مازندشورا: پیش‌تر در یادداشتی با عنوان «درآمد پایدار شهری چیست؟ چگونه شهرها می‌توانند به درآمد پایدار برسند؟» به تعریف درآمد پایدار، ویژگی‌ها و راهکارهای کلی آن پرداختیم در این یادداشت اما به چگونگی دستیابی شهرهای مازندران به درآمد پایدار خواهم پرداخت.
شهرهای استان مازندران با توجه به ویژگی‌های خاص جغرافیایی، اقتصادی و اجتماعی خود می‌توانند از طریق تقویت منابع مالیاتی محلی، توسعه گردشگری پایدار، مدیریت منابع طبیعی و ایجاد پروژه‌های زیست‌محیطی، اصلاح سیستم حمل‌ونقل و توسعه پروژه‌های شهری، سرمایه‌گذاری و شراکت با بخش خصوصی، توسعه خدمات دیجیتال و شهرداری الکترونیک، توسعه بخش کشاورزی و تولیدات محلی، استخراج و بهره‌برداری از منابع غیرنقدی به درآمد پایدار دست یابند.
این فرآیند نیازمند همکاری نزدیک بین شهرداری‌ها، مردم، بخش خصوصی و دولت است تا بتوان از ظرفیت‌های موجود به نحو احسن بهره‌برداری کرد.
در اینجا به هریک از موارد به شکل مجزا خواهیم پرداخت؛
۴. اصلاح سیستم حمل‌ونقل و توسعه پروژه‌های شهری
یکی از مهم‌ترین منابع درآمدی در شهرها، توسعه پروژه‌های حمل‌ونقل عمومی است. با ایجاد شبکه‌های حمل‌ونقل عمومی مدرن و بهینه (مانند مترو، اتوبوس‌های برقی، سیستم‌های تاکسی‌رانی پیشرفته)، شهرداری‌ها می‌توانند از طریق دریافت عوارض و بلیط‌فروشی درآمد پایداری کسب کنند.
همچنین ایجاد پارکینگ‌های هوشمند و توسعه زیرساخت‌های حمل‌ونقل می‌تواند به کاهش ترافیک و افزایش کارایی سیستم حمل‌ونقل کمک کرده و درآمدی پایدار ایجاد کند.
تجربیات و نمونه‌هایی از اصلاح سیستم حمل‌ونقل و توسعه پروژه‌های شهری
بسیاری از شهرهای جهان با چالش‌هایی مانند ازدحام ترافیکی، آلودگی هوا و نیاز به بهبود سیستم‌های حمل‌ونقل عمومی مواجه هستند. در این راستا، برخی شهرها پروژه‌هایی نوآورانه را برای بهبود وضعیت حمل‌ونقل و ارتقای کیفیت زندگی شهروندان خود اجرا کرده‌اند. در ادامه به برخی از این تجربیات موفق اشاره می‌شود:
۱. سیستم حمل و نقل سریع اتوبوسی (BRT) در بوگوتا، کلمبیا
روش‌ها و اقدامات:
راه‌اندازی خطوط ویژه اتوبوس: ایجاد خطوط ویژه برای اتوبوس‌های سریع‌السیر که باعث کاهش تراکم ترافیکی و افزایش سرعت حمل‌ونقل عمومی شده است.
ادغام با سیستم‌های حمل‌ونقل دیگر: هماهنگی و اتصال با مترو و دیگر سیستم‌های حمل‌ونقل برای ایجاد یک شبکه جامع و یکپارچه.
این سیستم منجر به افزایش کارایی حمل‌ونقل عمومی، کاهش انتشار گازهای گلخانه‌ای و بهبود ارتباطات شهری شده است.
۲. پروژه‌های اشتراک دوچرخه در کوپنهاگن، دانمارک
روش‌ها و اقدامات:
توسعه زیرساخت‌های دوچرخه‌سواری: ایجاد مسیرهای دوچرخه‌سواری ایمن و ایستگاه‌های اجاره دوچرخه در سراسر شهر.
تشویق فرهنگی به دوچرخه‌سواری: برنامه‌های آگاهی‌بخشی و تشویقی برای ترویج استفاده از دوچرخه در بین شهروندان.
این رویکرد باعث کاهش ترافیک خودروها و بهبود کیفیت هوا شده و کوپنهاگن را به یکی از پایدارترین شهرهای جهان در حوزه حمل‌ونقل تبدیل کرده است.
۳. سیستم مترو بدون راننده در دبی، امارات متحده عربی
روش‌ها و اقدامات:
راه‌اندازی سیستم قطار شهری بدون راننده: بهره‌مندی از تکنولوژی‌های پیشرفته و اتوماسیون برای دستیابی به کارایی و دقت بیشتر.
توسعه ایستگاه‌های مترو مدرن: بهینه‌سازی طراحی ایستگاه‌ها برای دسترسی آسان و روان شهروندان.
این سیستم باعث شده تا کارایی و قابلیت استفاده از حمل‌ونقل عمومی بهبود یابد و دبی را به یکی از پیشرفته‌ترین شهرهای جهان در حوزه حمل‌ونقل تبدیلی کند.
۴. توسعه حمل و نقل برقی در آمستردام، هلند
روش‌ها و اقدامات:
شبکه گسترده‌ای از ایستگاه‌های شارژ: فراهم کردن زیرساخت‌های لازم برای خودروهای الکتریکی و واگن‌های برقی شهری.
مشوق‌های استفاده از وسایل نقلیه برقی: ارائه تسهیلات مالیاتی و دیگر مشوق‌ها برای ترغیب به استفاده از خودروها و دوچرخه‌های برقی.
این سیاست‌ها به کاهش آلودگی هوا و صدا کمک کرده‌اند و آمستردام را به یک نمونه موفق در حمل‌ونقل پایدار تبدیل کرده‌اند.
۵. بازآفرینی شهری و پیاده‌سازی مناطق بدون خودرو در بارسلونا، اسپانیا
روش‌ها و اقدامات:
پروژه‌های “سوپر بلاکس”: تعریف مجدد مناطق شهری با ممنوعیت تردد خودروها، به منظور افزایش فضای پیاده‌روی و دوچرخه‌سواری.
افزایش فضای سبز و زیرساخت‌های عمومی: توسعه پارک‌ها و فضاهای باز برای ارتقای کیفیت زندگی شهری.
این اقدام به بهبود کیفیت زندگی شهری، کاهش آلودگی و ارتقای سلامتی شهروندان کمک کرده است.
نتیجه‌گیری
اجرای پروژه‌های نوآورانه و پایدار در سیستم حمل‌ونقل و توسعه شهری می‌تواند تأثیرات مثبت چشمگیری بر کاهش ترافیک، بهبود محیط زیست و ارتقای کیفیت زندگی ساکنان شهرها داشته باشد. این تجربیات موفق نشان می‌دهند که با برنامه‌ریزی دقیق، توجه به نیازهای جامعه و استفاده از فناوری‌های نوین، می‌توان چالش‌های شهری را به فرصت‌های رشد و توسعه تبدیل کرد.