مازندشورا:خبرگزاری مهر – گروه استان ها: یکی از عناصر مهم هر فرهنگ و تمدنی، موسیقی بومی و محلی آن است؛ هنری به نام موسیقی که تاریخ سرزمین خود را به زبان سازوآواز بازگو می‌کند و با شرح سینه‌به‌سینه حوادث و آیین‌های پنهان در نوا و کلام، موجب استمرار تاریخ فرهنگ و تمدن آن سرزمین می‌شود.
موسیقی بومی مازندران در لحظه‌لحظه زندگی ساکنان این سرزمین حضور دارد؛ نوای لَله‌وا با تنهایی چوپانان در بلندای مراتع دوردست همراه می‌شود و در دل کوه‌ها می‌پیچد، در شادی‌ها با ضرب خویش به پای‌کوبی می‌پردازد و در دل هر آئین و رسمی می‌نشیند و آن را خاطره‌انگیز می‌سازد.
موسیقی نواحی به نسبت احیای موسیقی سنتی ایرانی، تا حدودی مغفول مانده، اما چند صباحی است که نفسی دوباره به این نوع موسیقی دمیده شده و برگزاری جشنواره موسیقی بومی، هنرمندان این عرصه را امیدوار کرده است.
برگزاری جشنواره‌های موسیقی نواحی در سطوح مختلف، گامی کوچک در جهت ایجاد و حفظ ارتباط میان هنرمندان با یکدیگر و با جامعه‌ای است که در آن زندگی می‌کنند؛ هنرمندانی که گنجینه گویای موسیقی مناطق خود هستند و روح طفره زن و تسلا ناپذیر موسیقی نواحی را که در قالب کلمات نوشتاری نمی‌نشیند، باجان خویش منتقل می‌کنند.
نوای ساز بومی با برپایی جشنواره‌های محلی، در آوردگاه رقابت با موسیقی نوین، تغییر ذائقه‌ها و بی‌توجهی به موسیقی محلی که موجب به حاشیه رانده شدن این نوع از موسیقی شده بود؛ می‌تواند جانی دوباره بر کالبد خسته خود بدمد.
می‌توان گفت برگزاری جشنواره‌های بومی می‌تواند بستری برای ایجاد انگیزه برای ورود نسل جوان و شناسایی استعدادهای نوظهور در این عرصه باشد.
محمدابراهیم عاملی، داور دومین جشنواره لیلم، که خود دستی بر آتش موسیقی دارد، در گفتگو با خبرنگار مهر، بابیان اینکه موسیقی مازندران به دو بخش سازی و آوازی تقسیم می‌شود، افزود: ازجمله قطعات آوازی می‌توان به امیری، کتولی، حقانی، طیبه جان و ترانک‌ها اشاره کرد و در بخش سازی نیز قطعات ویژه لَلِه‌وا و سرنا نام دارد.
خواننده گروه موسیقی شواش ازجمله قطعات ویژه لَلِه‌وا وا به کرچال، مشاء، زاری حال، غریبی حال هم اشاره کرد و افزود: در دوتار نیز تنها یک قطعه داریم چراکه دوتار و کمانچه ساز مهاجر هستند.
ازجمله مشخصه‌هایی که موجب تمایز موسیقی مازندران از دیگر مناطق می‌شود، به لهجه، رنگ، ریتم، فواصل و تزئین آن است
وی ادامه داد: ازجمله مشخصه‌هایی که موجب تمایز موسیقی مازندران از دیگر مناطق می‌شود، به لهجه، رنگ، ریتم، فواصل و تزئین آن است.
عاملی بابیان اینکه در این هیاهوی دنیای موسیقی، موسیقی‌های بی‌هویت جایگزین نوع اصیل می‌شود، خاطرنشان کرد: جشنواره‌ها با ایجاد هیجان و انگیزه موجب می‌شوند تا جوانان به دنبال موسیقی اصیل منطقه خود رفته و به فرهنگ بومی توجه نشان دهند و ریشه‌ها را پیدا کنند.
داور دومین جشنواره لیلم با اشاره به اینکه از سال گذشته که جشنواره محلی لیلم آغاز شد، هنرمندان زیادی برای شرکت در حال تمرین هستند، افزود: اگر جشنواره نبود، این تعداد از هنرمندان نیز تمرین نمی‌کردند و به دنبال ریشه‌ها و موسیقی اصیل خود نمی‌رفتند و تحت تأثیر موسیقی بی‌هویت قرار می‌گرفتند؛ اما جشنواره آن‌ها را به هویت اصیل خود بازگرداند.
وی افزود: افراد شرکت‌کننده در این جشنواره ماه‌ها در حال تمرین هستند و نزد اساتید این رشته رفتند تا قطعات را یاد بگیرند و این امر جای تحسین و ستایش دارد.
وی بابیان اینکه سال گذشته این جشنواره منطقه‌ای بوده اما امسال گسترش‌یافته است، هدف از این کار را ایجاد همدلی و پیوند هنرمندان حومه البرز برشمرد و افزود: برپایی منطقه‌ای جشنواره هنرمندان دیگر استان‌ها را با موسیقی ما آشنا می‌سازد و این تبادل شناخت در حوزه موسیقی اثرات مثبتی به همراه خواهد داشت.
عاملی به اولین دوره برپایی جشنواره اشاره کردو افزود: بی‌شک دوره اول آن بدون مشکل نبوده اما امیدواریم امسال در سطحی بهتر و کیفی‌تر به‌صورت گسترده به اجرا درآوریم و میزبان خوبی برای هنرمندان باشیم.
وی بابیان اینکه در سال گذشته ۱۲ گروه موسیقی مازندرانی در جشنواره شرکت داشتند، از شرکت ۷ گروه موسیقی در جشنواره امسال خبر دادو افزود: شاید کمی کاهلی شد اما چون هر نوازنده امکان ساززدن در بیش از یک گروه را نداشته، تعداد نوازندگان برای تشکیل گروه‌های بیشتر کم بوده است.
عاملی ابراز امیدواری کرد: این جشنواره با استقبال هنرمندان موجب شناسایی نخبگان در عرصه نواختن ساز و اجرا شود تا در سالهای آینده هنرمندان بیشتری در آن شرکت کنند.
مجید بتیار سوادکوهی از هنرمندان عرصه موسیقی در گفتگو با خبرنگار مهر، سطح جشنواره لیلم امسال را نسبت به سال گذشته بالاتر دانست و افزود: شرکت‌کنندگان برای جشنواره آماده بودند و این نشان می‌دهد که تمرین زیادی را انجام دادند.
وی راهکاری را برای اجرای بهتر جشنواره پیشنهاد دادو گفت: رده‌بندی این جشنواره در سه رده نونهالان، جوانان و بزرگ‌سالان می‌تواند برای بهتر برگزار شدن جشنواره مؤثر باشد.
این هنرمند ۱۹ ساله ساروی، در خصوص فعالیت‌های هنری خود بابیان اینکه از خردسالی ساز می‌زند، افزود: هرچند از کودکی نواختن را آغاز کردم اما "دو سَر کوتِن" نوازی را به‌صورت حرفه‌ای از ۱۲ سالگی زیر نظر اساتیدی مانند جمشید نکوسار و علی علیزاده شروع کردم.
برگزاری چنین جشنواره‌هایی موجب می‌شود هنرمندان فعال در این عرصه فضایی را برای به نمایش گذاشتن خود به دست آورند
بتیار بابیان اینکه جشنواره‌هایی همچون لیلم فرصت مطرح‌شدن را در استان فراهم می‌آورند، دائمی بودن جشنواره لیلم را خواستار شد و بیان داشت: برگزاری چنین جشنواره‌هایی موجب می‌شود هنرمندان فعال در این عرصه فضایی را برای به نمایش گذاشتن خود به دست آورند.
سجاد پاریاو فلاح از دیگر هنرمندان عرصه موسیقی که اهل شهرستان سوادکوه است، بابیان اینکه نسبت به سال گذشته هنرمندان حاضر پیشرفت بیشتری داشتند و چهره‌های جدیدتری در جشنواره شرکت کردند، افزود: امسال چهره‌های جدیدتری در جشنواره شرکت کردند و پیشرفت در تمامی سنین قابل‌ملاحظه بوده است.
وی به بالاتر رفتن سطح کیفی جشنواره اشاره کردو افزود: امسال رقابت نیز بین هنرمندان سخت‌تر شده است.
پاریاو فلاح بابیان اینکه از ۹ سالگی موسیقی را آغاز کرده و در سال ۸۱ عضو گروه نوازندگی مازندران شد، زنده نگه‌داشتن موسیقی بومی را حداقل تلاش خود در این عرصه نام بردو گفت: امیدوارم جوانان بیشتری به سمت موسیقی بومی گرایش پیدا کنند زیرا موسیقی بومی تنها مانده است.
این فعال عرصه موسیقی با اعلام اینکه نواقص سال گذشته درجشنواره برطرف شده است، افزود: نقص چندانی در این دوره به چشم نیامده است.
پرویز عبدالهی، داور دومین جشنواره لیلم بخش قره‌نی و سرنا، که در طول جشنواره به ارزیابی کار هنرمندان عرصه موسیقی مشغول است، در گفتگو با خبرنگار مهر، از گسترش این جشنواره از مازندران به البرزنشینان ابراز خرسندی کرد و افزود: جشنواره لیلم در سالهای آینده رشد بیشتری را خواهد داشت.
وی بابیان اینکه هرچند نمی‌توان تا پایان جشنواره آن را ارزیابی کرد، افزود: جشنواره امسال نسبت به سال گذشته بهتر شده به‌گونه‌ای که در بخش داوری هر ساز داور خاص خود را دارد و اشتباهات کمتر خواهد شد.
عبدالهی با اشاره به شناسایی استعدادهای خوب در این جشنواره‌ها، خاطر نشا کرد: جشنواره لیلم، انگیزه‌ای برای تمرین بیشتر هنرمندان خواهد شد تا بیشتر به فکر ریشه‌های فرهنگی مازندران و نواحی خود باشند؛ چراکه هدف بسیاری از کشورها این است تا این فرهنگ را از ما بگیرند.
در لابلای نوای زخم‌خورده سازهای بومی محلی که بر عرصه رقابت جشنواره‌ای به نام لیلم چنگ انداخته‌اند و نوای زخمی خود را سر داده‌اند اما، شاید هنوز کورسوی امیدی برای زنده ماندن موسیقی‌های مناطق و بومی که با دست‌نخورده بودن و لهجه خاص موسیقایی خود در دل مردم برخی مناطق کشور ازجمله مازندران زنده عمر خود را سپری می‌کنند، وجود داشته باشد. امیدی که صدای آن هرسال از ساز هنرمندان جوان در عرصه رقابت شنیده می‌شود