افزایش شدت و وسعت خشکسالی در مازندران

مازندشورا: ساری- ایرنا- کاهش حدود 31درصدی بارندگی در سال زراعی امسال ( مهر ماه سال 95تا مهر ماه سال 96)استان مازندران سبب شد تا شدت و وسعت خشکسالی در دوره های زمانی یک ساله ، شش ماهه و سه ماهه در استان افزایش بیابد.

مازندشورا: به گزارش خبرنگار ایرنا ،تحلیل آماری دفتر مطالعات اقلیمی و اقلیم دریا و ساحل اداره کل هواشناسی مازندران نشان می دهد که میانگین مجموع مقدار بارش در سال زراعی گذشته (96-95) استان مازندران 548.2 میلی متر بوده که نسبت به مشابه سال ماقبل 30.8 درصد و نسبت به مشابه دوره آماری بلند مدت 20.4درصد کاهش داشته است.
سال زراعی از ماه مهر هر سال اغاز و تا مهر سال بعد خاتمه می یابد.
همچنین مجموع بارش سال زراعی گذشته مازندران از لحاظ مکانی بین199 میلی متر در ایستگاه کجور تا یکهزارو 228 میلی متر در نوشهر متغییر بوده است.
متوسط بارش شش ماهه اول سال 1396 استان مازندران، حدود 146 میلی متر بوده که نسبت به میانگین دوره آماری بلند مدت حدود 38 درصد و نسبت به مدت مشابه سال گذشته 53 درصد کاهش داشته است.
بطور کلی تمامی ایستگاه های سینوپتیک استان در بازه زمانی مذکور با کاهش بارش روبرو بوده اند، به نحوی که این کاهش بین 15 درصد در ایستگاه سیاه بیشه تا 60 درصد در ایستگاه گلوگاه در نوسان بوده است.
مقدار بارش استان در تابستان سال جاری 49.7 میلی متر بوده که نسبت به مشابه سال گذشته حدود 64.4 درصد و نسبت به مشابه دوره آماری بلندمدت 58 درصد کاهش داشته است.
**وسیع تر شدن خشکسالی در مازندران
رحیم یوسفی زاده کارشناس ارشد مطالعات اقلیمی و اقلیم دریا و ساحل اداره کل هواشناسی مازندران در گفت و گو با خبرنگار ایرنا گفت که با توجه به وضعیت بارندگی در سال زراعی گذشته شرایط خشکسالی هواشناسی در استان بین نرمال در غرب استان، خشکسالی خفیف تا متوسط در مرکز و خشکسالی متوسط تا شدید در شرق استان متغییر بوده است.
وی اضافه کرد: بر اساس آمار این دفتر شدت و وسعت خشکسالی استان مازندران در نواحی شرقی نسبت به سایر نقاط استان بیشتر بوده است.
وی بیان داشت: همچنین خشکسالی با بازه زمانی شش ماهه منتهی به شهریور وسعت بیشتری از استان را با شدت های مختلف از نرمال (محدوده کوچکی از استان در غرب و ارتفاعات سیاه بیشه و بلده) تا خفیف، متوسط و شدید در سایر نواحی استان درگیر کرده است.
یوسفی زاده بیان داشت: همچنین خشکسالی در همین زمان در نواحی شرقی استان از شدت و وسعت بیشتری برخوردار بوده است به طوریکه این شرایط برای خشکسالی در بازه زمانی تابستان سال جاری (سه ماهه) دارای وضعیت فراگیرتر و شدیدتر بوده به نحوی که به استثناء محدوده کوچکی از غرب استان تقریبا تمامی نواحی استان با انواع خشکسالی خفیف، متوسط، شدید و بسیار شدید مواجه شدند.
کارشناس ارشد مطالعات اقلیمی و اقلیم دریا و ساحل اداره کل هواشناسی مازندران گفت: این شرایط در نواحی مرکزی و شرقی استان دارای شدت و وسعت بیشتری بوده است .
قابل ذکر است خشکسالی های با مقیاس زمانی کوتاه مدت تر (بازه های یک تا 3 ماهه) از تداوم زیادتری برخوردار نبوده و شدیدا تحت تاثیر بارش های روزانه است ،در حالی که دوره های زمانی بلند مدت تر واکنش بسیار کندتری نسبت به تغییرات بارشی نشان می دهند.
از طرفی خشکسالی های با بازه های زمانی مختلف دارای معنی های متفاوتی است به نحوی که خشکسالی با بازه زمانی یک ماهه متعلق به شرایط خشکسالی هواشناسی ،بازه زمانی یک تا 3 ماه شرایط ذخیره رطوبت سطح خاک را تحت تاثیر قرار می دهد، بازه زمانی سه تا 6 ماهه شرایط رطوبتی کشاورزی را تحت تاثیر قرار می دهد و بازه زمانی 6 تا 12 ماهه جریان دبی آب های سطحی را متاثر می کند و بازه زمانی بالاتر از 24 ماهه منابع آب های زیر زمینی را دچار تنش می کند.
به گزارش ایرنا ، خشکسالی ، یک رویداد و یا واقعه اقلیمی است که خصوصیات آن بستگی به مدت ، استمرار ، شدت و وسعت منطقه تحت تاثیر و تسلط آن دارد که می تواند کوتاه و کمتر زیانبخش یا طویل المدت و کشنده باشد.
بدون شک ، خشکسالی یکی از بدترین دشمنان طبیعی زیست انسانی به شمار می آید که به اعتقاد کارشناسنان ؛ آغاز آن غافلگیرکننده ، پیشرفت آن موذیانه و اثرات آن می تواند بسیار مخرب باشد و به همین علت هم زلزله خاموش لقب گرفته است.
کارشناسان ، خشکسالی را به خشکسالی هواشناسی ، کشاورزی، هیدرولوژیکی (ذخیره آبهای سطحی و زیرزمینی)و خشکسالی اقتصادی و اجتماعی تقسیم بندی می کنند.
بسیاری معتقدند استان مازندران با تجربه کردن خشکسالی هواشناسی ، وارد خشکسالی کشاورزی شده و بزودی شاهد خشکسالی هیدرولوژیکی خواهد شد.
مازندران از مناطق پربارش ایران است و پراکندگی بارندگی آن در فصول مختلف سال اگر با برنامه ریزی و مدیریت آب همراه شود ، می تواند از روند فزاینده تبخیر و خشکسالی جلوگیری کند.
بر اساس آمارهای رسمی ، توان بالقوه آب مازندران در حد 6 میلیارد و ‎ 600میلیون مترمکعب است که از این مقدار چهار میلیارد و ‎ 900میلیون مترمکعب آب های سطحی و بقیه آب های زیرزمینی است.
به طور میانگین سالانه حدود یک میلیارد و ‎ 550میلیون مترمکعب آب در بخش آب های سطحی و یک میلیارد و ‎ 350میلیون مترمکعب در بخش آب زیرزمینی بهره برداری می شود و بقیه آب سطحی طی سال به صورت هرز به دریا می ریزد.
تاکنون 2 سد بزرگ شهید رجایی و البرز و هشت سد کوچک با ظرفیت 324 میلیون مترمکعب و 800 قطعه آببندان با ظرفیت 350 میلیون متر مکعب در مازندران ایجاد شد که مهار آب های سطحی توسط سد ها کمتر از 11 درصد است.
با وجود اهمیت آب در فعالیت های کشاورزی ، به دلیل عدم مهار و کنترل این منبع و نیز یکپارچه نشدن این اراضی ، بخش مهمی از اراضی کشاورزی مازندران در پاییز و زمستان در وضعیت غرقاب است.
استان مازندران با داشتن 460 هزار هکتار زمین های زراعی و باغی سالانه 72 نوع محصول کشاورزی را تولید می کند که با تولید بیش از 950 هزار تن برنج سفید ، 2 میلیون و 500 هزار تن مرکبات و 80 هزار تن آبزیان رتبه نخست کشور را دارد.
خبرنگار : سید رضا هاشمی کروئی ** انتشار دهنده: محسن حسن نیا
6990/1899

اقتصاد

هواشناسي

خشكسالي

مازندران

خشکسالی استان مازندران زمانی هواشناسی شرایط کشاورزی مشابه زراعی مترمکعب نواحی متوسط گذشته تاثیر میلیارد ایستگاه آماری اقلیمی زیرزمینی ایرنا خبرنگار بیشتری بسیار دارای تواند مختلف مقدار وضعیت مطالعات میانگین همچنین اداره میلیون اقلیم اراضی ذخیره سالانه تولید هیدرولوژیکی ظرفیت کارشناس تمامی تابستان متغییر مجموع گزارش یوسفی بارندگی برخوردار کوچکی محدوده نرمال کوتاه