مازندشورا: در عصر دیجیتال امروز، مدیریت شهرها به یک اولویت در سیاست‌های مختلف تبدیل شده است تا با استفاده از فناوری‌های کلیدی و راهکارهای بر پایه نوآوری بتوانند کیفیت زندگی شهروندان را ارتقا دهند و در کنار آن چالش‌های شهری را هدایت و به سوی توسعه پایدار حرکت کنند. در ادامه فناوری‌های کلیدی که در حال دگرگونی مدیریت شهرها هستند، معرفی می‌شود.
اینترنت اشیا
اینترنت اشیا با اتصال تعداد زیادی از دستگاه‌هایی که داده‌های مختلف در سطح شهر را جمع‌آوری و به اشتراک می‌گذارند، زیربنای زیرساخت شهرهای هوشمند را تشکیل می‌دهد. این شبکه متصل امکان پایش و مدیریت آنی خدمات شهری همچون ترافیک، جمع‌آوری زباله و مصرف انرژی را فراهم می‌کند. به‌عنوان مثال، حسگرهای هوشمند می‌توانند الگوهای چراغ‌های راهنمایی را بر اساس جریان واقعی خودروها بهینه‌سازی کنند و به کاهش ترافیک و بهبود کیفیت هوا کمک کنند.
هوش مصنوعی
هوش مصنوعی نقش حیاتی در تحلیل داده‌های جمع‌آوری شده از دستگاه‌های اینترنت اشیا برای بهبود فرایندهای تصمیم‌گیری ایفا می‌کند و می‌تواند نیازهای نگهداری و تعمیرات زیرساخت‌های شهری را پیش‌بینی، نواقص در سیستم‌های خدمات عمومی را شناسایی و زمان پاسخ‌دهی به موارد اضطراری را با تحلیل الگوها بهبود ببخشد. کاربردهای هوش مصنوعی همچنین در مدیریت ترافیک و ایمنی عمومی گسترش پیدا کرده است و تحلیل‌های پیش‌بینی‌کننده می‌توانند تخصیص بهینه منابع را در زمان بحران افزایش دهند.
فناوری‌های مکانی
فناوری‌های مکانی شامل ابزارهایی همچون سیستم‌های اطلاعات جغرافیایی (GIS) است که در نقشه‌برداری و تحلیل محیط‌های شهری به کار می‌رود. این فناوری‌ها برای مدیریت بحران ضروری است، زیرا امکان هشدار زودهنگام برای بلایای طبیعی و برنامه‌ریزی بهتر برای زیرساخت‌های شهری را بر اساس داده‌های محیطی فراهم می‌کند.
مدیریت هوشمند انرژی
سیستم‌های هوشمند انرژی با استفاده از اینترنت اشیا و هوش مصنوعی، مصرف انرژی را در سراسر مناطق شهری بهینه‌سازی می‌کند. این سیستم‌ها می‌تواند توزیع انرژی از منابع تجدیدپذیر را مدیریت، الگوهای مصرف را پایش و اتلاف انرژی را از طریق مدیریت هوشمند شبکه کاهش دهد. به‌عنوان مثال، شهرها می‌توانند از کنتورهای هوشمند استفاده کنند که داده‌های مصرف انرژی را به‌صورت آنی به کمپانی‌های خدمات عمومی و مصرف‌کنندگان ارائه می‌دهند.
فناوری‌های اطلاعات و ارتباطات
فناوری‌های اطلاعات و ارتباطات امکان ارتباط دوسویه بین شهروندان و نهادهای دولتی را فراهم می‌کند و ارائه خدمات عمومی را بهبود می‌بخشد. این ارتباط دوسویه مشارکت شهروندی را با امکان گزارش مسائل یا درخواست خدمات از طریق پلتفرم‌های دیجیتال افزایش می‌دهد. همچنین، ابتکارات داده‌های باز شفافیت و پاسخگویی در حکمرانی شهری را تقویت می‌کنند.
سیستم‌های حمل‌ونقل هوشمند
فناوری‌های حمل‌ونقل هوشمند شامل سیستم‌های حمل‌ونقل عمومی متصل است که زمان‌بندی و میزان فضای موجود در وسایل نقلیه را به‌صورت آنی به اطلاع کاربران می‌رساند. هدف این سیستم‌ها بهبود تجربه کاربران است و در عین حال مسیرها را بر اساس تقاضای فعلی بهینه‌سازی می‌کنند. نوآوری‌هایی همچون راهکارهای پارکینگ هوشمند به کاهش ترافیک با هدایت راننده‌ها به فضاهای پارک موجود کمک می‌کند.
تحلیل‌های پیش‌بینی‌کننده
شهرها می‌توانند با بهره‌گیری از تحلیل داده‌های کلان، روندهای مرتبط با رشد شهری، الگوهای ترافیک و نیازهای منابع را پیش‌بینی کنند. این رویکرد امکان برنامه‌ریزی پیشگیرانه و تخصیص کارآمد منابع را فراهم می‌کند و در نهایت تاب‌آوری زیرساخت‌های شهری را در برابر چالش‌های مختلف افزایش می‌دهد.
در مجموع، این فناوری‌های نوآورانه قادر هستند که پاسخگوی چالش‌های شهری در زمینه‌های مختلف از جمله ترافیک، مدیریت انرژی، ایمنی و امنیت باشند و به ارتقای کیفیت زندگی شهروندان کمک کنند.
نمونه‌های برتر مدیریت شهری در جهان
شهرهای سراسر جهان به‌طور فزاینده‌ای فناوری‌های مختلفی را برای بهبود مدیریت شهری و ارتقای کیفیت زندگی شهروندان خود به کار می‌گیرند، برای مثال فناوری‌هایی مانند واقعیت افزوده (AR) در فضاهای عمومی ادغام شده‌اند تا تجربیات تعاملی ایجاد کنند که هم ساکنان و هم گردشگران را جذب کند. این نوآوری‌ها نه‌تنها زیبایی شهرها را افزایش می‌دهند بلکه اهداف آموزشی نیز دارند که میراث فرهنگی را معرفی می‌کنند.
شهرهای جهانی در مجموع به‌طور خلاقانه‌ای از فناوری‌هایی مانند هوش مصنوعی مولد، ارتقای زیرساخت دیجیتال و تجربیات تعاملی برای بهبود زندگی شهری، ترویج پایداری و تقویت تعاملات اجتماعی بهره‌برداری می‌کنند. این روند نشان‌دهنده حرکت گسترده‌تری به سمت محیط‌های شهری هوشمندتر و متصل‌تر است که نیازهای ساکنان خود را در اولویت قرار می‌دهند. در ادامه نمونه‌هایی از شهرهایی معرفی می‌شود که به‌صورت موفقیت‌آمیز از فناوری‌های پیشرفته استفاده کرده‌اند.
سنگاپور
سنگاپور به‌عنوان یک رهبر در ابتکارات شهر هوشمند شناخته می‌شود و از اینترنت اشیا برای بهبود مدیریت ترافیک و پایش شرایط محیطی استفاده می‌کند. یکی از کاربردهای اینترنت اشیا در مدیریت این شهر به سطل‌های زباله هوشمند مربوط می‌شود که زمان تخلیه را به اطلاع مسئولان شهرداری می‌رساند و موجب بهینه‌سازی تلاش‌های جمع‌آوری زباله می‌شود. از سوی دیگر ابتکار ملی هوشمند سنگاپور سال ۲۰۱۴ راه‌اندازی شد و با یکپارچه‌سازی فناوری‌های مختلف، خدمات دولتی را تسهیل و مشارکت شهروندان را از طریق اپلیکیشن‌های موبایل ارتقا می‌بخشد.
کپنهاگ، دانمارک
کپنهاگ در نظر دارد تا سال ۲۰۲۵ به خنثی‌سازی کربن دست پیدا کند و برای رسیدن به این هدف از فناوری‌های هوشمند برای اتصال چراغ‌های ترافیکی و ایستگاه‌های شارژ خودروهای الکتریکی استفاده می‌کند. این پلتفرم متمرکز، جریان ترافیک شهری را بهبود و تجربه رانندگی با خودروهای الکتریکی را ارتقا می‌بخشد.
افزون بر این، کپنهاگ از حسگرهای اینترنت اشیا برای پایش مصرف آب و شناسایی نشتی‌ها در سراسر شبکه توزیع آب استفاده می‌کند و از این طریق مدیریت کارآمد منابع را ترویج می‌دهد.
اسلو، نروژ
اسلو، پایتخت نروژ، نمونه دیگری از شهرهای هوشمند پیشرو در جهان است که با به‌کارگیری فناوری‌های پیشرفته در حوزه‌های مختلف شهری، گام‌های مؤثری در جهت توسعه پایدار برداشته است. یکی از اقدامات جالب توجه اسلو، استقرار سیستم روشنایی هوشمند خیابان‌ها است که از حسگرهای متصل به شبکه برای تنظیم شدت نور معابر بر اساس شرایط واقعی محیطی استفاده می‌کند.
این رویکرد به صرفه‌جویی قابل‌ملاحظه‌ای در مصرف انرژی منجر شده است. فراتر از این، اسلو یک سیستم مدیریت پسماند دایره‌ای را توسعه داده که با استفاده از راهکارهای اینترنت اشیا، جمع‌آوری و پردازش پسماند را به شکل کارآمدتری انجام می‌دهد و مدیریت پسماند را در این شهر بهبود بخشیده است.
زوریخ، سوئیس
زوریخ با ذی‌نفعان مختلف در شهر همکاری می‌کند تا راهکارهای اینترنت اشیا را برای کاهش مصرف انرژی و ارتقای ایمنی عمومی پیاده‌سازی کند؛ این ابتکارات شامل بهینه‌سازی حمل‌ونقل عمومی و ترویج عملکردهای پایدار است. افزون بر این، در راستای استراتژی شهر هوشمند خود بر ارتقای امنیت دیجیتال تمرکز دارد تا ضمن پیاده‌سازی فناوری‌های پیشرفته، ایمنی شهروندان را تضمین کند.
نیویورک، ایالات متحده آمریکا
نیویورک به‌عنوان یکی از پیشگامان شهرهای هوشمند شناخته می‌شود که از طیف گسترده‌ای از فناوری‌های پیشرفته برای ارتقای خدمات شهری استفاده می‌کند. این شهر از حسگرهای هوشمند تعیین کیفیت آب برای پایش وضعیت منابع آبی و سیستم‌های فشرده‌سازی هوشمند زباله برای بهینه‌سازی جمع‌آوری پسماند بهره می‌برد. سیستم آگاهی پلیس نیویورک نمونه‌ای از چگونگی بهبود ایمنی عمومی با استفاده از فناوری است. این سیستم به مأموران اجرای قانون کمک می‌کند تا از داده‌های آنی و تصاویر مداربسته برای پیشگیری و مقابله با جرایم استفاده کنند.
فراتر از این، نیویورک در حال توسعه یک پلتفرم اشتراک‌گذاری داده‌ها است که به مدیریت شهری و ارائه خدمات به شهروندان کمک قابل‌توجهی خواهد کرد. این پلتفرم امکان جمع‌آوری، تحلیل و به اشتراک‌گذاری اطلاعات مورد نیاز برای بهبود هرچه بیشتر تصمیم‌گیری‌های شهری را فراهم می‌آورد.
لندن، انگلستان
لندن اقدامات مهمی در زمینه توسعه فناوری‌ها در مدیریت شهری انجام داده است. این شهر با استقرار یک زیرساخت قدرتمند اینترنت نسل پنجم، بستر مناسبی را برای پشتیبانی از کاربردهای متنوع شهر هوشمند از جمله ارائه خدمات داده‌های آنی به ساکنان لندن فراهم آورده است. این خدمات می‌توانند به بهبود تجربه زندگی شهروندان در حوزه‌های مختلف همچون حمل‌ونقل، مدیریت شهری و ارتباطات کمک کنند.
همچنین، شهرداری لندن ابتکار «چالش نوآوری شهروندی» را راه‌اندازی کرده است که همکاری بین استارت‌آپ‌ها و مسئولان شهری را تسهیل می‌کند تا راه‌حل‌های نوآورانه‌ای برای مقابله با چالش‌های شهری توسعه یابد. این مشارکت به‌عنوان راهکاری برای بهره‌گیری از پتانسیل فناوری و خلاقیت در جهت بهبود زندگی شهروندان عمل می‌کند.
بوینس آیرس
این شهر در سال ۲۰۱۹ یک ربات‌چت چندمنظوره به نام بوتی راه‌اندازی کرد که تاکنون بیش از ۱۱ میلیون مکالمه را مدیریت کرده است. بوتی که ابتدا برای خدمات مرتبط با پاندمی استفاده می‌شد، اکنون در زمینه‌های مختلف خدمات عمومی کمک می‌کند و پتانسیل هوش مصنوعی را در بهبود تعاملات شهروندی نشان می‌دهد.
شهر جدید سونگدو (کره جنوبی)
این شهر به‌علت فناوری‌های پیشرفته خود شناخته شده است و دارای سیستم‌های خودکار مانند دفع زباله پنوماتیک است که ادغام فناوری‌های هوشمند در عملکردهای روزمره شهری را نشان می‌دهد.
تورنتو
این شهر با قوانین سختگیرانه حریم خصوصی و تدابیر امنیت سایبری، فرهنگ فناوری را ترویج می‌دهد که نوآوری را حمایت می‌کند. تمرکز این شهر بر فناوری‌های دیجیتال و هدف آن بهبود سلامت عمومی و مدیریت منابع است.
این شهرها نشان می‌دهند که چگونه فناوری می‌تواند محیط‌های شهری را به فضاهای هوشمندتر و کارآمدتر تبدیل کند که پایداری را ارتقا، خدمات عمومی را بهبود و مشارکت شهروندان را به‌طور مؤثری افزایش می‌دهد.