مازندشورا: گفت‌وگویی با سیدمحمدرضا رضوی مدیرکل هواشناسی مازندران ترتیب داده که شما را به خواندن آن دعوت می‌کنیم.
فارس: در ابتدا بحث تغییر اقلیم به چه معنا است؟
تغییر اقلیم در دنیا تعاریف زیادی دارد ولی عمده آن موضوع تغییر در رویه بارش، شدت، زمان و مکان و پیامدهای آن است، در حال حاضر بحث تغییر اقلیم برای مردم با گرم شدن هوا مترادف شده است.
فارس: وضعیت دمای هوا طی سال‌های اخیر به چه صورت بوده است؟
از نظر دمایی شاهد افزایش دمای هوا بودیم به‌طوری‌که در 10 تا 12 سال گذشته حدود 11 درجه دمای هوا از نرمال گرم‌‌تر شده است.
همچنین سال 95 رکورد 136 ساله کره زمین زده شد و امسال نیز همان رکورد پابرجاست.
فارس: وضعیت مازندران در بحث تغییرات آب و هوایی به چه صورت است؟
خطه شمال کشور به‌دلیل وجود دریای خزر به‌عنوان بزرگ‌ترین دریاچه کشور که منبع رطوبت بوده و همچنین واقع شدن در منطقه جنب حاره در زمینه گرما و افزایش دما بیشتر دچار آسیب است.
فارس: در مورد میزان بارش‌ها در کشور توضیه دهید؟ آیا وضعیت بارش در کشور مطلوب است؟
میزان بارش در کشور 230 میلی‌متر بوده ولی در جهان 730 میلی‌متر است که یک سوم بارش را داریم و سه برابر کمتر از میانگین جهانی است و در مقابل مصرف نیز بسیار بالاست.
فارس: با توجه به کاهش بارش‌ها در کشور و بالطبع در استان مازندران، بیشترین مصرف آب در مازندران در چه زمینهای است؟ آیا این میزان مصرف متعادل است؟
حدود 90 درصد آب در مازندران در بخش کشاورزی مصرف می‌شود در حالی‌که راندمان بخش کشاورزی در استان 44 درصد است به این معنا که 56 درصد آب در بخش کشاورزی ( به‌دلیل عدم تجهیز و خرده مالکی بودن زمین‌ها) به هدر می‌رود که باید الگوی کشت تغییر یابد.
فارس: وضعیت بارش‌های امسال چگونه بوده و چه پیامدهایی به دنبال داشته است؟
بارندگی در سال زراعی امسال 80 درصد و طی 5 ماهه گذشته حدود 30 درصد کاهش یافت که به سفره‌های آب زیرزمینی، محیط زیست و مراتع استان خسارت جدی وارد شده است.
همه این عوامل از مشکلات و پیامدهای تغییر اقلیم محسوب می‌شود و بسیاری از مناطق کشور در حال خشک شدن است که در این زمینه استان مازندران نیز تحت فشار جدی است و به شدت از این موضوع رنج می‌بریم.
فارس: وضعیت بارش در ارتفاعات مازندران به چه صورت بوده است؟
در ارتفاعاتی همچون بلده دمای هوا به 35 درجه رسید، شبیه این است که یخ را جلوی بخاری قرار دهیم؛ باید گفت: امسال رکورد دمایی در ارتفاعات مازندران زده شد به این معنا ذخیره برف ذوب شده و آبی که در فصل تابستان ذوب شده به دلیل گرمای هوا در فصل بهار ذوب شد و به دریا ریخت و موجب شد ذخیره آب کاهش یابد.
فارس: بحث گرمای هوا و افزایش هوا پدیده‌ای است که طی سال‌های اخیر با آن مواجه هستیم ولی امسال چه موضوعی برجسته‌تر بوده است؟
پدیده‌ای که آستانه تحمل مازندرانی‌ها را پایین آورده استمرار هوای گرم و مداومت گرما است که حدود دو یا سه ماه در آسمان مازندران ماندگار شده است و به ذخیره آبی به‌ویژه ارتفاعات استان آسیب وارد کرده است.
فارس: به نظر شما چه موضوعی نگران‌کننده است و تهدید جدی در مازندران محسوب می‌شود؟
هواشناسی کاملاً می‌داند چه بلایی در مازندران در حال وقوع است و به همین دلیل از افزایش مهاجرت و ویلاسازی در مناطق بالادست استان نگران هستیم.
متأسفانه ارتفاعات مازندران تسخیر شده و تبدیل به ویلاها شده و آبی که در ارتفاعات زمینهای کشاورزی پایین دست را سیراب می‌کرده در حال حاضر توسط مردم بالادست مصرف می‌شود.
تداوم این روند موجب تشدید بحران خشک‌سالی را در دیار سبز و بارانی مازندران به دنبال خواهد داشت.
فارس: وظیفه ما در مقابل بحث تغییر اقلیم چیست؟
با بحران آب و تنش خشکی مواجه هستیم با این وجود به دنبال کشت برنج هستیم که در گرم‌ترین فصل سال بالاترین تبخیر را دارد.
مصرف آب بالایی داریم و همچنین دمای هوا نیز نسبت به میانگین افزایش یافته است.
عمق چاه‌ها کاهش یافته که این مهم آسیب یک ساله نیست؛ بلکه اثرات خود را به‌صورت طولانی‌مدت به‌دنبال دارد.
باید با بحث تغییر اقلیم سازگار شویم و متناسب با اقلیم کشت و کار کنیم ولی در مقابل در حال فشار آوردن به منابع آبی هستیم و الگوی کشت درستی در کشاورزی نداریم.
فارس: صحبت پایانی؟
باید گفت هر یک متر افت آب چشمه موجب پیشروی 30 متری دریا می‌شود و روزی می‌شود حتی زمین‌ها به شوره‌زار تبدیل می‌شود.
86034/ح