مازندشورا:به گزارش خبرگزاری فارس از شهرستان ساری، زبان از اصلی‌تر‌ین ابزار‌های ارتباط در دنیای امروز است و نقص در آن به جنبه‌های مختلف زندگی فرهنگی و اجتماعی لطمه می‌زند.
«لهجه» یا «زبان‌بودن»، شاخص‌های نقش‌آفرینی زبان تبری در زندگی فرهنگی و اجتماعی مازندران، وضعیت کنونی اثر‌گذاری فرهنگی و اجتماعی و علاقه عمومی به زبان مازندرانی، جا‌های خالی نهادینه‌شدن زبان مازندرانی در زندگی فرهنگی و اجتماعی و ارائه‌راهکار‌های پیشنهادی برای نقش‌آفرینی بیشتر زبان تبری در زندگی فرهنگی و اجتماعی از موضوع‌های مطرح‌شده در میزگرد "ابعاد نقش‌آفرینی زبان تبری در زندگی فرهنگی و اجتماعی مازندران" با حضور حجت‌الله حیدری کارشناس فرهنگی و دارنده چند جلد کتاب و مقاله، رحمت‌الله حسن‌پور شاعر و مؤلف کتاب و استاد دانشگاه و مشاور سابق مدیر‌کل فرهنگ و ارشاد اسلامی مازندران، جواد لطفی‌نوذری دکتری فرهنگ و زبان باستانی و مدرس و مترجم و گفت‌وگو با فردوس آقا‌گل‌زاده استاد‌تمام گروه زبان‌شناسی دانشگاه تربیت مدرس بود.
* دست‌کم‌گیری زبان تبری تیشه بر ریشه فرهنگ مازندرانی است
استاد‌تمام گروه زبان‌شناسی دانشگاه تربیت مدرس استان مازندران تشکیل شد با اشاره به اینکه رایج‌تر ین تعریف زبان را می‌توان مجموعه‌ای نظام‌مند دارای قواعد آوایی و دستوری در کنار واژه‌ها با یک سیستم ارتباطی را تشکیل می‌دهد که برای گروهی از مردم قابل فهم است، دانست، گفت: افرادی که از بیرون از مجموعه وارد زبان شوند باید به آموزش آن نیاز داشته باشند تا در قالب تعریف زبان بگنجد.
جواد لطفی‌نوذری با بیان اینکه سیستم گفتار زبان، لهجه و گویش دارای دو معیار زبانی و غیر‌زبانی است، افزود: زبانی که در مرز جغرافیایی قرار دارد، یک زبان است و بقیه به عنوان گویش آن زبان مطرح هستند.
وی با اشاره به اینکه زبان خود را ترمیم می‌کند و فرهنگ آموختنی است، خاطر‌نشان کرد: برای حفظ زبان معیار که دنیا با آن ما می‌شناسد و نیز برای تداوم خرده‌فرهنگ‌ها هم تلاش کنیم.
لطفی‌نوذری خواستار تغییر رویکرد مدیران فرهنگی به زبان شد و به جای اینکه سیاست ما فرهنگی باشد، فرهنگ ما بیشتر سیاسی است و نگاه به بزرگان فرهنگ تبری باید متفاوت‌تر از امروز باشد، اظهار کرد: زبان تبری در عرصه‌های مختلف می‌تواند عرض‍‌اندام کند و در جلسات و برنامه‌های مختلف مورد استفاده قرار گیرد و زبان تبری دستور زبان دارد ولی مکتوب نیست و به صورت بخش‌نامه‌ای نمی‌توان به توسعه دستور زبان کمک کرد و حرکت مردمی در قالب سازمان‌های مردم‌نهاد و فعالیت‌های عمومی لازم است.
* خوراک‌دهی علمی زبان تبری باید از دانشگاه به سطح جامعه هدایت شود
حقوق‌دان، شاعر، محقق و عضو تبری‌سرایان مازندران در میزگرد "ابعاد نقش‌آفرینی زبان تبری در زندگی فرهنگی و اجتماعی مازندران" با اشاره به اینکه در ابتدا، زبان تصویری و سپس واج مورد استفاده قرار گرفت و اگر فرانسه در جنگ دوم جهانی جهانی شکست نمی‌خورد زبان بین‌المللی فرانسه و نه انگلیسی داشتیم و اگر از زبان مازندرانی انتظار بین‌المللی‌شدن داشته باشیم، باطل است، گفت: در ابتدا باید بدانیم که از زبان چه انتظاری داریم و شناخت گذشته و پیشینه و راه‌گشای آینده، انتظارات ما از زبان است.
علی بوداغی با بیان اینکه زبان به ما هویت می‌دهد و آنچه که می‌توانیم انجام دهیم آن است که زبان را به عنوان هویت قومی زنده نگهداریم، افزود: خوراک‌دهی فرهنگی باید مورد توجه باشد که در غرب توسط دانشگاه انجام می‌شود ولی بزرگانی مانند ابو‌علی سینا و پیروی و دیگر بزرگان ما، خود‌ساخته بودند.
وی با بیان اینکه هنگامی که در گذشته «دهاتی» فحش، سخن سخیف و یا تمسخر‌آمیز بیان می‌شد به شاکله فرهنگی و زبان آنان هم توهین می‌شد و قدرت مانور نداشتند، خاطر‌نشان کرد: خوراک‌دهی علمی زبان تبری باید از دانشگاه آغاز و به سطح جامعه هدایت شود که در حال به صورت بر‌عکس انجام می‌شود و دپارتمان دستورالعمل زبان تبری تشکیل شود و با دعوت از افراد فرهیخته و به منظور نهادینه‌کردن زبان تبری مورد استفاده قرار گیرد.
* تقویت سیاست‌گذاری‌های دولتی و نوع نگرش عمومی به زبان تبری
به نظر می‌رسد محتوا و منابع لازم برای استفاده بهینه و گسترده‌تر از زبان تبری در استان مازندران و شهر‌های دارای این زبان وجود دارد و کم‌رنگ‌بودن آن را می‌توان در سیاست‌گذاری‌های دولتی و نوع نگرش عمومی به زبان تبری نگاه کرد.
گام نخست و اثر‌گذار در فرهنگ‌سازی برای روی‌آوری به رفتار اجتماعی و فرهنگی را می‌توان در تبلیغات مشاهده کرد و زبان مازندرانی می‌تواند در رسانه ملی با گستره مخاطبان عام و خاص، رسانه‌های مجازی و نوشتاری، سیاست‌های فرهنگی و تلاش برای استواری و متانت استفاده از آن در جامعه با حضور سازمان‌های مردم‌نهاد و همکاری اساتید و فعالان این عرصه مورد توجه قرار گیرد.
--------------------------------------
گزارش و تنظیم از : عمران اکبرنژاد
عکس از: آزاده بابا‌نژاد
---------------------------------------
86015/ج