اختصاصی مازندشورا: مجید قربانی*-  در سال های اخیر به جهت گسترش فرایندشهرنشینی، اهمیت مدیریت شهری به حد قابل ملاحظه ای افزایش یافته است.از مهم ترین شاخص های موثر در ارتقای جایگاه یک شهر، فرایند انتخاب یا انتصاب متولی شهر یا شهردار است.

در بسیاری از کشورهای درحال توسعه یا توسعه یافته،شهرداران مستقیما با رای مردم انتخاب می شوند.در بعضی کشورهای اروپایی شهرداران از مجرای احزاب در یک رقابت محلی انتخاب می شوند.در این بین کشورهایی هم هستند که درانها انتخاب شهرداران شهرهای مهم واستراتژیک توسط دولت یا حکومت وبقیه شهرها توسط مردم ویا انجمن های شهری انتخاب می شوند.

اما سوال این است که برای کشوری مانند ایران،بهترین مدل انتخاب شهردار از مدل های مرسوم ذیل کدام است؟

1-انتخابات برای انتخاب اعضای شورای شهر انجام شود و اعضای شورای شهر به نمایندگی از مردم،شهردار را انتخاب وبرعملکرد او نظارت کنند.

2-شهردار واعضای شورای شهر مستقیما با ارای مردم در یک روز رای گیری،انتخاب شوند

3-شهرداران شهرهای مهم واستراتژیک مانند پایتخت وکلان شهرها وشهرهای مرزی توسط دولت وبقیه شهرها واعضای شورا توسط مردم انتخاب شوند

4-اعضای شورای شهر با لیست احزاب وارای مردم انتخاب ودرنهایت حزب یالیست برنده،شهردار را انتخاب کند

بابررسی دقیق مولفه های موثر بر نحوه انتخاب شهردار ویا اعضای شورای شهر به نظر می اید که اجرای مدل دوم با یک برنامه کوتاه مدت وفراهم شدن زمینه های حقوقی،فرهنگی وسیاسی قابل اجرا باشد.از فوایدمدل دوم این است که حساسیت ها ولابی های پیچیده انتخابات شورای شهربه طور شایسته ای کاهش می یابد ومردم بانظر مستقیم خود به فرد اصلح رای خواهند دادودرنتیجه فرایند انتخابات با هوشیاری وبصیرت بالاتری انجام می شود ودر نتیجه مدیریت شهری با برنامه جامع تری وارد عرصه خدمت خواهند شد.

به راستی که اهمیت انتخاب شهروندانی که قراراست به طور مستقیم بر زندگی انها اثربگذارند کمتر از انتخاب اشخاصی که به عنوان قانونگذار و ناظر انتخاب می شوند،نخواهد بود.

*  استاد دانشگاه و پژوهشگر ساروی