداخته است.
فارس: چگونه به فکر مطرح کردن چنین پروژه‌ای افتادید؟
ابتدا باید یادآوری کنم؛ تمام کویرها، پس‌کرانه و کرانه‌های ایران می تواند موضوع این پروژه باشد، اکنون 90 درصد گردشگران خارجی به غیر از آنهایی که برای زیارت به ایران می‌آیند، عموماً گردشگران فرهنگی و علاقه‌مند به بازدید از آثار تاریخی هستند.
بر این اساس توجه به گردشگران اروپایی که ایران را به‌عنوان یکی از مقاصد فرهنگی قبول دارند و چه کشورهای جنوب غرب آسیا که علاقه‌مند به ظرفیت‌های مردم‌شناسی ایران هستند، الان مردم دنیا به ناچار سفر می‌کنند.
درصدد بودم بدانم کشش و گرایش گردشگران و نیاز مردم جهان در سفر چیست، در فرایند تحقیق بر روی پروژه «کویر تا کرانه» متوجه این امر شدم که یک مقصد برای انتخاب شدن باید دارای چند ویژگی باشد؛ موضوعی که به‌دلیل عدم مطالعه دقیق نتوانستیم ظرفیت‌های گردشگری خودمان را معرفی کنیم.
که تاکنون با فرمانداران شهرهای سمنان، مهدی‌شهر، شاهرود، دامغان، قائم‌شهر و سوادکوه دیدارهای انجام شده است.
فارس: استقبال چطور بود؟
در نگاه نخست که طرح در مرحله مطالعه قرار دارد، نظرها به هم خیلی نزدیک است در نشست کارشناسی با حضور مدیران شهرستانی این استان‌ها، طرح مورد بررسی بیشتر قرار گرفت، در ادامه به لحاظ ساختاری، تفاهم‌نامه‌ای بین فرمانداران این حوزه‌ها خواهیم داشت و در نشست با استانداران استان‌های مذکور، طرح عملیاتی خواهد شد.
فارس: دبیرخانه آن تشکیل شد؟
بله، دبیرخانه موقت در فرمانداری ساری تشکیل شده و از ابتدای سال آینده به‌طور رسمی فاز اقتصادی پروژه «کویر تا کرانه» آغاز خواهد شد، کلیات این پروژه، اقتصادی ـ فرهنگی است و به هیچ سازمان و ارگان خاصی به تنهایی اختصاص ندارد و در عین حال سازمان‌های زیادی را درگیر می‌کند.
به‌طور مثال در این پروژه، کشاورزی ارگانیک بارور خواهد شد و محیط زیست پایدار مورد توجه قرار می‌گیرد.
هم‌اکنون نقاط متعدد و ذی‌قیمتی در این پروژه با اعتبارات محدودی نگهداری می‌شوند اما در «کویر تا کرانه» با حضور درست و محدود گردشگران، درصدد حفظ و شکوفایی محیط زیست هستیم.
فارس: طرح مطالعاتی به پایان رسیده است؟
طرح اولیه بله، به زودی کتابچه طرح مطالعاتی رونمایی خواهد شد.
این طرح با نگاهی به طرح آمایش سرزمینی استان‌ها آماده شده و بی‌تردید دارای ایرادهایی خواهد بود اما در ادامه با بهره‌گیری از مشاوره اساتید دانشگاه‌های معین این سه استان در رشته‌های گردشگری سلامت، کشاورزی و ... تصحیح و تکمیل می‌شود.
فارس: نمونه آن در کشور وجود دارد؟
اصلاً تعاملات منطقه‌ای به این شکل در ایران نداریم، در کشوری که دستورالعمل‌ها به‌طور مرکزی انجام می‌شود، این برای نخستین‌بار است که طرح منطقه‌ای وارد فاز همکاری اقتصادی و فرهنگی می‌شود.
این طرح مدل کوچک‌تری از همکاری‌های منطقه‌ای راه ابریشم و کشورهای عضو اکو است، هر چقدر طرح فراگیرتر باشد از اقتصاد ایزوله فاصله خواهیم گرفت.
فارس: کشورهای هدف برای جذب گردشگران بین‌المللی در این طرح شامل چه کشورهایی می‌شوند؟
کشورهای اروپای شمال غربی و شمالی به‌ویژه اسکاندیناوی که خاورمیانه را برای آفتاب و کویر انتخاب می‌کنند، نمونه‌ای از آن است.
در اینجا باید به نکته‌ای اشاره کنم؛ بعضی از سفرها به خارج از کشور سرمایه‌گذاری محسوب می‌شود؛ مثلاً چین و ژاپن مردم را به سفر وامی‌دارند، چون آنها را سفیران فرهنگی به‌شمار می‌آورند. در واقع به‌نوعی سرمایه‌گذاری می‌کنند، سفرهای مردم ما نیز می‌تواند سفرهای حساب‌شده باشد؛ به‌طور مثال سفر به آنتالیا و دوبی صرفاً تفریحی است اما همین سفرها می‌توانند هنری و تجاری نیز باشند.
هنوز این نوع مطالعات به‌طور کامل انجام نشده است و عموماً آژانس‌دارها نیز آشنایی چندانی در این بخش ندارند.
ما می‌خواهیم زمینه سفری که ضمیمه فرصت برای شناخت بهتر دنیا، سفرهای علمی و فرهنگی، سرمایه‌گذاری و ایجاد تعامل است را فراهم کنیم.
از طرفی مردم جنوب شرق آسیا علاقه‌مند به معماری و بافت شهری ما هستند، چینی‌ها، ژاپنی‌ها و مردم کره به مردم‌شناسی و دنیای عشایر و روستا اقبال نشان می‌دهند.
در این طرح روستاهای کوهستانی مازندران که بسیار اصیل هستند و عشایر مهدی‌شهر و روستاهای گلستان مدنظر قرار گرفته‌اند.
در گردشگری سلامت نیز، مردم قفقاز و آسیای مرکزی که سفر به ایران برای آنها ارزان تمام می‌شود و اکنون نیز پروازهایی در این حوزه آغاز شده و می‌تواند گسترش نیز بیابد، در جغرافیای منطقه پنج اقلیم کویر تا بیابانی، نیمه کویر، معتدل و مرطوب و نیمه‌مرطوب و کوهستانی را شاهد هستیم.
مثلاً وقتی در شاهکوه سمنان یخبندان است با طی مسافت 120 کیلومتری در یکی از روستاهای شاهرود می‌توانیم شاهد کشت خرما باشیم.
خارتوران در شاهرود برای گردشگرانی که می‌خواهند کویر را تجربه کنند فرصتی استثنایی است، در نظر داریم سفرها را در این منطقه، محدود و گسترده برنامه‌ریزی کنیم، همچنین یکی از نکات قابل تأمل در این طرح، زیرساخت‌های موجود در سه استان است؛ بنادر و خطوط دریایی در مازندران، راه آهن و راه‌های مواصلاتی موجود، راه ابریشمی که روزگاری راهی اقتصادی و تجاری بود اما امروزه اثربخشی خود را تا حدی از دست داده اما همچنان می‌تواند به‌عنوان یک فرصت اقتصادی تجاری و البته ظرفیت فرهنگی، تاریخی و تمدنی این پهنه دیده شود، نیز استفاده از طرح یونیدو سازمان ملل برای مناطق کمترتوسعه‌یافته می‌تواند با ایجاد توانمندی اقتصادی، جوامع محلی را دارای رفاه نسبی و توانمند کند.
معرفی شهر صددروازه یا قومس در حد فاصل دامغان و سمنان، بسطام به لحاظ تزئینات وابسته به معماری، بازار پررونق و بافت قدیم دامغان، شهر نمونه گردشگری شهمیرزاد و پارک‌های ملی سمنان و کیاسر و ... ظرفیت‌های غنی هستند که باید بخش دولتی را مجاب کند تا زیرساخت‌های توسعه را فراهم کند و بخش خصوصی را به سرمایه‌گذاری مطلوب سوق دهد.
در عین حال اصرار داریم جامعه محلی با بافتی اصیل که غنا، لطافت و منش فرهنگی دارد و مردم آن به لحاظ گرایش‌ها و اعتقادات و آداب و رسوم ظرفیتی بین‌المللی را فراهم کرده‌اند، حفظ و حراست شود، معتقدم در این صورت «کرانه تا کویر» مقصد دوم بین‌المللی کشور خواهد شد.
فارس: مشخصاً چه نوع گردشگری در این منطقه توسعه خواهد یافت؟
تنوع گردشگری واقعاً زیاد است؛ روستایی، طبیعت‌گردی، کویرنوردی، ساحل و دریا، سلامت، کوچ و ... .
فارس: دفاتر خدمات گردشگری چگونه وارد پروژه می‌شوند؟ در واقع چطور به بازی گرفته خواهند شد؟
از دو جلسه آینده فعالان این عرصه در استان‌ها و تهران و رئیس جامعه تورگردان‌های کشور برای تبادل نظر دعوت می‌شوند تا بتوانیم پکیج‌های سفر را به‌طور منطقی ببندیم.
فارس: از برگزاری جشنواره‌ای با همین عنوان در سال آینده صحبت کردید، توضیح بیشتری می‌دهید؟
این جشنواره ظرفیت‌های فرهنگی و اقتصادی موجود در جغرافیای این طرح و حتی ایران و جهان را مدنظر قرار خواهد داد، ما بر روی گردشگری فرهنگی تمرکز خواهیم کرد، شناخت فرهنگی بهتر ایران در جهان در این طرح در اولویت قرار دارد.
اگر سمنان، مازندران و گلستان را سه ضلع یک مثلث قرار بدهیم متوجه هم‌پوشانی گسترده فرهنگی این سه استان خواهیم بود.
امیدوارم مدیرانی که مسؤول هستند عملیاتی و توسعه‌گرا و پروژه‌محور به طرح نگاه کنند، همراهی وزارت امور خارجه برای معرفی منطقه به جامعه هدف ضروری است.
سرمایه‌گذاران علاقه‌مند به حوزه فرهنگ و ریشه‌های ایرانی پای کار بیایند و بخش خصوصی و سمن‌ها به لحاظ فکری کمک‌کار ما باشند.
به‌زودی طراحی لوگوی طرح که برگرفته از جام مشترکی است که در کاووش‌های باستان شناسی هر سه استان کشف شده، آماده می‌شود.
تولید فیلم و کتاب سه‌زبانه‌ای در این زمینه در دست اقدام است.
فارس: جشنواره در چه نقطه‌ای مستقر خواهد شد؟
از همه مدیران دولتی، دانشگاهیان و مردم خواهش می‌کنم به دور از جغرافیای شهرستانی، بخشی و منطقه‌ای و نوستالژی‌ها، طرح را ملی و بین‌المللی ببینند و نسبت به برگزاری جشنواره در هر یک از شهرها مخالفت نکنند و همراه ما باشند.
فارس: طرح از حوزه دولت در حال عبور است، فکر می‌کنید در ادامه با تغییر دولت‌ها همچنان می‌توان به عملیاتی شدن آن امیدوار بود؟
درست است که اکنون این طرح از مجاری دولت می‌گذرد اما در ادامه، دولت‌ها با هر گرایشی باید افتخار و کمک کنند که چنین طرح اقتصادی زودبازده‌ای با نگاه فرهنگی اجرا شود.
انتهای پیام/3141/چ