اختصاصی مازندشورا: امروزه شهرداریها صرفا یک نهاد خدماتی نبوده و با تغییر رویکرد ماهوی به یک نهاد اجتماعی تبدیل شدهاند. این مهم از یک سو و ضرورت کوچک شدن دولت از سویی دیگر ایجاب میکند که نهادهای اجتماعی و نهادهای مدنی غیردولتی همچون شهرداریها با افزایش اختیارات بیشتر در مسائل عمومیتری دخالت نمایند. از جمله آنها ایجاد اشتغال و رونق اقتصاد شهری است.
اما در پاسخ به این سوال که «چرا اشتغال زایی باید مهمترین اولویت مدیریت شهری باشد؟» باید گفت اگرچه مدیریت شهری متولی ایجاد اشتغال نمیباشد و اشتغال زایی مقولهای چند وجهی و نیاز به کار میان بخشی دستگاههای مختلف است، اما مدیریت شهری میتواند و باید بستر ساز اشتغال باشد. چراکه یکی از مهمترین ماموریتهای مدیران شهری نقش آفرینی در ارتقا سطح رفاه شهروندی و کاهش معضلات اجتماعی است حال آنکه بیکاری مادر تمام امراض و معضلات اجتماعی میباشد لذا با اولویت قرار گرفتن اشتغال زایی و داشتن پیوست اشتغالزایی در همه طرحها و برنامههای شهری میتوان ضمن ایجاد شرایط مساعدت در زندگی شهری به کاهش معضلات اجتماعی نیز امیدوار بود.
برای تحقق این هدف باید ابتدا شهروندان را از افراد صرفا مصرف کننده و هزینهزا به شهروندان مسئول مولد و ثروتزا تبدیل کرد. آموزش نیروی انسانی مولد بستری برای بروز و ظهور تواناییهای مالی شهروندان با مشارکت شهروندان در پروژههای شهری، ایجاد بازارچههای محلی و ... میتواند یکی از مهمترین عناصر تولید ثروت و رونق اقتصاد شهری باشد.
از این منظر دیگر جمع آوری حجم زیادی از زباله و غیره به عنوان عملکرد برای مدیران شهری چندان مد نظر نمیباشد بلکه به هر میزان که شهرداریها بتوانند در تولید ثروت نقش آفرینی کرده و همچون دولت محلی اشتغال زایی کنند، عملکرد قابل عرضهای خواهند داشت.
همه این موارد با توجه به مزیتهای بومی و منطقهای هر شهر متفاوت بوده و طبیعتا شهرهای مازندران و مخصوصا ساری به یکی از عمدهترین شهرهای محل تردد مسافران استانی و خارج استانی میباشد، ضرورت توجه به صنعت گردشگری شهری را دوچندان مینماید. یکی از پیشنیازهای حضور گردشگران بهره مندی از امکانات رفاهی میباشد. لذا توجه به گردشگری شهری به علت وجود امکانات رفاهی در سطح شهرها به نسبت گردشگری طبیعی از جمله جنگل و دریا در اولویت میباشند.
اولین اقدام برای توسعه گردشگری شهری شناسایی مواریث تاریخی، طبیعی و ... بوده و گام دیگر تسهیل در سطح دسترسی و بهرهمندی از آن مواریث میباشد. دهها اثر تاریخی شهر ساری که امروزه در مراکز شهر موجود میباشند بدون توجه مسئولین حوزه فرهنگی سالهاست که به حال خود رها شدهاند. حال اینکه هر کدام از این مواریث طبیعی و تاریخی میتواند به عنوان یکی از مراکز تجاری و تولید ثروت نقش به سزایی در ایجاد اشتغال مستقیم و غیرمستقیم داشته باشد.
از این رو توجه به گردشگری شهری یکی از اقدامات زیرساختی برای شهرداریهای پیشرو است که بتوانند از ظرفیتهای موجود در منطقه بیشترین بهره را ببرند و اقتصاد درونزا و مقاومتی را عملی کنند.
خوشبختانه دولت با ارائه لایحه مدیریت شهری پی به نقش و اهمیت مدیریت شهری برده و به دنبال آن است بسیاری از وظایف و تصدی گریهای محلی خویش را به شهرداریها واگذار کند. این بلوغ دولت تدبیر و امید در کوچک سازی دستگاه اجرایی که سبب چابک شدن آن میشود باید با آغوش باز مدیران شهری مواجه گردد چراکه چابكسازی، تمركززدایی و برونسپاری برخی از وظایف دولت به نهادیهای مدنی، مردمی و حتی بخش خصوصی علاوه بر ارتقا کیفبت سطح خدمات ارائه شده به شهروندان سبب افرایش رضایتمندی آنان نیز میگردد. اما در میان همه نهادهای مردمی و غیردولتی که میتوانند یاریگر دولت باشند، شهرداریها در خط مقدم آن قرار دارند چراکه در سالهای دور حدود 30 درصد از جمعیت کشور در شهرها زندگی میکردند، اما امروزه شاهد هستیم که بیش از 70 درصد مردم در شهرها زندگی میکنند.
و از سویی بزرگترین سرمایه شهرداریها اعتماد عمومی شهروندان به شهرداری و مشارکتهای اجتماعی آنان است که این مشارکت اجتماعی به دولت مدنی محلی و هم مردم مدنی منجر میگردد.
مشارکت شهروندان در مدیریت شهر و افزابش رضایتمندی آنان از مجموعه خدماتی که دریافت میکنند سبب افزایش مسئولیت پذیری آنان در مقابل مسائل و مشکلات شهر میشود و اگر مشارکت شهروندان در مدیریت شهر همراه با منافع اجتماعی، اقتصادی و.. از طریق سرمایهگذاریهای مالی، ارائه ایده و پیشنهادات خلاقانه و... باشد، این مشارکتها میتواند به شکل گستردهتری صورت پذیرد که برای این مهم باید به مزیتهای رقابتی هر شهر یا استان به شکل بومی توجه کرد به عنوان مثال با رویکرد توسعه صنعت گردشگری در مازندران میتوان از یک سو شرح وظایف و مسولیتهای دولت را محدود و از سویی دیگر با مشارکت شهروندان و هدایت شهرداریها به توسعه این صنعت اهتمام ورزید همچنان که شهرداری ساری چندین پروژه کلان را که در دولتهای مختلف به بهرهبرداری نرسیده بود با مشارکت شهروندان افتتاح نموده است که اگر دولت محترم با اعتماد به مدیران محلی بتواند ابتکار عمل و مسئولیت بیشتری را به آنان بسپارد بیشک شاهد تحقق سریعتر کوچک سازی دولت و مشارکت بیشتر شهروندان در مدیریت محلی خواهیم بود.