اختصاصی مازندشورا: جوامع انسانی از آغاز آفرینش تاکنون همواره با انواع بلایا دست به گریبان بوده اند و از این بابت آسیبهای جانی و مالی فراوانی به آنها وارد شده که برخی از این بلایا طبیعی و برخی دیگر نیز غیر طبیعی (انسان ساخت ) بودهاند. سرزمین ما ایران به دلیل موقعیت خاص جغرافیایی و سیاسی همواره در معرض انواع خطرات طبیعی نظیر (زلزله و سیل و ….) و تهدیدات انسان ساز (جنگ) قرار داشته و تلفات انسانی و خسارات مالی سنگین متحمل شده است.
هویت شهری، نوعی هویت جمعی به حساب میآید. موقعیت جغرافیایی، شرایط اقلیمی و همچنین کارکردهای شهری (سیاسی، تجاری، صنعتی و ...) از عوامل مهم هویت دهندهی شهرها به حساب میآیند. آنچه مسلم است اینکه، ما با گامهایی بزرگ به سوی بیهویت شدن شهر و ساکنانش پیش میرویم به خصوص زمانی که مؤلفههایی استوار برای ایجاد هویت شهری وجود نداشته باشد.
از جمله راه کارهای برون رفت از این مشکل می توان به ایجاد محلات برای هویت بخشی دوباره به شهرها اشاره کرد اما این موضوع هم به خودی خود نمی تواند به نتیجه برسد، چرا که برای بدست آوردن حداقل کارایی باید در سطوح کلان تر سیاست گذاری های شهرسازی، از جمله در حوزه ساخت و ساز ساختمانهای مسکونی و تجاری و اداری تحول بنیادی صورت گیرد. با این وجود، استفاده از ظرفیت مشارکت شهروندان با توجه به نیازهای محلی از نکات مثبت ایجاد محلات شهری می باشد.
یکی از مهمترین مشکلات گریبانگیر شهروندان و مدیریت شهری عدم انسجام اجتماعی در شهر و کاهش نگران کنندهی پیوندهای اجتماعی شهروندان بدنبال توسعه و گسترش بیرویهی شهرنشینی است که میتوان آن را با ایجاد حس تعلق، همبستگی و مشارکت جمعی در محلات شهری تعدیل کرد. چرا که پایداری و استمرار حیات اجتماعی و فرهنگی یک جامعه در گرو همبستگی بین اجزاء و عناصر سازندهی ساختار اجتماعی آن جامعه است.
باید دانست که ساماندهی محلات شهری بر اساس الزامات پدافند غیرعامل معنا می یابد زیرا ساماندهی هر محیط اجتماعی به معنای بسترسازی برای ارتقاء شرایط محیطی به نحو پایدار در جهت رشد سلامت، امنیت، امید، ایمان، نشاط و کرامت انسانی می باشد. پدافند غیرعامل در کلیه فرهنگ ها و سرزمین ها از دیرباز مطرح بوده است و بر اساس راهبردها، سیاست های ملی و سازوکارهای قانونی، همواره بر رعایت اصول پدافند غیرعامل در طراحي و اجراي طرح هاي حساس، مهم، تأسیسات زیربنایي و ساختمان هاي حساس و شریان های مهم شهرها به منظور پیشگیري از مخاطرات و سایر امور تأکید شده است.
پدافند غیرعامل مربوط به جنگ یا صلح نیست بلکه یک آمادگي براي مقابله با حوادث و بلایاي مختلف طبیعي و غیرطبیعي است. در واقع، پدافند غیر عامل بیشتر تأکید بر روی «مدیریت پیش از بحران» دارد؛ و به طور کلی هر اقدام غیر مسلحانه ای که موجب کاهش آسیب پذیری نیروی انسانی، ساختمانها، تأسیسات، تجهیزات، اسناد و شریان های حیاتی در مقابل بحران هایی با «عامل طبیعی» (خشکسالی، سیل، زلزله، طوفان، رانش و لغزش زمین و ...) و «عامل انسانی» (جنگ، تحریم، شورش های داخلی و ...) گردد، «پدافند غیرعامل» خوانده میشود .
امروزه با استفاده از برنامه های جامع مدیریت بحران و با اجرای طرح های کاربردی پدافند غیرعامل قبل از بحران، میتوان شدت گستردگی خسارات و تلفات ناشی از این گونه خطرات را به میزان قابل ملاحظه ای کاهش داد. از مهمترین این تمهیدات به کارگیری اصول پدافند غیرعامل جهت کاهش خطرپذیری در برابر خطرات مختلف و افزایش کارایی پس از وقوع خطر است به کار بستن این تدابیر می تواند جهت کاهش خطرپذیری در برابر خطرات طبیعی و انسان ساز مفید واقع شود.